Quechua
Pronunciation
Noun
llamk'ay
- (Cuzco-Collao) alternative form of llamkay
Declension
Declension of llamk'ay
|
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
llamk'ay
|
llamk'aykuna
|
| accusative
|
llamk'ayta
|
llamk'aykunata
|
| dative
|
llamk'ayman
|
llamk'aykunaman
|
| genitive
|
llamk'aypa
|
llamk'aykunap
|
| locative
|
llamk'aypi
|
llamk'aykunapi
|
| terminative
|
llamk'aykama
|
llamk'aykunakama
|
| ablative
|
llamk'aymanta
|
llamk'aykunamanta
|
| instrumental
|
llamk'aywan
|
llamk'aykunawan
|
| comitative
|
llamk'aynintin
|
llamk'aykunantin
|
| abessive
|
llamk'ayninnaq
|
llamk'aykunannaq
|
| comparative
|
llamk'ayhina
|
llamk'aykunahina
|
| causative
|
llamk'ayrayku
|
llamk'aykunarayku
|
| benefactive
|
llamk'aypaq
|
llamk'aykunapaq
|
| associative
|
llamk'aypura
|
llamk'aykunapura
|
| distributive
|
llamk'ayninka
|
llamk'aykunanka
|
| exclusive
|
llamk'aylla
|
llamk'aykunalla
|
Possessive forms of llamk'ay
ñuqap - first-person singular
| ñuqap (my)
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
llamk'ayniy
|
llamk'ayniykuna
|
| accusative
|
llamk'ayniyta
|
llamk'ayniykunata
|
| dative
|
llamk'ayniyman
|
llamk'ayniykunaman
|
| genitive
|
llamk'ayniypa
|
llamk'ayniykunap
|
| locative
|
llamk'ayniypi
|
llamk'ayniykunapi
|
| terminative
|
llamk'ayniykama
|
llamk'ayniykunakama
|
| ablative
|
llamk'ayniymanta
|
llamk'ayniykunamanta
|
| instrumental
|
llamk'ayniywan
|
llamk'ayniykunawan
|
| comitative
|
llamk'ayniynintin
|
llamk'ayniykunantin
|
| abessive
|
llamk'ayniyninnaq
|
llamk'ayniykunannaq
|
| comparative
|
llamk'ayniyhina
|
llamk'ayniykunahina
|
| causative
|
llamk'ayniyrayku
|
llamk'ayniykunarayku
|
| benefactive
|
llamk'ayniypaq
|
llamk'ayniykunapaq
|
| associative
|
llamk'ayniypura
|
llamk'ayniykunapura
|
| distributive
|
llamk'ayniyninka
|
llamk'ayniykunanka
|
| exclusive
|
llamk'ayniylla
|
llamk'ayniykunalla
|
qampa - second-person singular
| qampa (your)
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
llamk'ayniyki
|
llamk'ayniykikuna
|
| accusative
|
llamk'ayniykita
|
llamk'ayniykikunata
|
| dative
|
llamk'ayniykiman
|
llamk'ayniykikunaman
|
| genitive
|
llamk'ayniykipa
|
llamk'ayniykikunap
|
| locative
|
llamk'ayniykipi
|
llamk'ayniykikunapi
|
| terminative
|
llamk'ayniykikama
|
llamk'ayniykikunakama
|
| ablative
|
llamk'ayniykimanta
|
llamk'ayniykikunamanta
|
| instrumental
|
llamk'ayniykiwan
|
llamk'ayniykikunawan
|
| comitative
|
llamk'ayniykintin
|
llamk'ayniykikunantin
|
| abessive
|
llamk'ayniykinnaq
|
llamk'ayniykikunannaq
|
| comparative
|
llamk'ayniykihina
|
llamk'ayniykikunahina
|
| causative
|
llamk'ayniykirayku
|
llamk'ayniykikunarayku
|
| benefactive
|
llamk'ayniykipaq
|
llamk'ayniykikunapaq
|
| associative
|
llamk'ayniykipura
|
llamk'ayniykikunapura
|
| distributive
|
llamk'ayniykinka
|
llamk'ayniykikunanka
|
| exclusive
|
llamk'ayniykilla
|
llamk'ayniykikunalla
|
paypa - third-person singular
| paypa (his/her/its)
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
llamk'aynin
|
llamk'ayninkuna
|
| accusative
|
llamk'ayninta
|
llamk'ayninkunata
|
| dative
|
llamk'ayninman
|
llamk'ayninkunaman
|
| genitive
|
llamk'ayninpa
|
llamk'ayninkunap
|
| locative
|
llamk'ayninpi
|
llamk'ayninkunapi
