тамыр
Bashkir
Etymology
Inherited from Proto-Turkic *tamïr (“vein; root”).
Pronunciation
- IPA(key): /tɑˈmɯ̞r/
- Hyphenation: та‧мыр
Noun
тамыр • (tamır)
- (botany) root (of plant)
- Тамыры ныҡ ағас бирешмәҫ.
- Tamırı nıq ağas bireşməś.
- A tree with strong root will withstand.
- (anatomy) blood vessel
- root (of tooth, of hair)
- (linguistics) root
- (mathematics) root
- root (origin)
- 2025, “Homay”, performed by AY YOLA:
- Тамырҙарым минең һорай
Йәнем дә, ҡаным да һорай- Tamırźarım mineñ horay
Yənem də, qanım da horay - (please add an English translation of this quotation)
- Tamırźarım mineñ horay
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| absolute | тамыр (tamır) | тамырҙар (tamırźar) |
| definite genitive | тамырҙың (tamırźıñ) | тамырҙарҙың (tamırźarźıñ) |
| dative | тамырға (tamırğa) | тамырҙарға (tamırźarğa) |
| definite accusative | тамырҙы (tamırźı) | тамырҙарҙы (tamırźarźı) |
| locative | тамырҙа (tamırźa) | тамырҙарҙа (tamırźarźa) |
| ablative | тамырҙан (tamırźan) | тамырҙарҙан (tamırźarźan) |
Kazakh
Etymology
From Proto-Turkic *tamur.
Pronunciation
- IPA(key): [tɑˈmɯr]
Etymology 1
Noun
тамыр • (tamyr)
Derived terms
- тамырлық (tamyrlyq)
- тамыршы (tamyrşy)
Etymology 2
Noun
тамыр • (tamyr)
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | тамыр (tamyr) | тамырлар (tamyrlar) |
| genitive | тамырдың (tamyrdyñ) | тамырлардың (tamyrlardyñ) |
| dative | тамырға (tamyrğa) | тамырларға (tamyrlarğa) |
| accusative | тамырды (tamyrdy) | тамырларды (tamyrlardy) |
| locative | тамырда (tamyrda) | тамырларда (tamyrlarda) |
| ablative | тамырдан (tamyrdan) | тамырлардан (tamyrlardan) |
| instrumental | тамырмен (tamyrmen) | тамырлармен (tamyrlarmen) |
Khakas
Etymology
From Proto-Turkic *tamur.
Noun
тамыр • (tamır)
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | тамыр (tamır) | тамырлар (tamırlar) |
| genitive | тамырның (tamırnıñ) | тамырларның (tamırlarnıñ) |
| dative | тамырға (tamırğa) | тамырларға (tamırlarğa) |
| accusative | тамырны (tamırnı) | тамырларны (tamırlarnı) |
| locative | тамырда (tamırda) | тамырларда (tamırlarda) |
| ablative | тамырдаң (tamırdañ) | тамырлардаң (tamırlardañ) |
| lative | тамырзар (tamırzar) | тамырларзар (tamırlarzar) |
| instrumental | тамырнаң (tamırnañ) | тамырларнаң (tamırlarnañ) |
Kyrgyz
Etymology
From Proto-Turkic *tamur.
