чыгыш
Kyrgyz
Etymology
By surface analysis, чыг- (cıg-, “to leave, exit, come out”) + -ыш (-ış). Cognate with Kazakh шығыс (şyğys, “east”), Turkish çıkış (“exit; act of leaving”), Azerbaijani çıxış (“exit; act of leaving”), Uzbek chiqish etc.
Pronunciation
- IPA(key): /t͡ʃɯˈɡɯʃ/, [t͡ʃɯˈʁɯʃ]
- Hyphenation: чы‧гыш
Adjective
чыгыш • (cıgış) (comparative чыгышыраак, superlative эң чыгыш, Arabic spelling چىعىش)
- east, eastern (of or related to the east)
- Чыгыш Европа ― Cıgış Yevropa ― Eastern Europe
- Чыгыш Африка ― Cıgış Afrika ― East Africa
- oriental (of or relating to the Orient, especially the Far East)
- чыгыш таануу ― cıgış taanuu ― Oriental studies
Noun
чыгыш • (cıgış) (Arabic spelling چىعىش)
- east
- exit, escape, departure
- rising, emergence
- күн чыгыш ― kün cıgış ― sunrise
- (uncountable) ablative (grammatical case)
- чыгыш жөндөмөсү ― cıgış jöndömösü ― ablative case
Declension
| singular (жекелик) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| possession → case ↓ |
— | first-person singular (менин) |
second-person singular informal (сенин) |
second-person singular formal (сиздин) |
third-person singular/plural (анын/алардын) |
first-person plural (биздин) |
second-person plural informal (силердин) |
second-person plural formal (сиздердин) |
| nominative (атооч) | чыгыш cıgış |
чыгышым cıgışım |
чыгышың cıgışıŋ |
чыгышыңыз cıgışıŋız |
чыгышы cıgışı |
чыгышыбыз cıgışıbız |
чыгышыңар cıgışıŋar |
чыгышыңыздар cıgışıŋızdar |
| genitive (илик) | чыгыштын cıgıştın |
чыгышымдын cıgışımdın |
чыгышыңдын cıgışıŋdın |
чыгышыңыздын cıgışıŋızdın |
чыгышынын cıgışının |
чыгышыбыздын cıgışıbızdın |
чыгышыңардын cıgışıŋardın |
чыгышыңыздардын cıgışıŋızdardın |
| dative (барыш) | чыгышка cıgışka |
чыгышыма cıgışıma |
чыгышыңа cıgışıŋa |
чыгышыңызга cıgışıŋızga |
чыгышына cıgışına |
чыгышыбызга cıgışıbızga |
чыгышыңарга cıgışıŋarga |
чыгышыңыздарга cıgışıŋızdarga |
| accusative (табыш) | чыгышты cıgıştı |
чыгышымды cıgışımdı |
чыгышыңды cıgışıŋdı |
чыгышыңызды cıgışıŋızdı |
чыгышыны cıgışını |
чыгышыбызды cıgışıbızdı |
чыгышыңарды cıgışıŋardı |
чыгышыңыздарды cıgışıŋızdardı |
| locative (жатыш) | чыгышта cıgışta |
чыгышымда cıgışımda |
чыгышыңда cıgışıŋda |
чыгышыңызда cıgışıŋızda |
чыгышында cıgışında |
чыгышыбызда cıgışıbızda |
чыгышыңарда cıgışıŋarda |
чыгышыңыздарда cıgışıŋızdarda |
| ablative (чыгыш) | чыгыштан cıgıştan |
чыгышымдан cıgışımdan |
чыгышыңдан cıgışıŋdan |
чыгышыңыздан cıgışıŋızdan |
чыгышынан cıgışınan |
чыгышыбыздан cıgışıbızdan |
чыгышыңардан cıgışıŋardan |
чыгышыңыздардан cıgışıŋızdardan |
| plural (көптөгөн) | ||||||||
| possession → case ↓ |
— | first-person singular (менин) |
second-person singular informal (сенин) |
second-person singular formal (сиздин) |
third-person singular/plural (анын/алардын) |
first-person plural (биздин) |
second-person plural informal (силердин) |
second-person plural formal (сиздердин) |
| nominative (атооч) | чыгыштар cıgıştar |
чыгыштарым cıgıştarım |
чыгыштарың cıgıştarıŋ |
чыгыштарыңыз cıgıştarıŋız |
чыгыштары cıgıştarı |
чыгыштарыбыз cıgıştarıbız |
чыгыштарыңар cıgıştarıŋar |
чыгыштарыңыздар cıgıştarıŋızdar |
| genitive (илик) | чыгыштардын cıgıştardın |
чыгыштарымдын cıgıştarımdın |
чыгыштарыңдын cıgıştarıŋdın |
чыгыштарыңыздын cıgıştarıŋızdın |
чыгыштарынын cıgıştarının |
чыгыштарыбыздын cıgıştarıbızdın |
чыгыштарыңардын cıgıştarıŋardın |
чыгыштарыңыздардын cıgıştarıŋızdardın |
| dative (барыш) | чыгыштарга cıgıştarga |
чыгыштарыма cıgıştarıma |
чыгыштарыңа cıgıştarıŋa |
чыгыштарыңызга cıgıştarıŋızga |
чыгыштарына cıgıştarına |
чыгыштарыбызга cıgıştarıbızga |
чыгыштарыңарга cıgıştarıŋarga |
чыгыштарыңыздарга cıgıştarıŋızdarga |
| accusative (табыш) | чыгыштарды cıgıştardı |
чыгыштарымды cıgıştarımdı |
чыгыштарыңды cıgıştarıŋdı |
чыгыштарыңызды cıgıştarıŋızdı |
чыгыштарыны cıgıştarını |
чыгыштарыбызды cıgıştarıbızdı |
чыгыштарыңарды cıgıştarıŋardı |
чыгыштарыңыздарды cıgıştarıŋızdardı |
| locative (жатыш) | чыгыштарда cıgıştarda |
чыгыштарымда cıgıştarımda |
чыгыштарыңда cıgıştarıŋda |
чыгыштарыңызда cıgıştarıŋızda |
чыгыштарында cıgıştarında |
чыгыштарыбызда cıgıştarıbızda |
чыгыштарыңарда cıgıştarıŋarda |
чыгыштарыңыздарда cıgıştarıŋızdarda |
| ablative (чыгыш) | чыгыштардан cıgıştardan |
чыгыштарымдан cıgıştarımdan |
чыгыштарыңдан cıgıştarıŋdan |
чыгыштарыңыздан cıgıştarıŋızdan |
чыгыштарынан cıgıştarınan |
чыгыштарыбыздан cıgıştarıbızdan |
чыгыштарыңардан cıgıştarıŋardan |
чыгыштарыңыздардан cıgıştarıŋızdardan |
See also
- батыш (batış, “west”)