|
| terminative
|
llamk'ayninkama
|
llamk'ayninkunakama
|
| ablative
|
llamk'ayninmanta
|
llamk'ayninkunamanta
|
| instrumental
|
llamk'ayninwan
|
llamk'ayninkunawan
|
| comitative
|
llamk'ayninintin
|
llamk'ayninkunantin
|
| abessive
|
llamk'ayninninnaq
|
llamk'ayninkunannaq
|
| comparative
|
llamk'ayninhina
|
llamk'ayninkunahina
|
| causative
|
llamk'ayninrayku
|
llamk'ayninkunarayku
|
| benefactive
|
llamk'ayninpaq
|
llamk'ayninkunapaq
|
| associative
|
llamk'ayninpura
|
llamk'ayninkunapura
|
| distributive
|
llamk'aynininka
|
llamk'ayninkunanka
|
| exclusive
|
llamk'ayninlla
|
llamk'ayninkunalla
|
ñuqanchikpa - first-person inclusive plural
| ñuqanchikpa (our(incl))
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
llamk'ayninchik
|
llamk'ayninchikkuna
|
| accusative
|
llamk'ayninchikta
|
llamk'ayninchikkunata
|
| dative
|
llamk'ayninchikman
|
llamk'ayninchikkunaman
|
| genitive
|
llamk'ayninchikpa
|
llamk'ayninchikkunap
|
| locative
|
llamk'ayninchikpi
|
llamk'ayninchikkunapi
|
| terminative
|
llamk'ayninchikkama
|
llamk'ayninchikkunakama
|
| ablative
|
llamk'ayninchikmanta
|
llamk'ayninchikkunamanta
|
| instrumental
|
llamk'ayninchikwan
|
llamk'ayninchikkunawan
|
| comitative
|
llamk'ayninchiknintin
|
llamk'ayninchikkunantin
|
| abessive
|
llamk'ayninchikninnaq
|
llamk'ayninchikkunannaq
|
| comparative
|
llamk'ayninchikhina
|
llamk'ayninchikkunahina
|
| causative
|
llamk'ayninchikrayku
|
llamk'ayninchikkunarayku
|
| benefactive
|
llamk'ayninchikpaq
|
llamk'ayninchikkunapaq
|
| associative
|
llamk'ayninchikpura
|
llamk'ayninchikkunapura
|
| distributive
|
llamk'ayninchikninka
|
llamk'ayninchikkunanka
|
| exclusive
|
llamk'ayninchiklla
|
llamk'ayninchikkunalla
|
ñuqaykup - first-person exclusive plural
| ñuqaykup (our(excl))
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
llamk'ayniyku
|
llamk'ayniykukuna
|
| accusative
|
llamk'ayniykuta
|
llamk'ayniykukunata
|
| dative
|
llamk'ayniykuman
|
llamk'ayniykukunaman
|
| genitive
|
llamk'ayniykupa
|
llamk'ayniykukunap
|
| locative
|
llamk'ayniykupi
|
llamk'ayniykukunapi
|
| terminative
|
llamk'ayniykukama
|
llamk'ayniykukunakama
|
| ablative
|
llamk'ayniykumanta
|
llamk'ayniykukunamanta
|
| instrumental
|
llamk'ayniykuwan
|
llamk'ayniykukunawan
|
| comitative
|
llamk'ayniykuntin
|
llamk'ayniykukunantin
|
| abessive
|
llamk'ayniykunnaq
|
llamk'ayniykukunannaq
|
| comparative
|
llamk'ayniykuhina
|
llamk'ayniykukunahina
|
| causative
|
llamk'ayniykurayku
|
llamk'ayniykukunarayku
|
| benefactive
|
llamk'ayniykupaq
|
llamk'ayniykukunapaq
|
| associative
|
llamk'ayniykupura
|
llamk'ayniykukunapura
|
| distributive
|
llamk'ayniykunka
|
llamk'ayniykukunanka
|
| exclusive
|
llamk'ayniykulla
|
llamk'ayniykukunalla
|
qamkunap - second-person plural
| qamkunap (your(pl))
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
llamk'ayniykichik
|
llamk'ayniykichikkuna
|
| accusative
|
llamk'ayniykichikta
|
llamk'ayniykichikkunata
|
| dative
|
llamk'ayniykichikman
|
llamk'ayniykichikkunaman
|
| genitive
|
llamk'ayniykichikpa
|
llamk'ayniykichikkunap
|
| locative
|
llamk'ayniykichikpi
|
llamk'ayniykichikkunapi
|
| terminative
|
llamk'ayniykichikkama
|
llamk'ayniykichikkunakama
|
| ablative
|
