muchuy

Quechua

Noun

muchuy

  1. poverty, misery, lack, scarcity
  2. use

Declension

Declension of muchuy
singular plural
nominative muchuy muchuykuna
accusative muchuyta muchuykunata
dative muchuyman muchuykunaman
genitive muchuypa muchuykunap
locative muchuypi muchuykunapi
terminative muchuykama muchuykunakama
ablative muchuymanta muchuykunamanta
instrumental muchuywan muchuykunawan
comitative muchuynintin muchuykunantin
abessive muchuyninnaq muchuykunannaq
comparative muchuyhina muchuykunahina
causative muchuyrayku muchuykunarayku
benefactive muchuypaq muchuykunapaq
associative muchuypura muchuykunapura
distributive muchuyninka muchuykunanka
exclusive muchuylla muchuykunalla
Possessive forms of muchuy
ñuqap - first-person singular
ñuqap (my) singular plural
nominative muchuyniy muchuyniykuna
accusative muchuyniyta muchuyniykunata
dative muchuyniyman muchuyniykunaman
genitive muchuyniypa muchuyniykunap
locative muchuyniypi muchuyniykunapi
terminative muchuyniykama muchuyniykunakama
ablative muchuyniymanta muchuyniykunamanta
instrumental muchuyniywan muchuyniykunawan
comitative muchuyniynintin muchuyniykunantin
abessive muchuyniyninnaq muchuyniykunannaq
comparative muchuyniyhina muchuyniykunahina
causative muchuyniyrayku muchuyniykunarayku
benefactive muchuyniypaq muchuyniykunapaq
associative muchuyniypura muchuyniykunapura
distributive muchuyniyninka muchuyniykunanka
exclusive muchuyniylla muchuyniykunalla
qampa - second-person singular
qampa (your) singular plural
nominative muchuyniyki muchuyniykikuna
accusative muchuyniykita muchuyniykikunata
dative muchuyniykiman muchuyniykikunaman
genitive muchuyniykipa muchuyniykikunap
locative muchuyniykipi muchuyniykikunapi
terminative muchuyniykikama muchuyniykikunakama
ablative muchuyniykimanta muchuyniykikunamanta
instrumental muchuyniykiwan muchuyniykikunawan
comitative muchuyniykintin muchuyniykikunantin
abessive muchuyniykinnaq muchuyniykikunannaq
comparative muchuyniykihina muchuyniykikunahina
causative muchuyniykirayku muchuyniykikunarayku
benefactive muchuyniykipaq muchuyniykikunapaq
associative muchuyniykipura muchuyniykikunapura
distributive muchuyniykinka muchuyniykikunanka
exclusive muchuyniykilla muchuyniykikunalla
paypa - third-person singular
paypa (his/her/its) singular plural
nominative muchuynin muchuyninkuna
accusative muchuyninta muchuyninkunata
dative muchuyninman muchuyninkunaman
genitive muchuyninpa muchuyninkunap
locative muchuyninpi muchuyninkunapi
terminative muchuyninkama muchuyninkunakama
ablative muchuyninmanta muchuyninkunamanta
instrumental muchuyninwan muchuyninkunawan
comitative muchuyninintin muchuyninkunantin
abessive muchuyninninnaq muchuyninkunannaq
comparative muchuyninhina muchuyninkunahina
causative muchuyninrayku muchuyninkunarayku
benefactive muchuyninpaq muchuyninkunapaq
associative muchuyninpura muchuyninkunapura
distributive muchuynininka muchuyninkunanka
exclusive muchuyninlla muchuyninkunalla
ñuqanchikpa - first-person inclusive plural
ñuqanchikpa (our(incl)) singular plural
nominative muchuyninchik muchuyninchikkuna
accusative muchuyninchikta muchuyninchikkunata
dative muchuyninchikman muchuyninchikkunaman
genitive muchuyninchikpa muchuyninchikkunap
locative muchuyninchikpi muchuyninchikkunapi
terminative muchuyninchikkama muchuyninchikkunakama
ablative muchuyninchikmanta muchuyninchikkunamanta
instrumental muchuyninchikwan muchuyninchikkunawan
comitative muchuyninchiknintin muchuyninchikkunantin
abessive muchuyninchikninnaq muchuyninchikkunannaq
comparative muchuyninchikhina muchuyninchikkunahina
causative muchuyninchikrayku muchuyninchikkunarayku
benefactive muchuyninchikpaq muchuyninchikkunapaq
associative muchuyninchikpura muchuyninchikkunapura
distributive muchuyninchikninka muchuyninchikkunanka
exclusive muchuyninchiklla muchuyninchikkunalla
ñuqaykup - first-person exclusive plural
ñuqaykup (our(excl)) singular plural
nominative muchuyniyku muchuyniykukuna
accusative muchuyniykuta muchuyniykukunata
dative muchuyniykuman muchuyniykukunaman
genitive muchuyniykupa muchuyniykukunap
locative muchuyniykupi muchuyniykukunapi
terminative muchuyniykukama muchuyniykukunakama
ablative muchuyniykumanta muchuyniykukunamanta
instrumental muchuyniykuwan muchuyniykukunawan
comitative muchuyniykuntin muchuyniykukunantin
abessive muchuyniykunnaq muchuyniykukunannaq
comparative muchuyniykuhina muchuyniykukunahina
causative muchuyniykurayku muchuyniykukunarayku
benefactive muchuyniykupaq muchuyniykukunapaq
associative muchuyniykupura muchuyniykukunapura
distributive muchuyniykunka muchuyniykukunanka
exclusive muchuyniykulla muchuyniykukunalla
qamkunap - second-person plural
qamkunap (your(pl)) singular plural
nominative muchuyniykichik muchuyniykichikkuna
accusative muchuyniykichikta muchuyniykichikkunata
dative muchuyniykichikman muchuyniykichikkunaman
genitive muchuyniykichikpa muchuyniykichikkunap
locative muchuyniykichikpi muchuyniykichikkunapi
terminative muchuyniykichikkama muchuyniykichikkunakama
ablative muchuyniykichikmanta muchuyniykichikkunamanta
instrumental muchuyniykichikwan muchuyniykichikkunawan
comitative muchuyniykichiknintin muchuyniykichikkunantin
abessive muchuyniykichikninnaq muchuyniykichikkunannaq
comparative muchuyniykichikhina muchuyniykichikkunahina
causative muchuyniykichikrayku muchuyniykichikkunarayku
benefactive muchuyniykichikpaq muchuyniykichikkunapaq
associative muchuyniykichikpura muchuyniykichikkunapura
distributive muchuyniykichikninka muchuyniykichikkunanka
exclusive muchuyniykichiklla muchuyniykichikkunalla
paykunap - third-person plural
paykunap (their) singular plural
nominative muchuyninku muchuyninkukuna
accusative muchuyninkuta muchuyninkukunata
dative muchuyninkuman muchuyninkukunaman
genitive muchuyninkupa muchuyninkukunap
locative muchuyninkupi muchuyninkukunapi
terminative muchuyninkukama muchuyninkukunakama
ablative muchuyninkumanta muchuyninkukunamanta
instrumental muchuyninkuwan muchuyninkukunawan
comitative muchuyninkuntin muchuyninkukunantin
abessive muchuyninkunnaq muchuyninkukunannaq
comparative muchuyninkuhina muchuyninkukunahina
causative muchuyninkurayku muchuyninkukunarayku
benefactive muchuyninkupaq muchuyninkukunapaq
associative muchuyninkupura muchuyninkukunapura
distributive muchuyninkunka muchuyninkukunanka
exclusive muchuyninkulla muchuyninkukunalla

