adhaigh

Classical Gaelic

Etymology

Inherited from Old Irish adaig. See Irish oíche and Scottish Gaelic oidhche.

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈaðəʝ/

Noun

adhaigh f (genitive singular oidhche, nominative plural oidhche)

  1. night
    • early 17th c., Osborn Bergin, editor, Irish Bardic Poetry[1], published 1970, 42 The Empty School (Aonar dhamhsa eidir dhaoinibh), page 160:
      Ba haithghearr eatorra sin / lá earraigh, aghaidh[sic] gheimhrigh
      In their midst a spring day or a winter’s night was brief

Declension

adhaigh, f., IGT ii §93, ī-stem
Case/Number Singular Dual Plural
Nominative an adhaigh dá oidhche na hoidhche
Vocative a adhaigh N/A a oidhche
Accusative gan an oidhche gan dá oidhche gan na hoidhche
Genitive na hoidhche dá oidhche na n-oidhcheadh*
Dative don oidhche do dhá oidhche dona hoidhchibh

† non-bardic form (condemned in the tracts as lochtach)
‡ anomalous form (canamhain)
* extended plural (iollradh ard)

Further reading

  • Ó Dónaill, Niall (1977) “adhaigh”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
  • Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “adaig”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
  • Osborn Bergin (1916) “Irish Grammatical Tracts (Introductory)”, in Ériu, volume 8, Supplement, Royal Irish Academy, →DOI, →JSTOR, §53, page 15
  • Osborn Bergin (1926) “Irish Grammatical Tracts II (Declension, c)”, in Ériu, volume 10, Supplement, Royal Irish Academy, →DOI, →JSTOR, §93, page 126
  • Damian McManus (1994) “An Nua-Ghaeilge Chlasaiceach”, in K. McCone, D. McManus, C. Ó Háinle, N. Williams, L. Breatnach, editors, Stair na Gaeilge: in ómós do P[h]ádraig Ó Fiannachta (in Irish), Maynooth: Roinn na Sean-Ghaeilge, Coláiste Phádraig, →ISBN, §4.15, page 374