unquy

Quechua

Alternative forms

Noun

unquy

  1. illness, sickness
  2. (physiology) pest, infection, disease

Declension

Declension of unquy
singular plural
nominative unquy unquykuna
accusative unquyta unquykunata
dative unquyman unquykunaman
genitive unquypa unquykunap
locative unquypi unquykunapi
terminative unquykama unquykunakama
ablative unquymanta unquykunamanta
instrumental unquywan unquykunawan
comitative unquynintin unquykunantin
abessive unquyninnaq unquykunannaq
comparative unquyhina unquykunahina
causative unquyrayku unquykunarayku
benefactive unquypaq unquykunapaq
associative unquypura unquykunapura
distributive unquyninka unquykunanka
exclusive unquylla unquykunalla
Possessive forms of unquy
ñuqap - first-person singular
ñuqap (my) singular plural
nominative unquyniy unquyniykuna
accusative unquyniyta unquyniykunata
dative unquyniyman unquyniykunaman
genitive unquyniypa unquyniykunap
locative unquyniypi unquyniykunapi
terminative unquyniykama unquyniykunakama
ablative unquyniymanta unquyniykunamanta
instrumental unquyniywan unquyniykunawan
comitative unquyniynintin unquyniykunantin
abessive unquyniyninnaq unquyniykunannaq
comparative unquyniyhina unquyniykunahina
causative unquyniyrayku unquyniykunarayku
benefactive unquyniypaq unquyniykunapaq
associative unquyniypura unquyniykunapura
distributive unquyniyninka unquyniykunanka
exclusive unquyniylla unquyniykunalla
qampa - second-person singular
qampa (your) singular plural
nominative unquyniyki unquyniykikuna
accusative unquyniykita unquyniykikunata
dative unquyniykiman unquyniykikunaman
genitive unquyniykipa unquyniykikunap
locative unquyniykipi unquyniykikunapi
terminative unquyniykikama unquyniykikunakama
ablative unquyniykimanta unquyniykikunamanta
instrumental unquyniykiwan unquyniykikunawan
comitative unquyniykintin unquyniykikunantin
abessive unquyniykinnaq unquyniykikunannaq
comparative unquyniykihina unquyniykikunahina
causative unquyniykirayku unquyniykikunarayku
benefactive unquyniykipaq unquyniykikunapaq
associative unquyniykipura unquyniykikunapura
distributive unquyniykinka unquyniykikunanka
exclusive unquyniykilla unquyniykikunalla
paypa - third-person singular
paypa (his/her/its) singular plural
nominative unquynin unquyninkuna
accusative unquyninta unquyninkunata
dative unquyninman unquyninkunaman
genitive unquyninpa unquyninkunap
locative unquyninpi unquyninkunapi
terminative unquyninkama unquyninkunakama
ablative unquyninmanta unquyninkunamanta
instrumental unquyninwan unquyninkunawan
comitative unquyninintin unquyninkunantin
abessive unquyninninnaq unquyninkunannaq
comparative unquyninhina unquyninkunahina
causative unquyninrayku unquyninkunarayku
benefactive unquyninpaq unquyninkunapaq
associative unquyninpura unquyninkunapura
distributive unquynininka unquyninkunanka
exclusive unquyninlla unquyninkunalla
ñuqanchikpa - first-person inclusive plural
ñuqanchikpa (our(incl)) singular plural
nominative unquyninchik unquyninchikkuna
accusative unquyninchikta unquyninchikkunata
dative unquyninchikman unquyninchikkunaman
genitive unquyninchikpa unquyninchikkunap
locative unquyninchikpi unquyninchikkunapi
terminative unquyninchikkama unquyninchikkunakama
ablative unquyninchikmanta unquyninchikkunamanta
instrumental unquyninchikwan unquyninchikkunawan
comitative unquyninchiknintin unquyninchikkunantin
abessive unquyninchikninnaq unquyninchikkunannaq
comparative unquyninchikhina unquyninchikkunahina
causative unquyninchikrayku unquyninchikkunarayku
benefactive unquyninchikpaq unquyninchikkunapaq
associative unquyninchikpura unquyninchikkunapura
distributive unquyninchikninka unquyninchikkunanka
exclusive unquyninchiklla unquyninchikkunalla
ñuqaykup - first-person exclusive plural
ñuqaykup (our(excl)) singular plural
nominative unquyniyku unquyniykukuna
accusative unquyniykuta unquyniykukunata
dative unquyniykuman unquyniykukunaman
genitive unquyniykupa unquyniykukunap
locative unquyniykupi unquyniykukunapi
terminative unquyniykukama unquyniykukunakama
ablative unquyniykumanta unquyniykukunamanta
instrumental unquyniykuwan unquyniykukunawan
comitative unquyniykuntin unquyniykukunantin
abessive unquyniykunnaq unquyniykukunannaq
comparative unquyniykuhina unquyniykukunahina
causative unquyniykurayku unquyniykukunarayku
benefactive unquyniykupaq unquyniykukunapaq
associative unquyniykupura unquyniykukunapura
distributive unquyniykunka unquyniykukunanka
exclusive unquyniykulla unquyniykukunalla
qamkunap - second-person plural
qamkunap (your(pl)) singular plural
nominative unquyniykichik unquyniykichikkuna
accusative unquyniykichikta unquyniykichikkunata
dative unquyniykichikman unquyniykichikkunaman
genitive unquyniykichikpa unquyniykichikkunap
locative unquyniykichikpi unquyniykichikkunapi
terminative unquyniykichikkama unquyniykichikkunakama
ablative unquyniykichikmanta unquyniykichikkunamanta
instrumental unquyniykichikwan unquyniykichikkunawan
comitative unquyniykichiknintin unquyniykichikkunantin
abessive unquyniykichikninnaq unquyniykichikkunannaq
comparative unquyniykichikhina unquyniykichikkunahina
causative unquyniykichikrayku unquyniykichikkunarayku
benefactive unquyniykichikpaq unquyniykichikkunapaq
associative unquyniykichikpura unquyniykichikkunapura
distributive unquyniykichikninka unquyniykichikkunanka
exclusive unquyniykichiklla unquyniykichikkunalla
paykunap - third-person plural
paykunap (their) singular plural
nominative unquyninku unquyninkukuna
accusative unquyninkuta unquyninkukunata
dative unquyninkuman unquyninkukunaman
genitive unquyninkupa unquyninkukunap
locative unquyninkupi unquyninkukunapi
terminative unquyninkukama unquyninkukunakama
ablative unquyninkumanta unquyninkukunamanta
instrumental unquyninkuwan unquyninkukunawan
comitative unquyninkuntin unquyninkukunantin
abessive unquyninkunnaq unquyninkukunannaq
comparative unquyninkuhina unquyninkukunahina
causative unquyninkurayku unquyninkukunarayku
benefactive unquyninkupaq unquyninkukunapaq
associative unquyninkupura unquyninkukunapura
distributive unquyninkunka unquyninkukunanka
exclusive unquyninkulla unquyninkukunalla