Pronunciation
- IPA(key): [tɑˈmɯr]
Noun
тамыр • (tamır) (Arabic spelling تامىر)
Declension
| singular (жекелик) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| possession → case ↓ |
— | first-person singular (менин) |
second-person singular informal (сенин) |
second-person singular formal (сиздин) |
third-person singular/plural (анын/алардын) |
first-person plural (биздин) |
second-person plural informal (силердин) |
second-person plural formal (сиздердин) |
| nominative (атооч) | тамыр tamır |
тамырым tamırım |
тамырың tamırıŋ |
тамырыңыз tamırıŋız |
тамыры tamırı |
тамырыбыз tamırıbız |
тамырыңар tamırıŋar |
тамырыңыздар tamırıŋızdar |
| genitive (илик) | тамырдын tamırdın |
тамырымдын tamırımdın |
тамырыңдын tamırıŋdın |
тамырыңыздын tamırıŋızdın |
тамырынын tamırının |
тамырыбыздын tamırıbızdın |
тамырыңардын tamırıŋardın |
тамырыңыздардын tamırıŋızdardın |
| dative (барыш) | тамырга tamırga |
тамырыма tamırıma |
тамырыңа tamırıŋa |
тамырыңызга tamırıŋızga |
тамырына tamırına |
тамырыбызга tamırıbızga |
тамырыңарга tamırıŋarga |
тамырыңыздарга tamırıŋızdarga |
| accusative (табыш) | тамырды tamırdı |
тамырымды tamırımdı |
тамырыңды tamırıŋdı |
тамырыңызды tamırıŋızdı |
тамырыны tamırını |
тамырыбызды tamırıbızdı |
тамырыңарды tamırıŋardı |
тамырыңыздарды tamırıŋızdardı |
| locative (жатыш) | тамырда tamırda |
тамырымда tamırımda |
тамырыңда tamırıŋda |
тамырыңызда tamırıŋızda |
тамырында tamırında |
тамырыбызда tamırıbızda |
тамырыңарда tamırıŋarda |
тамырыңыздарда tamırıŋızdarda |
| ablative (чыгыш) | тамырдан tamırdan |
тамырымдан tamırımdan |
тамырыңдан tamırıŋdan |
тамырыңыздан tamırıŋızdan |
тамырынан tamırınan |
тамырыбыздан tamırıbızdan |
тамырыңардан tamırıŋardan |
тамырыңыздардан tamırıŋızdardan |
| plural (көптөгөн) | ||||||||
| possession → case ↓ |
— | first-person singular (менин) |
second-person singular informal (сенин) |
second-person singular formal (сиздин) |
third-person singular/plural (анын/алардын) |
first-person plural (биздин) |
second-person plural informal (силердин) |
second-person plural formal (сиздердин) |
| nominative (атооч) | тамырлар tamırlar |
тамырларым tamırlarım |
тамырларың tamırlarıŋ |
тамырларыңыз tamırlarıŋız |
тамырлары tamırları |
тамырларыбыз tamırlarıbız |
тамырларыңар tamırlarıŋar |
тамырларыңыздар tamırlarıŋızdar |
| genitive (илик) | тамырлардын tamırlardın |
тамырларымдын tamırlarımdın |
тамырларыңдын tamırlarıŋdın |
тамырларыңыздын tamırlarıŋızdın |
тамырларынын tamırlarının |
тамырларыбыздын tamırlarıbızdın |
тамырларыңардын tamırlarıŋardın |
тамырларыңыздардын tamırlarıŋızdardın |
| dative (барыш) | тамырларга tamırlarga |
тамырларыма tamırlarıma |
тамырларыңа tamırlarıŋa |
тамырларыңызга tamırlarıŋızga |
тамырларына tamırlarına |
тамырларыбызга tamırlarıbızga |
тамырларыңарга tamırlarıŋarga |
тамырларыңыздарга tamırlarıŋızdarga |
| accusative (табыш) | тамырларды tamırlardı |
тамырларымды tamırlarımdı |
тамырларыңды tamırlarıŋdı |
тамырларыңызды tamırlarıŋızdı |
тамырларыны tamırlarını |
тамырларыбызды tamırlarıbızdı |
тамырларыңарды tamırlarıŋardı |
тамырларыңыздарды tamırlarıŋızdardı |
| locative (жатыш) | тамырларда tamırlarda |
тамырларымда tamırlarımda |
тамырларыңда tamırlarıŋda |
тамырларыңызда tamırlarıŋızda |
тамырларында tamırlarında |
тамырларыбызда tamırlarıbızda |
тамырларыңарда tamırlarıŋarda |
тамырларыңыздарда tamırlarıŋızdarda |
| ablative (чыгыш) | тамырлардан tamırlardan |
тамырларымдан tamırlarımdan |
тамырларыңдан tamırlarıŋdan |
тамырларыңыздан tamırlarıŋızdan |
тамырларынан tamırlarınan |
тамырларыбыздан tamırlarıbızdan |
тамырларыңардан tamırlarıŋardan |
тамырларыңыздардан tamırlarıŋızdardan |
Derived terms
- тамырчы (tamırcı)
- тамырчылык (tamırcılık)
Southern Altai
Etymology
From Proto-Turkic *tamur. Cognates with Kazakh тамыр (tamyr), Kyrgyz тамыр (tamır), Crimean Tatar tamır, Kumyk тамур (tamur), Azerbaijani damar, Turkish damar, Khakas тамыр (tamır), Western Yugur tamïr (“pulse”), etc.
Noun
тамыр • (tamïr)
References
- N. A. Baskakov, Toščakova N.A, editor (1947), “тамыр”, in Ojrotsko-Russkij Slovarʹ [Oyrot-Russian Dictionary], Moscow: M.: OGIZ, →ISBN
Tatar
Etymology
From Proto-Turkic *tamɨr.
Noun
тамыр • (tamır)