ryba
Czech
Etymology
Inherited from Old Czech ryba, from Proto-Slavic *ryba.
Pronunciation
- IPA(key): [ˈrɪba]
Audio: (file)
Noun
ryba f
- fish (cold-blooded vertebrate animal that lives in water, moving with the help of fins and breathing with gills)
- sladkovodní ryba ― freshwater fish
- mořská ryba ― marine fish
Declension
Derived terms
adjectives
- porybný
- rybí
- rybožravý
nouns
idioms and proverbs
- ani ryba, ani rak
- jako ryba ve vodě
- malé ryby taky ryby
verbs
- rybařit
- zarybnit
Further reading
- “ryba”, in Příruční slovník jazyka českého (in Czech), 1935–1957
- “ryba”, in Slovník spisovného jazyka českého (in Czech), 1960–1971, 1989
- “ryba”, in Internetová jazyková příručka (in Czech), 2008–2025
Lower Sorbian
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *ryba.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈrɨba/
Noun
ryba f (diminutive rybka)
- fish (cold-blooded vertebrate animal that lives in water, moving with the help of fins and breathing with gills)
Declension
Declension of ryba
Derived terms
Further reading
- Muka, Arnošt (1921, 1928) “ryba”, in Słownik dolnoserbskeje rěcy a jeje narěcow (in German), St. Petersburg, Prague: ОРЯС РАН, ČAVU; Reprinted Bautzen: Domowina-Verlag, 2008
- Starosta, Manfred (1999) “ryba”, in Dolnoserbsko-nimski słownik / Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch (in German), Bautzen: Domowina-Verlag
Old Czech
Alternative forms
- rýba
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *ryba.
Pronunciation
Noun
ryba f
Declension
Declension of ryba (hard a-stem)
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | ryba | rybě | ryby |
| genitive | ryby | rybú | ryb |
| dative | rybě | rybama | rybám |
| accusative | rybu | rybě | ryby |
| vocative | rybo | rybě | ryby |
| locative | rybě | rybú | rybách |
| instrumental | rybú | rybama | rybami |
See also Appendix:Old Czech nouns and Appendix:Old Czech pronunciation.
Derived terms
- Rybnář
Descendants
- Czech: ryba
Further reading
- Jan Gebauer (1903–1916) “ryba”, in Slovník staročeský (in Czech), Prague: Česká grafická společnost "unie", Česká akademie císaře Františka Josefa pro vědy, slovesnost a umění
Old Polish
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *rỳba. First attested in the 14th century.
Pronunciation
Noun
ryba f (diminutive rybka, related adjective rybi or rybny)
- (attested in Lesser Poland, Greater Poland) fish (cold-blooded vertebrate animal that lives in water, moving with the help of fins and breathing with gills)
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][1], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 104, 28:
- Obroczyl wody gych w krew y pobyl ryby (pisces) gich
- [Obrocił wody jich w krew i pobił ryby (pisces) jich]
- 1450, Piotr z Uścia, Rozariusz kapitulny, Ujście: Archiwum i Biblioteki Krakowskiej Kapituły Katedralnej, sygn. Ms 224, page 81v:
- Exquamare significat squamas piscium deponere semouere vlg. oczoszacz ryby
- [Exquamare significat squamas piscium deponere semouere vlg. oczosać ryby]
- c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 59v:
- Hamare id est cum hamo capere oder angeln vadzycz ryby
- [Hamare id est cum hamo capere oder angeln wadzić ryby]
Derived terms
Descendants
References
- Boryś, Wiesław (2005) “ryba”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Mańczak, Witold (2017) “ryba”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “ryba”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “ryba”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
- Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “ryba”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish ryba.
Pronunciation
Audio: (file) - Rhymes: -ɘba
- Syllabification: ry‧ba
- Homophone: Ryba
Noun
ryba f (diminutive rybka or rybeńka, augmentative rybsko, related adjective rybny or rybi)
- fish (cold-blooded vertebrate animal that lives in water, moving with the help of fins and breathing with gills)
- fish (flesh of the fish used as food)
- (collective, obsolete, colloquial) fish
- (Near Masovian) synonym of biceps
Declension
Declension of ryba
Derived terms
nouns
proverbs
- dzieci i ryby głosu nie mają
- gość i ryba trzeciego dnia cuchnie
- na bezrybiu i rak ryba
- ryba psuje się od głowy
- tylko ryby nie biorą
verbs
- łowić ryby w mętnej wodzie impf
- miotać się jak ryba w sieci impf
- poczuć się jak ryba w wodze pf, czuć się jak ryba w wodzie impf
Related terms
adjectives
nouns
Further reading
- ryba in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- ryba in Polish dictionaries at PWN
- ryby in PWN's encyclopedia
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “ryba”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “RYBA”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 29.01.2016
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “ryba”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “ryba”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “ryba”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 781
- ryba in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
- Władysław Matlakowski (1892) “ryba”, in Słownik wyrazów ludowych zebranych w Czerskiem i na Kujawach (in Polish), Kraków: nakł. Akademii Umiejętności; Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego pod zarządem A. M. Kosterkiewicza, page 16
Silesian
Etymology
Inherited from Old Polish ryba.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈrɪ.ba/
Audio: (file) - Rhymes: -ɪba
- Syllabification: ry‧ba
Noun
ryba f (diminutive rybka, related adjective rybi)
- fish (cold-blooded vertebrate animal that lives in water, moving with the help of fins and breathing with gills)
- Synonym: fisza
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | ryba | ryby |
| genitive | ryby | ryb/rybōw |
| dative | rybie | rybōm |
| accusative | rybã | ryby |
| instrumental | rybōm | rybami/rybōma |
| locative | rybie | rybach |
| vocative | rybo | ryby |
Derived terms
nouns
- rybiŏrz
- rybŏk
Related terms
adjectives
nouns
Further reading
- ryba in silling.org
- Henryk Jaroszewicz (2022) “ryba”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 130
Slovak
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *ryba.
Pronunciation
- IPA(key): [ˈriba]
Noun
ryba f (relational adjective rybací or rybí or rybný, diminutive rybka or rybička, augmentative rybisko)
- fish (cold-blooded vertebrate animal that lives in water, moving with the help of fins and breathing with gills)
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | ryba | ryby |
| genitive | ryby | rýb |
| dative | rybe | rybám |
| accusative | rybu | ryby |
| locative | rybe | rybách |
| instrumental | rybou | rybami |
Derived terms
- rýbä n
Further reading
- “ryba”, in Slovníkový portál Jazykovedného ústavu Ľ. Štúra SAV [Dictionary portal of the Ľ. Štúr Institute of Linguistics, Slovak Academy of Science] (in Slovak), https://slovnik.juls.savba.sk, 2003–2025
Upper Sorbian
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *ryba.
Noun
ryba f
- fish (cold-blooded vertebrate animal that lives in water, moving with the help of fins and breathing with gills)
Declension
Further reading
- “ryba” in Soblex