adhlaic
Irish
Etymology
Variant of adhnaic, from Old Irish ad·anaig (“to escort; to bury”).[1]
Pronunciation
Verb
adhlaic (present analytic adhlacann, future analytic adhlacfaidh, verbal noun adhlacadh, past participle adhlactha) or
adhlaic (present analytic adhlaiceann, future analytic adhlaicfidh, verbal noun adhlaiceadh, past participle adhlaicthe)
- (transitive) to bury (inter a corpse in a grave or tomb)
- Synonym: cuir
- Antonym: dí-adhlaic
Conjugation
- Standard inflection, with broad c before an ending
| verbal noun | adhlacadh | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| past participle | adhlactha | |||||||
| tense | singular | plural | relative | autonomous | ||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | ||||||||
| present | adhlacaim | adhlacann tú; adhlacair† |
adhlacann sé, sí | adhlacaimid | adhlacann sibh | adhlacann siad; adhlacaid† |
a adhlacann; a adhlacas / a n-adhlacann* |
adhlactar |
| past | d'adhlaic mé; d'adhlacas / adhlaic mé‡; adhlacas‡ |
d'adhlaic tú; d'adhlacais / adhlaic tú‡; adhlacais‡ |
d'adhlaic sé, sí / adhlaic sé, sí‡ |
d'adhlacamar; d'adhlaic muid / adhlacamar‡; adhlaic muid‡ |
d'adhlaic sibh; d'adhlacabhair / adhlaic sibh‡; adhlacabhair‡ |
d'adhlaic siad; d'adhlacadar / adhlaic siad; adhlacadar‡ |
a d'adhlaic / ar adhlaic* |
adhlacadh; hadhlacadh† |
| past habitual | d'adhlacainn / adhlacainn‡; n-adhlacainn‡‡ |
d'adhlactá / adhlactá‡; n-adhlactᇇ |
d'adhlacadh sé, sí / adhlacadh sé, sí‡; n-adhlacadh sé, s퇇 |
d'adhlacaimis; d'adhlacadh muid / adhlacaimis‡; adhlacadh muid‡; n-adhlacaimis‡‡; n-adhlacadh muid‡‡ |
d'adhlacadh sibh / adhlacadh sibh‡; n-adhlacadh sibh‡‡ |
d'adhlacaidís; d'adhlacadh siad / adhlacaidís‡; adhlacadh siad‡; n-adhlacaidís‡‡; n-adhlacadh siad‡‡ |
a d'adhlacadh / a n-adhlacadh* |
d'adhlactaí / adhlactaí‡; n-adhlacta퇇 |
| future | adhlacfaidh mé; adhlacfad |
adhlacfaidh tú; adhlacfair† |
adhlacfaidh sé, sí | adhlacfaimid; adhlacfaidh muid |
adhlacfaidh sibh | adhlacfaidh siad; adhlacfaid† |
a adhlacfaidh; a adhlacfas / a n-adhlacfaidh* |
adhlacfar |
| conditional | d'adhlacfainn / adhlacfainn‡; n-adhlacfainn‡‡ | d'adhlacfá / adhlacfá‡; n-adhlacfᇇ | d'adhlacfadh sé, sí / adhlacfadh sé, sí‡; n-adhlacfadh sé, s퇇 | d'adhlacfaimis; d'adhlacfadh muid / adhlacfaimis‡; adhlacfadh muid‡; n-adhlacfaimis‡‡; n-adhlacfadh muid‡‡ | d'adhlacfadh sibh / adhlacfadh sibh‡; n-adhlacfadh sibh‡‡ | d'adhlacfaidís; d'adhlacfadh siad / adhlacfaidís‡; adhlacfadh siad‡; n-adhlacfaidís‡‡; n-adhlacfadh siad‡‡ | a d'adhlacfadh / a n-adhlacfadh* |
d'adhlacfaí / adhlacfaí‡; n-adhlacfa퇇 |
| subjunctive | ||||||||
| present | go n-adhlaca mé; go n-adhlacad† |
go n-adhlaca tú; go n-adhlacair† |
go n-adhlaca sé, sí | go n-adhlacaimid; go n-adhlaca muid |
go n-adhlaca sibh | go n-adhlaca siad; go n-adhlacaid† |
— | go n-adhlactar |
| past | dá n-adhlacainn | dá n-adhlactá | dá n-adhlacadh sé, sí | dá n-adhlacaimis; dá n-adhlacadh muid |
dá n-adhlacadh sibh | dá n-adhlacaidís; dá n-adhlacadh siad |
— | dá n-adhlactaí |
| imperative | ||||||||
| – | adhlacaim | adhlaic | adhlacadh sé, sí | adhlacaimis | adhlacaigí; adhlacaidh† |
adhlacaidís | — | adhlactar |
*indirect relative
† archaic or dialect form
‡ dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis (except an)
- Alternative inflection, with slender c before an ending
| verbal noun | adhlaiceadh | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| past participle | adhlaicthe | |||||||
| tense | singular | plural | relative | autonomous | ||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | ||||||||
| present | adhlaicim | adhlaiceann tú; adhlaicir† |
adhlaiceann sé, sí | adhlaicimid | adhlaiceann sibh | adhlaiceann siad; adhlaicid† |
a adhlaiceann; a adhlaiceas / a n-adhlaiceann* |
adhlaictear |
