czosnek

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *česnъkъ. First attested in the 13th century.

Pronunciation

  • IPA(key): (10th–15th CE) /t͡ʃʲʲɔsnɛk/
  • IPA(key): (15th CE) /t͡ʃʲʲɔsnɛk/

Noun

czosnek m inan

  1. (attested in Masovia, Lesser Poland, Greater Poland) garlic (Allium sativum)
    • 1900 [XIII ex.], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2[1], number 5013:
      Zosnek alleum, scordium
      [Czosnek alleum, scordium]
    • 1900 [1419], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2[2], number 5048:
      Domowy czosznek alleum domesticum
      [Domowy czosnek alleum domesticum]
    • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 4:
      Dzeszanczina... ma dana bicz wyiąwszi rzepą, ... czoznek y thim podobne naszenya
      [Dziesięcina... ma dana być, wyjąwszy rzepę, ... czosnek i tym podobne nasienia]
    • 1900 [1464], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2[3], number 4758:
      Czoschnek allium
      [Czosnek allium]
    • 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 25:
      Czosznkv alea
      [Czosnku alea]
    • 1900 [1475], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2[5], number 3136:
      Czos­nek aleum
      [Czos­nek aleum]
    • 1901 [1477], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume II, page 324:
      Czosnek alium
      [Czosnek alium]
    • XV p. post., rękopiśmienne ekscerpty - glosy z rozariusza w rękopisie Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, obecnie we Wrocławiu, o sygn. 3297, z r. 1476, page 10v:
      Alleum quod non decet imittari et est quoddam genus herbe vlg. czosznek
      [Alleum quod non decet imittari et est quoddam genus herbe vlg. czosnek]
    • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 7v:
      Alium knoblauch eo quod oleat secundum Papiam, cuius odorem venenate fere non sustinent... czosznek
      [Alium knoblauch eo quod oleat secundum Papiam, cuius odorem venenate fere non sustinent... czosnek]
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[6], page 731:
      Zydovye... byly barzo nyeczysczy..., yedly czosnek y yne smyerdzącze goryczky
      [Żydowie... byli barzo nieczyści..., jedli czosnek i ine śmierdzące goryczki]

Derived terms

nouns
  • polny czosnek
proper nouns
  • Czosnek
  • Czosnowski

Descendants

  • Polish: czosnek, czostek (regional), czosnyk (Przemyśl)
  • Silesian: czosnek

References

  • Boryś, Wiesław (2005) “czosnek”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  • Mańczak, Witold (2017) “czosnek”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “czosnek”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • Sławski, Franciszek (1958-1965) “czosnek”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
  • K. Nitsch, editor (1955), “czosnek”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 395
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “czosnek”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
  • Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “czosnek”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

Alternative forms

Etymology

Inherited from Old Polish czosnek.

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈt͡ʂɔs.nɛk/
  • Audio:(file)
  • Rhymes: -ɔsnɛk
  • Syllabification: czos‧nek

Noun

czosnek m inan (related adjective czosnkowy)

  1. garlic (Allium sativum)

Declension

Further reading

  • czosnek in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • czosnek in Polish dictionaries at PWN