koniec

koniec (Polnisch)

Substantiv, m

Singular Plural
Nominativ koniec końce
Genitiv końca końców
Dativ końcowi końcom
Akkusativ koniec końce
Instrumental końcem końcami
Lokativ końcu końcach
Vokativ końcu końce

Worttrennung:

ko·niec, Plural: koń·ce

Aussprache:

IPA: [ˈkɔɲɛt͡s], Plural: [ˈkɔɲt͡sɛ]
Hörbeispiele:  koniec (Info), Plural:

Bedeutungen:

[1] räumlich: Ende, Spitze
[2] zeitlich: Ende, Schluss
[3] der letzte Teil von etwas: Ende, Schluss, Abschluss
[4] übertragen: Ende, Lebensende, Tod

Herkunft:

seit dem 14. Jahrhundert bezeugtes Erbwort, aus dem urslawischen *konьсъ „der Endpunkt, die Endlinie; Ende oder Anfang“, das ursprünglich der Diminutiv zu *konъ beziehungsweise *konь war; im altpolnischen auch in der Form końc  pl bezeugt, wo es auch noch die Bedeutung „das Ziel“ besaß; gemeinslawisches Wort, das etymologisch verwandt ist mit tschechisch konec  cs, slowakisch koniec  sk, obersorbisch kónc  hsb, niedersorbisch kóńc  dsb, russisch конец (konec)  ru, weißrussisch конец (konec)  be, ukrainisch кінець (kinecʹ)  uk, slowenisch konec  sl, serbokroatisch конац (konac)  sh und bulgarisch конец (konec)  bg[1][2]

Synonyme:

[4] śmierć, zgon

Sinnverwandte Wörter:

[1] kraniec, kres
[2] kres, schyłek, zmierzch
[3] zakończenie

Gegenwörter:

[1] początek
[2] początek

Oberbegriffe:

[1] część; miejsce
[2] chwila, moment

Beispiele:

[1]
[3] „Podróżny do folwarku nie biegł sług zapytać, / Odemknął, wbiegł do domu, pragnął go powitać, / Dawno domu niewidział; bo w dalekiém mieście / Kończył nauki, końca doczekał nareszcie.“[3]

Redewendungen:

[1] od końca do końca – von einem Ende zum anderen, von vorne bis hinten
[1] mieć coś na końcu języka – etwas liegt jemandem auf der Zungenspitze
[1] szary koniec – Schlusslicht
[2] bez końca – ohne Ende, endlos, ununterbrochen
[2] do końca świata – bis zum Jüngsten Gericht, bis in alle Ewigkeit
[2] koniec balu – Ende der Fahnenstange
[2] koniec końców – letzen Endes
[2] koniec końcom – letzen Endes
[2] koniec pieśni – Ende der Fahnenstange
do końca – ganz, ganz und gar, völlig
na końcu – endlich, schließlich, zum Schluss
w końcu – endlich, schließlich

Sprichwörter:

[1] każdy kij ma dwa końce (auch kij ma dwa końce) – alles hat zwei Seiten
[1] koniec języka za przewodnika – Fragen kostet nichts
[2] koniec wieńczy dzieło – Ende gut, alles gut
[2] miłe złęgo początki, lecz koniec żałosny – süßer Anfang, saures Ende
[2] wszystko ma swój koniec – alles hat ein Ende

Charakteristische Wortkombinationen:

[1] koniec kija, koniec języka, koniec drogi, koniec ulicy
[2] koniec młodości, koniec wojny, koniec zabawy
[3] koniec filmu, koniec książki, koniec piosenki

Wortbildungen:

konać, konieczny, końcowy, kończyć, kończyna

Übersetzungen

Referenzen und weiterführende Informationen:
[1–4] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „koniec
[1–4] Słownik Języka Polskiego – PWN: „koniec
[*] Słownik Ortograficzny – PWN: „koniec

Quellen:

  1. Izabela Malmor: Słownik etymologiczny języka polskiego. 1. Auflage. ParkEdukacja – Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa – Bielsko-Biała 2009, ISBN 978-83-262-0146-2, Seite 216
  2. Vasmer’s Etymological Dictionary: „конец
  3. Adam Mickiewicz: Pan Tadeusz. Czyli ostatni zajazd na Litwie. Historja szlachecka z r. 1811 i 1812, we dwunastu księgach, wierszem. Alexander Jełowicki, Paris 1834 (Wikisource), Seite 9–10.
Dieser Artikel wurde von Wiktionary herausgegeben. Der Text ist als Creative Commons - Attribution - Sharealike lizenziert. Möglicherweise können weitere Bestimmungen für Mediendateien gelten.