utrwalać

From utrwalić +‎ -ać.

• IPA^(key): /uˈtrfa.lat͡ɕ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -alat͡ɕ
• Syllabification: u‧trwa‧lać

utrwalać impf (perfective utrwalić)

1. (transitive) to strengthen, to consolidate

   Synonyms: umacniać, utwierdzać, ugruntowywać

   • 1867, Agaton Giller, Opisanie zabajkalskiej krainy w Syberyi‎^[1], volume 1, F. A. Brockhaus, page 10:

     Anglia panowanie swoje w Indyi i na oceanie Wschodnim utrwalić bardzo może przez wydobywanie Polski z niewolniczej toni.

     England can greatly strengthen its domination in India and the Eastern ocean by taking Poland out of the depths of slavery.

   • 1908, Władysław Gumplowicz, Kwestya polska a socyalizm‎^[2], Wydawnictwo dzieł społeczno-politycznych "Życie", page 110:

     W Niemczech unia celna mogła się utrwalić, a nadto przyczynić się do przyspieszenia unii politycznej, bo unia polityczna skądinąd potrzebną była rozdartym cząstkom narodu niemieckiego.

     In Germany, the customs union could have been consolidated, and also [could have] been useful in hastening a political union, because a political union was otherwise necessary to the separated parts of the German nation.

   • 1919, Komitet Polski w Wilnie, quoting M. Węsławski, Wł. Zawadzki, Konrad Niedziałkowski, Witold Abramowicz, ks. Kazimierz Michałkiewicz, hr. Maryan Broel-Platter, et al., Deklaracja polityczna społeczeństwa polskiego na Litwie, złożona 26 Maja 1907 r. ks. Isenburgowi dla przedstawienia jej kanclerzowi Rzeszy‎^[3], quoted in Litwa za rządów ks. Isenburga, Krakowski Oddział Zjednoczenia Narodowego, page 7:

     ...utrwalał się on [wpływ polskiej kultury] coraz bardziej przez wieki całe dzięki rozwojowi wspólnego państwa Polsko-Litewskiego...

     ...it [the influence of Polish culture] was strengthened ever more for entire centuries thanks to the development of the Polish-Lithuanian joint state...

   • 2000, Jerzy Ficowski, Cyganie w Polsce: Dzieje i obyczaje‎^[4], Tower Press, page 5:

     Opowiemy szerzej o historycznych i społecznych czynnikach, które przez liczne pokolenia potęgowały tę wzajemną obcość, zwiększały dystans, utrwalały animozje.

     We will more broadly describe the historical and social agents that, for many generations, intensified this mutual alienation, increased the difference, strengthened the animosities.

   • 2013, Birgid Neumeister, Ingo Besenthal, Bernhard Otto Böhm, translated by Joanna Moszczyńska-Stulin, edited by Mirosława Pietruczuk and Anna Bartoszko-Tyczkowska, Diagnostyka laboratoryjna: poradnik kliniczny‎^[5], 2nd Polish edition, Elsevier Urban & Partner, archived from the original on 29 July 2022, page 759:

     W razie dłuższego transportu preparaty zaleca się utrwalać metanolem...

     In the event of longer transportation, it is recommended to preserve the preparations with methanol...

2. (transitive) to commit to memory, to learn

   Synonyms: uczyć się, zapamiętywać

   • 1994, Poradnik językowy‎^[6], numbers 7-10, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, page 65:

     Poznane struktury gramatyczne student utrwala i automatyzuje w konkretnych sytuacjach ...

     A student learns recognized grammatical structures and makes them automatic in specific situations ...

3. (transitive) to immortalise, to make famous

   Synonyms: unieśmiertelniać, uwieczniać, upamiętniać

4. (transitive) to record, to tape (to make an audio or video recording)

   Synonyms: nagrywać, rejestrować

5. (transitive, photography) to fix (to make a photograph permanent with chemicals)
6. (reflexive with się) to become immortalized, to become permanent

• utrwalać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• utrwalać in Polish dictionaries at PWN