गृणाति
See also: गणित
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- গৃণাতি (Assamese script)
- ᬕᬺᬡᬵᬢᬶ (Balinese script)
- গৃণাতি (Bengali script)
- 𑰐𑰴𑰜𑰯𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
- 𑀕𑀾𑀡𑀸𑀢𑀺 (Brahmi script)
- ဂၖဏာတိ (Burmese script)
- ગૃણાતિ (Gujarati script)
- ਗ੍ਰਣਾਤਿ (Gurmukhi script)
- 𑌗𑍃𑌣𑌾𑌤𑌿 (Grantha script)
- ꦒꦽꦟꦴꦠꦶ (Javanese script)
- 𑂏𑃂𑂝𑂰𑂞𑂱 (Kaithi script)
- ಗೃಣಾತಿ (Kannada script)
- គ្ឫណាតិ (Khmer script)
- ຄ຺ຣິຓາຕິ (Lao script)
- ഗൃണാതി (Malayalam script)
- ᡤᡵᡳᢏᠠ᠊ᠠᢠᡳ (Manchu script)
- 𑘐𑘵𑘜𑘰𑘝𑘱 (Modi script)
- ᠺᠷᠢᢏᠠᢗᢐᠢ (Mongolian script)
- 𑦰𑧖𑦼𑧑𑦽𑧒 (Nandinagari script)
- 𑐐𑐺𑐞𑐵𑐟𑐶 (Newa script)
- ଗୃଣାତି (Odia script)
- ꢔꢺꢠꢵꢡꢶ (Saurashtra script)
- 𑆓𑆸𑆟𑆳𑆠𑆴 (Sharada script)
- 𑖐𑖴𑖜𑖯𑖝𑖰 (Siddham script)
- ගෘණාති (Sinhalese script)
- 𑩞𑩙𑩪𑩛𑩫𑩑 (Soyombo script)
- 𑚌𑚘𑚭𑚙𑚮 (Takri script)
- க்³ரிணாதி (Tamil script)
- గృణాతి (Telugu script)
- คฺฤณาติ (Thai script)
- གྲྀ་ཎཱ་ཏི (Tibetan script)
- 𑒑𑒵𑒝𑒰𑒞𑒱 (Tirhuta script)
- 𑨍𑨼𑨉𑨘𑨊𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)
Etymology
From Proto-Indo-Aryan *gr̥náHti, from Proto-Indo-Iranian *gr̥náHti, from Proto-Indo-European *gʷr̥-né-H-ti, from *gʷerH- (“to welcome, greet, praise”).
Cognate with Avestan 𐬀𐬎𐬎𐬌 𐬔𐬆𐬭𐬆𐬧𐬙𐬈 (auui gərəṇte), Latin grātus (“welcome”), Old Church Slavonic жрьти (žrĭti, “to sacrifice”), Old Prussian girtwei (“to praise”).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /ɡr̩.ɳɑ́ː.ti/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /ɡr̩.ɳɑː.t̪i/
Verb
गृणाति • (gṛṇā́ti) third-singular indicative (class 9, type P, root गॄ)
- to call, call out to, invoke (RV., AV., ŚBr. IV, Bhag. XI, 21)
- to announce, proclaim (RV.)
- to mention with praise, praise, extol (RV., BhP. XI, 13, 41, Bhaṭṭ. VIII, 77)
- to pronounce, recite (MBh., VII, 1754, Ragh. BhP. I, 1, 14)
- to relate; to teach in verses (Gaṇit. i, 4, 5)
Conjugation
| Present: गृणाति (gṛṇā́ti), गृणीते (gṛṇīté) or गृणे (gṛṇé) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Active | Mediopassive | ||||||
| Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | ||
| Indicative | |||||||
| Third | गृणाति gṛṇā́ti |
गृणीतः gṛṇītáḥ |
गृणन्ति gṛṇánti |
गृणीते / गृणे¹ gṛṇīté / gṛṇé¹ |
गृणाते gṛṇā́te |
गृणते gṛṇáte | |
| Second | गृणासि gṛṇā́si |
गृणीथः gṛṇītháḥ |
गृणीथ gṛṇīthá |
गृणीषे gṛṇīṣé |
गृणाथे gṛṇā́the |
गृणीध्वे gṛṇīdhvé | |
| First | गृणामि gṛṇā́mi |
गृणीवः gṛṇīváḥ |
गृणीमः / गृणीमसि¹ gṛṇīmáḥ / gṛṇīmási¹ |
गृणे gṛṇé |
गृणीवहे gṛṇīváhe |
गृणीमहे gṛṇīmáhe | |
| Imperative | |||||||
| Third | गृणातु gṛṇā́tu |
गृणीताम् gṛṇītā́m |
गृणन्तु gṛṇántu |
गृणीताम् gṛṇītā́m |
गृणाताम् gṛṇā́tām |
गृणताम् gṛṇátām | |
