cnota

From English knot.

cnota m (genitive singular cnota, nominative plural cnotaí)

1. knot, cockade
2. (zoology) crest
3. (nautical) knot
4. red knot (Calidris canutus)

• Ó Dónaill, Niall (1977) “cnota”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
• Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “cnota”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
• de Bhaldraithe, Tomás (1959) “cnota”, in English-Irish Dictionary, An Gúm
• “cnota”, in New English-Irish Dictionary, Foras na Gaeilge, 2013–2025

• czsnota

Inherited from Proto-Slavic *čьstьnota. By surface analysis, czsny +‎ -ota. First attested in the 14th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /t͡sʲnɔta/
• IPA^(key): (15^th CE) /t͡sʲnɔta/

cnota f

1. nobility, virtue
   • 1451-1455, Legenda o świętym Aleksym‎^[1], line 81:

     Kaszdi czlonek w mym ziwocze chczą chowacz w kaszny y w cznocze

     [Każdy członek w mym żywocie chcę chować w kaźni i w cnocie]

2. (attested in Masovia) Some moral value.
   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 27:

     Gdysz w rozmislenyv zalyezzy matka cznooth rostropnoscz (in deliberatione consistat mater virtutum ipsa discretio)

     [Gdyż w rozmyśleniu zależy matka cnot roztropność (in deliberatione consistat mater virtutum ipsa discretio)]

3. (attested in Lesser Poland) power
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 20, 13:

     Powiszon bødz, gospodne, we czsnoscy twoiey, pacz bødzem y spewacz czsnoti (Puł: szyly) twoie (cantabimus et psallemus virtutes tuas)

     [Powyszon bądź, Gospodnie, we csności twojej, piać będziem i śpiewać csnoty (Puł: siły) twoje (cantabimus et psallemus virtutes tuas)]

4. honor
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[3], page 345:

     Prorok każdy nigdzie nie jest przeze cnoty, jedno w s[w]ojej znani albo oczyznie a w swojem domu (non est propheta sine honore nisi in patria sua et in domo sua Mat 13, 57)

     ["Prorok każdy nigdzie nie jest przeze cnoty, jedno w s[w]ojej znany [ziemi] albo oczyźnie a w swojem domu" (non est propheta sine honore nisi in patria sua et in domo sua Mat 13, 57)]

• Polish: cnota
  • → Old Ruthenian: цно́та (cnóta)
    • Belarusian: цно́та (cnóta)
    • Ukrainian: цно́та (cnóta); сно́та (snóta) (dialectal)

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “cnota”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Inherited from Old Polish czsnota. By surface analysis, cny +‎ -ota.

• IPA^(key): /ˈt͡snɔ.ta/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔta
• Syllabification: cno‧ta

cnota f

1. virtue (excellence in morals)
2. chastity; virginity

   pas cnoty ― chastity belt

• → Old Ruthenian: цно́та (cnóta)
  • Belarusian: цно́та (cnóta)
  • Ukrainian: цно́та (cnóta); сно́та (snóta) (dialectal)

• cnota in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• cnota in Polish dictionaries at PWN