aicināt

Latvian

Etymology

The majority view is that aicināt was originally the causative ( +‎ -ināt) form of a no longer existing Proto-Baltic verb stem *aik- (with k palatalized to c), from Proto-Indo-European *h₁oy-, a variant of *h₁ey- (to go) (cf. iet) with an extra formative -k. The ei~ai variation, though infrequent, is not unheard of (cf. Lithuanian eiklùs, dialectal aiklùs “fast goer, runner”, or Latvian iet “to go,” from earlier *eiti, and aidinieks (palfrey))). The original meaning was thus “to make go/come,” hence “to invite.” A minority theory derives aicināt from the interjection ai in the sense of surprise and pleasure (at seeing one's guests).[1]

Pronunciation

  • IPA(key): [aîtsinâːt]
  • Audio:(file)
  • IPA(key): [āītsinâːt]
  • Audio:(file)

Verb

aicināt

  1. second-person plural present indicative of aicināt

aicināt (transitive, 3rd conjugation, present aicinu, aicini, aicina, past aicināju)

  1. to invite (to call, to urge to come, e.g. in order to participate in something)
    aicināt ciemāto invite to a visit
    ar rokas mājienu aicināt pie sevisto invite with a wave of one's hand
    aicināt viesus pie galdato invite the guests to the table
    aicināt palīgāto call for help
    aicināt atpūstiesto invite to rest
    aicināt uz sapulcito invite to a meeting
    aicināt uz cīņuto invite, to call to a fight
    aicināt būt modriemto invite, to call to be vigilant
    “ienāciet, lūdzu!” aicina Dagmāra viešņu“come in, please,” Dagmara invites (her) visitor

Conjugation

Conjugation of aicināt
indicative (īstenības izteiksme) imperative
(pavēles izteiksme)
present
(tagadne)
past
(pagātne)
future
(nākotne)
1st person sg es aicinu aicināju aicināšu
2nd person sg tu aicini aicināji aicināsi aicini
3rd person sg viņš, viņa aicina aicināja aicinās lai aicina
1st person pl mēs aicinām aicinājām aicināsim aicināsim
2nd person pl jūs aicināt aicinājāt aicināsiet,
aicināsit
aiciniet
3rd person pl viņi, viņas aicina aicināja aicinās lai aicina
renarrative (atstāstījuma izteiksme) participles (divdabji)
present aicinot present active 1 (adj.) aicinošs
past esot aicinājis present active 2 (adv.) aicinādams
future aicināšot present active 3 (adv.) aicinot
imperative lai aicinot present active 4 (obj.) aicinām
conditional (vēlējuma izteiksme) past active aicinājis
present aicinātu present passive aicināms
past būtu aicinājis past passive aicināts
debitive (vajadzības izteiksme) nominal forms
indicative (būt) jāaicina infinitive (nenoteiksme) aicināt
conjunctive 1 esot jāaicina negative infinitive neaicināt
conjunctive 2 jāaicinot verbal noun aicināšana

Synonyms

  • (of "to ask, request"): lūgt
  • (of "to call"): saukt

Derived terms

prefixed verbs:
  • ataicināt
  • ieaicināt
  • izaudzināt
  • paaicināt
  • pieaicināt
  • saaicināt
  • uzaizināt
other derived terms:
  • aicinājums

References

  1. ^ Karulis, Konstantīns (1992) “aicināt”, in Latviešu Etimoloģijas Vārdnīca [Latvian Etymological Dictionary]‎[1] (in Latvian), Rīga: AVOTS, →ISBN