Verb

unquy

  1. (intransitive) to be/become ill or sick
  2. (transitive) to give birth

Conjugation

Conjugation of unquy
infinitive unquy
agentive unquq
present participle unquspa
past participle unqusqa
future participle unquna
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person
inclusive
1st person
exclusive
2nd person 3rd person
indicative ñuqa qam pay ñuqanchik ñuqayku qamkuna paykuna
present unquni unqunki unqun unqunchik unquyku
unquniku1
unqunkichik unqunku
past
(experienced)
unqurqani unqurqanki unqurqan unqurqanchik unqurqayku
unqurqaniku
unqurqankichik unqurqanku
past
(reported)
unqusqani unqusqanki unqusqan unqusqanchik unqusqayku
unqusqaniku
unqusqankichik unqusqanku
future unqusaq unqunki unqunqa unqusunchik unqusaqku unqunkichik unqunqaku
imperative qam pay ñuqanchik qamkuna paykuna
affirmative unquy unquchun unqusun2
unqusunchik
unquychik unquchunku
negative ama
unquychu
ama
unquchunchu
ama unqusunchu
ama unqusunchikchu
ama
unquychikchu
ama
unquchunkuchu

1 The conjugation -niku is only for the Ayacucho-Chanca variety.
2 The form -sun refers to "you and I together", while the form -sunchik refers to "you and I and other people".

See also