Verb

muchuy

  1. (intransitive) to suffer
  2. (transitive) to lack, miss, need
  3. (transitive) to use

Conjugation

Conjugation of muchuy
infinitive muchuy
agentive muchuq
present participle muchuspa
past participle muchusqa
future participle muchuna
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person
inclusive
1st person
exclusive
2nd person 3rd person
indicative ñuqa qam pay ñuqanchik ñuqayku qamkuna paykuna
present muchuni muchunki muchun muchunchik muchuyku
muchuniku1
muchunkichik muchunku
past
(experienced)
muchurqani muchurqanki muchurqan muchurqanchik muchurqayku
muchurqaniku
muchurqankichik muchurqanku
past
(reported)
muchusqani muchusqanki muchusqan muchusqanchik muchusqayku
muchusqaniku
muchusqankichik muchusqanku
future muchusaq muchunki muchunqa muchusunchik muchusaqku muchunkichik muchunqaku
imperative qam pay ñuqanchik qamkuna paykuna
affirmative muchuy muchuchun muchusun2
muchusunchik
muchuychik muchuchunku
negative ama
muchuychu
ama
muchuchunchu
ama muchusunchu
ama muchusunchikchu
ama
muchuychikchu
ama
muchuchunkuchu

1 The conjugation -niku is only for the Ayacucho-Chanca variety.
2 The form -sun refers to "you and I together", while the form -sunchik refers to "you and I and other people".