llamk'ayniykichikmanta
|
llamk'ayniykichikkunamanta
|
| instrumental
|
llamk'ayniykichikwan
|
llamk'ayniykichikkunawan
|
| comitative
|
llamk'ayniykichiknintin
|
llamk'ayniykichikkunantin
|
| abessive
|
llamk'ayniykichikninnaq
|
llamk'ayniykichikkunannaq
|
| comparative
|
llamk'ayniykichikhina
|
llamk'ayniykichikkunahina
|
| causative
|
llamk'ayniykichikrayku
|
llamk'ayniykichikkunarayku
|
| benefactive
|
llamk'ayniykichikpaq
|
llamk'ayniykichikkunapaq
|
| associative
|
llamk'ayniykichikpura
|
llamk'ayniykichikkunapura
|
| distributive
|
llamk'ayniykichikninka
|
llamk'ayniykichikkunanka
|
| exclusive
|
llamk'ayniykichiklla
|
llamk'ayniykichikkunalla
|
paykunap - third-person plural
| paykunap (their)
|
singular
|
plural
|
| nominative
|
llamk'ayninku
|
llamk'ayninkukuna
|
| accusative
|
llamk'ayninkuta
|
llamk'ayninkukunata
|
| dative
|
llamk'ayninkuman
|
llamk'ayninkukunaman
|
| genitive
|
llamk'ayninkupa
|
llamk'ayninkukunap
|
| locative
|
llamk'ayninkupi
|
llamk'ayninkukunapi
|
| terminative
|
llamk'ayninkukama
|
llamk'ayninkukunakama
|
| ablative
|
llamk'ayninkumanta
|
llamk'ayninkukunamanta
|
| instrumental
|
llamk'ayninkuwan
|
llamk'ayninkukunawan
|
| comitative
|
llamk'ayninkuntin
|
llamk'ayninkukunantin
|
| abessive
|
llamk'ayninkunnaq
|
llamk'ayninkukunannaq
|
| comparative
|
llamk'ayninkuhina
|
llamk'ayninkukunahina
|
| causative
|
llamk'ayninkurayku
|
llamk'ayninkukunarayku
|
| benefactive
|
llamk'ayninkupaq
|
llamk'ayninkukunapaq
|
| associative
|
llamk'ayninkupura
|
llamk'ayninkukunapura
|
| distributive
|
llamk'ayninkunka
|
llamk'ayninkukunanka
|
| exclusive
|
llamk'ayninkulla
|
llamk'ayninkukunalla
|
|
Verb
llamk'ay
- (Cuzco-Collao) alternative form of llamkay
Usage notes
Not to be confused with llamkhay.
Conjugation
Conjugation of llamk'ay
| infinitive
|
llamk'ay
|
|
| agentive
|
llamk'aq
|
| present participle
|
llamk'aspa
|
| past participle
|
llamk'asqa
|
| future participle
|
llamk'ana
|
|
|
|
|
|
singular
|
plural
|
| 1st person
|
2nd person
|
3rd person
|
1st person
inclusive
|
1st person
exclusive
|
2nd person
|
3rd person
|
| indicative
|
|
ñuqa
|
qam
|
pay
|
ñuqanchik
|
ñuqayku
|
qamkuna
|
paykuna
|
| present
|
llamk'ani
|
llamk'anki
|
llamk'an
|
llamk'anchik
|
llamk'ayku
llamk'aniku1
|
llamk'ankichik
|
llamk'anku
|
past
(experienced)
|
llamk'arqani
|
llamk'arqanki
|
llamk'arqan
|
llamk'arqanchik
|
llamk'arqayku
llamk'arqaniku
|
llamk'arqankichik
|
llamk'arqanku
|
past
(reported)
|
llamk'asqani
|
llamk'asqanki
|
llamk'asqan
|
llamk'asqanchik
|
llamk'asqayku
llamk'asqaniku
|
llamk'asqankichik
|
llamk'asqanku
|
| future
|
llamk'asaq
|
llamk'anki
|
llamk'anqa
|
llamk'asunchik
|
llamk'asaqku
|
llamk'ankichik
|
llamk'anqaku
|
|
|
| imperative
|
|
—
|
qam
|
pay
|
ñuqanchik
|
—
|
qamkuna
|
paykuna
|
| affirmative
|
—
|
llamk'ay
|
llamk'achun
|
llamk'asun2
llamk'asunchik
|
—
|
llamk'aychik
|
llamk'achunku
|
| negative
|
—
|
ama
llamk'aychu
|
ama
llamk'achunchu
|
ama llamk'asunchu
ama llamk'asunchikchu
|
—
|
ama
llamk'aychikchu
|
ama
llamk'achunkuchu
|
1 The conjugation -niku is only for the Ayacucho-Chanca variety.
2 The form -sun refers to "you and I together", while the form -sunchik refers to "you and I and other people".
Derived terms