| Second | गृणीहि / गृणाहि¹ gṛṇīhí / gṛṇā́hi¹ |
गृणीतम् gṛṇītám |
गृणीत / गृणत¹ gṛṇītá / gṛṇáta¹ |
गृणीष्व gṛṇīṣvá |
गृणाथाम् gṛṇā́thām |
गृणीध्वम् gṛṇīdhvám | |
| First | गृणानि gṛṇā́ni |
गृणाव gṛṇā́va |
गृणाम gṛṇā́ma |
गृणै gṛṇaí |
गृणावहै gṛṇā́vahai |
गृणामहै gṛṇā́mahai | |
| Optative/Potential | |||||||
| Third | गृणीयात् gṛṇīyā́t |
गृणीयाताम् gṛṇīyā́tām |
गृणीयुः gṛṇīyúḥ |
गृणीत gṛṇītá |
गृणीयाताम् gṛṇīyā́tām |
गृणीरन् gṛṇīrán | |
| Second | गृणीयाः gṛṇīyā́ḥ |
गृणीयातम् gṛṇīyā́tam |
गृणीयात gṛṇīyā́ta |
गृणीथाः gṛṇīthā́ḥ |
गृणीयाथाम् gṛṇīyā́thām |
गृणीध्वम् gṛṇīdhvám | |
| First | गृणीयाम् gṛṇīyā́m |
गृणीयाव gṛṇīyā́va |
गृणीयाम gṛṇīyā́ma |
गृणीय gṛṇīyá |
गृणीवहि gṛṇīváhi |
गृणीमहि gṛṇīmáhi | |
| Subjunctive | |||||||
| Third | गृणात् / गृणाति gṛṇā́t / gṛṇā́ti |
गृणातः gṛṇā́taḥ |
गृणान् gṛṇā́n |
गृणाते / गृणातै gṛṇā́te / gṛṇā́tai |
गृणैते gṛṇaíte |
गृणान्त / गृणान्तै gṛṇā́nta / gṛṇā́ntai | |
| Second | गृणाः / गृणासि gṛṇā́ḥ / gṛṇā́si |
गृणाथः gṛṇā́thaḥ |
गृणाथ gṛṇā́tha |
गृणासे / गृणासै gṛṇā́se / gṛṇā́sai |
गृणैथे gṛṇaíthe |
गृणाध्वे / गृणाध्वै gṛṇā́dhve / gṛṇā́dhvai | |
| First | गृणानि / गृणा gṛṇā́ni / gṛṇā́ |
गृणाव gṛṇā́va |
गृणाम gṛṇā́ma |
गृणै gṛṇaí |
गृणावहै gṛṇā́vahai |
गृणामहै gṛṇā́mahai | |
| Participles | |||||||
| गृणत् gṛṇát |
गृणान gṛṇāná | ||||||
| Notes |
| ||||||
| Imperfect: अगृणात् (ágṛṇāt), अगृणीत (ágṛṇīta) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Active | Mediopassive | |||||
| Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | |
| Indicative | ||||||
| Third | अगृणात् ágṛṇāt |
अगृणीताम् ágṛṇītām |
अगृणन् ágṛṇan |
अगृणीत ágṛṇīta |
अगृणाताम् ágṛṇātām |
अगृणत ágṛṇata |
| Second | अगृणाः ágṛṇāḥ |
अगृणीतम् ágṛṇītam |
अगृणीत ágṛṇīta |
अगृणीथाः ágṛṇīthāḥ |
अगृणाथाम् ágṛṇāthām |
अगृणीध्वम् ágṛṇīdhvam |
| First | अगृणाम् ágṛṇām |
अगृणीव ágṛṇīva |
अगृणीम ágṛṇīma |
अगृणि ágṛṇi |
अगृणीवहि ágṛṇīvahi |
अगृणीमहि ágṛṇīmahi |
Synonyms
- (call, invoke, announce, proclaim): Synonyms: आचष्टे (ācaṣṭe), वक्ति (vakti), वदति (vadati), रपति (rapati), आख्याति (ākhyāti), भाषते (bhāṣate), ब्रूते (brūte), अभिधत्ते (abhidhatte), गदति (gadati), व्याहरति (vyāharati), जल्पति (jalpati), जरते (jarate), ब्रवीति (bravīti), अभिदधाति (abhidadhāti), व्याहरते (vyāharate), कथयति (kathayati), उदीरयति (udīrayati), कीर्तयति (kīrtayati), आलपति (ālapati), भणति (bhaṇati), वचति (vacati), वाचयति (vācayati), शंसति (śaṃsati)
Related terms
- जरते (járate, “to call out, address, invoke, praise”)
- गूर्धया (gūrdhayā, “praise!”)
- गूर्त (gūrtá)
- गूर्ति (gūrtí)
References
- Monier Williams (1899) “गॄ 1.”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 363, column 1.