| past | d'adhlaic mé; d'adhlaiceas / adhlaic mé‡; adhlaiceas‡ |
d'adhlaic tú; d'adhlaicis / adhlaic tú‡; adhlaicis‡ |
d'adhlaic sé, sí / adhlaic sé, sí‡ |
d'adhlaiceamar; d'adhlaic muid / adhlaiceamar‡; adhlaic muid‡ |
d'adhlaic sibh; d'adhlaiceabhair / adhlaic sibh‡; adhlaiceabhair‡ |
d'adhlaic siad; d'adhlaiceadar / adhlaic siad; adhlaiceadar‡ |
a d'adhlaic / ar adhlaic* |
adhlaiceadh; hadhlaiceadh† |
| past habitual | d'adhlaicinn / adhlaicinn‡; n-adhlaicinn‡‡ |
d'adhlaicteá / adhlaicteá‡; n-adhlaicteᇇ |
d'adhlaiceadh sé, sí / adhlaiceadh sé, sí‡; n-adhlaiceadh sé, s퇇 |
d'adhlaicimis; d'adhlaiceadh muid / adhlaicimis‡; adhlaiceadh muid‡; n-adhlaicimis‡‡; n-adhlaiceadh muid‡‡ |
d'adhlaiceadh sibh / adhlaiceadh sibh‡; n-adhlaiceadh sibh‡‡ |
d'adhlaicidís; d'adhlaiceadh siad / adhlaicidís‡; adhlaiceadh siad‡; n-adhlaicidís‡‡; n-adhlaiceadh siad‡‡ |
a d'adhlaiceadh / a n-adhlaiceadh* |
d'adhlaictí / adhlaictí‡; n-adhlaict퇇 |
| future | adhlaicfidh mé; adhlaicfead |
adhlaicfidh tú; adhlaicfir† |
adhlaicfidh sé, sí | adhlaicfimid; adhlaicfidh muid |
adhlaicfidh sibh | adhlaicfidh siad; adhlaicfid† |
a adhlaicfidh; a adhlaicfeas / a n-adhlaicfidh* |
adhlaicfear |
| conditional | d'adhlaicfinn / adhlaicfinn‡; n-adhlaicfinn‡‡ | d'adhlaicfeá / adhlaicfeá‡; n-adhlaicfeᇇ | d'adhlaicfeadh sé, sí / adhlaicfeadh sé, sí‡; n-adhlaicfeadh sé, s퇇 | d'adhlaicfimis; d'adhlaicfeadh muid / adhlaicfimis‡; adhlaicfeadh muid‡; n-adhlaicfimis‡‡; n-adhlaicfeadh muid‡‡ | d'adhlaicfeadh sibh / adhlaicfeadh sibh‡; n-adhlaicfeadh sibh‡‡ | d'adhlaicfidís; d'adhlaicfeadh siad / adhlaicfidís‡; adhlaicfeadh siad‡; n-adhlaicfidís‡‡; n-adhlaicfeadh siad‡‡ | a d'adhlaicfeadh / a n-adhlaicfeadh* |
d'adhlaicfí / adhlaicfí‡; n-adhlaicf퇇 |
| subjunctive | ||||||||
| present | go n-adhlaice mé; go n-adhlaicead† |
go n-adhlaice tú; go n-adhlaicir† |
go n-adhlaice sé, sí | go n-adhlaicimid; go n-adhlaice muid |
go n-adhlaice sibh | go n-adhlaice siad; go n-adhlaicid† |
— | go n-adhlaictear |
| past | dá n-adhlaicinn | dá n-adhlaicteá | dá n-adhlaiceadh sé, sí | dá n-adhlaicimis; dá n-adhlaiceadh muid |
dá n-adhlaiceadh sibh | dá n-adhlaicidís; dá n-adhlaiceadh siad |
— | dá n-adhlaictí |
| imperative | ||||||||
| – | adhlaicim | adhlaic | adhlaiceadh sé, sí | adhlaicimis | adhlaicigí; adhlaicidh† |
adhlaicidís | — | adhlaictear |
*indirect relative
† archaic or dialect form
‡ dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis (except an)
Derived terms
- adhlacóir m (“undertaker”)
- athadhlaic (“reinter”, transitive verb)
Mutation
| radical | eclipsis | with h-prothesis | with t-prothesis |
|---|---|---|---|
| adhlaic | n-adhlaic | hadhlaic | not applicable |
Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.
References
- ^ Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “ad·anaig”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
- ^ Finck, F. N. (1899) Die araner mundart [The Aran Dialect] (in German), Zweiter Band: Wörterbuch [Second volume: Dictionary], Marburg: Elwert’sche Verlagsbuchhandlung, page 5
Further reading
- Ó Dónaill, Niall (1977) “adhlaic”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- Dinneen, Patrick S. (1904) “aḋlacaim”, in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, 1st edition, Dublin: Irish Texts Society, page 6
- “adhlaic”, in New English-Irish Dictionary, Foras na Gaeilge, 2013–2025
- “adhlaic”, in Historical Irish Corpus, 1600–1926, Royal Irish Academy
Scottish Gaelic
Alternative forms
Etymology
From Old Irish ad·anaig (“escorts, conveys, brings; buries, entombs”). Compare Irish adhlaic.
Verb
adhlaic (past dh'adhlaic, future adhlaicidh, verbal noun adhlacadh)
- bury, inter
- adhlaic aig muir ― bury at sea
- Tha e adhlaicte ann an Glaschu. ― He is buried in Glasgow.
Derived terms
- àite-adhlaic (“burial ground”)
- adhlaicte (“buried”)