mąż

Kashubian

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *mǫ̑žь.

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈmɔ̃ʃ/
  • Rhymes: -ɔ̃ʃ
  • Syllabification: mąż

Noun

mąż m pers

  1. (rare) man (male human)
    Synonym: chłop
  2. (rare) husband
    Synonym: chłop

Further reading

  • Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “mąż”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi[1]
  • mąż”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *mǫ̑žь. First attested in the first half of the 14th century.

Pronunciation

  • IPA(key): (10th–15th CE) /mɑ̃ʃ/
  • IPA(key): (15th CE) /mɑ̃ʃ/

Noun

mąż m animacy unattested (related adjective męski or mężny or mężowy)

  1. (attested in Lesser Poland) man (human; person; male person)
    • c. 1301-1350, Kazania świętokrzyskie[2], Miechów, page dv 15:
      Oua gi piruey uidal Habraham pod obrazem tri møzy
      [Owa ji pirzwej widział Habraham pod obrazem trzy męży]
  2. (attested in Sieradz-Łęczyca) husband
    • 1897 [1393], Teki Adolfa Pawińskiego[3], volume IV, number 4543, Łęczyca Land:
      Sicut Streczka strauila s tim dzedzødzem, czso bilo po møszu ostalo
      [Sicut Streczka strawiła z tym dziecięciem, cso było po mężu ostało]

Derived terms

adjectives
nouns
  • dziki mąż
  • morski mąż
  • męstwo
  • mężobójca
  • mężobójstwo
  • mężostwo
  • mężyca
  • mężyk
  • na piędzi mąż
  • ście za mąż
verbs
  • dać mężowi pf, oddawać mężowi impf
  • dać za mąż pf, dajać za mąż impf
  • iść za mąż pf, pójść za mąż impf
  • pojąć męża pf
adjectives
  • mężczyznny
  • mężczyński
nouns

Descendants

  • Polish: mąż
  • Silesian: mōnż

References

  • Boryś, Wiesław (2005) “mąż”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  • Mańczak, Witold (2017) “mąż”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “mąż”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “mąż”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
  • Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “mąż”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish mąż. Cognate with English man.

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈmɔw̃ʂ/, /ˈmɔnʂ/
  • Audio 1:(file)
  • Audio 2:(file)
  • Rhymes: -ɔw̃ʂ
  • Syllabification: mąż

Noun

mąż m pers (diminutive mężulek or mężuś or mężunio, augmentative mężysko, related adjective mężowski or mężowy)

  1. husband (married male partner)
    Synonyms: małżonek, stary, ślubny
  2. (literary) man (highly regarded male)
  3. (obsolete) man (male human)
  4. (Middle Polish) male (male adult specimen of a species)
    Synonym: samiec

Declension

Derived terms

adverbs
nouns
verbs

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), mąż is one of the most used words in Polish, appearing 2 times in scientific texts, 8 times in news, 2 times in essays, 41 times in fiction, and 50 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 103 times, making it the 605th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References

  1. ^ Ida Kurcz (1990) “mąż”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 238

Further reading