phula
Phuthi
Etymology 1
From Proto-Bantu *-jápʊda (“to tear, to separate”), reversive form of Proto-Bantu *-jápa (“to pluck”).
Verb
-phúla
- to break
Inflection
This verb needs an inflection-table template.
Etymology 2
(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Verb
-phula
Inflection
This verb needs an inflection-table template.
Sotho
Noun
phula class 9/10 (plural diphula)
Zulu
Alternative forms
Etymology
From Proto-Bantu *-jápʊda (“to tear, to separate”), reversive form of Proto-Bantu *-jápa (“to pluck”).
Verb
-phúla
Inflection
| positive | negative | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| infinitive | ukuphula | ukungaphuli | ||||
| imperative | ||||||
| simple | + object concord | |||||
| singular | phula | -phule | ||||
| plural | phulani | -phuleni | ||||
| present | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngiyaphula, ngiphula | engiphulayo, engiphula | ngiphula | angiphuli | engingaphuli | ngingaphuli |
| 2nd singular | uyaphula, uphula | ophulayo, ophula | uphula | awuphuli | ongaphuli | ungaphuli |
| 1st plural | siyaphula, siphula | esiphulayo, esiphula | siphula | asiphuli | esingaphuli | singaphuli |
| 2nd plural | niyaphula, niphula | eniphulayo, eniphula | niphula | aniphuli | eningaphuli | ningaphuli |
| class 1 | uyaphula, uphula | ophulayo, ophula | ephula | akaphuli | ongaphuli | engaphuli |
| class 2 | bayaphula, baphula | abaphulayo, abaphula | bephula | abaphuli | abangaphuli | bengaphuli |
| class 3 | uyaphula, uphula | ophulayo, ophula | uphula | awuphuli | ongaphuli | ungaphuli |
| class 4 | iyaphula, iphula | ephulayo, ephula | iphula | ayiphuli | engaphuli | ingaphuli |
| class 5 | liyaphula, liphula | eliphulayo, eliphula | liphula | aliphuli | elingaphuli | lingaphuli |
| class 6 | ayaphula, aphula | aphulayo, aphula | ephula | awaphuli | angaphuli | engaphuli |
| class 7 | siyaphula, siphula | esiphulayo, esiphula | siphula | asiphuli | esingaphuli | singaphuli |
| class 8 | ziyaphula, ziphula | eziphulayo, eziphula | ziphula | aziphuli | ezingaphuli | zingaphuli |
| class 9 | iyaphula, iphula | ephulayo, ephula | iphula | ayiphuli | engaphuli | ingaphuli |
| class 10 | ziyaphula, ziphula | eziphulayo, eziphula | ziphula | aziphuli | ezingaphuli | zingaphuli |
| class 11 | luyaphula, luphula | oluphulayo, oluphula | luphula | aluphuli | olungaphuli | lungaphuli |
| class 14 | buyaphula, buphula | obuphulayo, obuphula | buphula | abuphuli | obungaphuli | bungaphuli |
| class 15 | kuyaphula, kuphula | okuphulayo, okuphula | kuphula | akuphuli | okungaphuli | kungaphuli |
| class 17 | kuyaphula, kuphula | okuphulayo, okuphula | kuphula | akuphuli | okungaphuli | kungaphuli |
| recent past | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngiphulile, ngiphulē | engiphulile, engiphulē | ngiphulile, ngiphulē | angiphulanga | engingaphulanga | ngingaphulanga |
| 2nd singular | uphulile, uphulē | ophulile, ophulē | uphulile, uphulē | awuphulanga | ongaphulanga | ungaphulanga |
| 1st plural | siphulile, siphulē | esiphulile, esiphulē | siphulile, siphulē | asiphulanga | esingaphulanga | singaphulanga |
| 2nd plural | niphulile, niphulē | eniphulile, eniphulē | niphulile, niphulē | aniphulanga | eningaphulanga | ningaphulanga |
| class 1 | uphulile, uphulē | ophulile, ophulē | ephulile, ephulē | akaphulanga | ongaphulanga | engaphulanga |
| class 2 | baphulile, baphulē | abaphulile, abaphulē | bephulile, bephulē | abaphulanga | abangaphulanga | bengaphulanga |
| class 3 | uphulile, uphulē | ophulile, ophulē | uphulile, uphulē | awuphulanga | ongaphulanga | ungaphulanga |
| class 4 | iphulile, iphulē | ephulile, ephulē | iphulile, iphulē | ayiphulanga | engaphulanga | ingaphulanga |
| class 5 | liphulile, liphulē | eliphulile, eliphulē | liphulile, liphulē | aliphulanga | elingaphulanga | lingaphulanga |
| class 6 | aphulile, aphulē | aphulile, aphulē | ephulile, ephulē | awaphulanga | angaphulanga | engaphulanga |
| class 7 | siphulile, siphulē | esiphulile, esiphulē | siphulile, siphulē | asiphulanga | esingaphulanga | singaphulanga |
| class 8 | ziphulile, ziphulē | eziphulile, eziphulē | ziphulile, ziphulē | aziphulanga | ezingaphulanga | zingaphulanga |
| class 9 | iphulile, iphulē | ephulile, ephulē | iphulile, iphulē | ayiphulanga | engaphulanga | ingaphulanga |
| class 10 | ziphulile, ziphulē | eziphulile, eziphulē | ziphulile, ziphulē | aziphulanga | ezingaphulanga | zingaphulanga |
| class 11 | luphulile, luphulē | oluphulile, oluphulē | luphulile, luphulē | aluphulanga | olungaphulanga | lungaphulanga |
| class 14 | buphulile, buphulē | obuphulile, obuphulē | buphulile, buphulē | abuphulanga | obungaphulanga | bungaphulanga |
| class 15 | kuphulile, kuphulē | okuphulile, okuphulē | kuphulile, kuphulē | akuphulanga | okungaphulanga | kungaphulanga |
| class 17 | kuphulile, kuphulē | okuphulile, okuphulē | kuphulile, kuphulē | akuphulanga | okungaphulanga | kungaphulanga |
| remote past | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngāphula | engāphula | ngāphula | angiphulanga | engingaphulanga | ngingaphulanga |
| 2nd singular | wāphula | owāphula | wāphula | awuphulanga | ongaphulanga | ungaphulanga |
| 1st plural | sāphula | esāphula | sāphula | asiphulanga | esingaphulanga | singaphulanga |
| 2nd plural | nāphula | enāphula | nāphula | aniphulanga | eningaphulanga | ningaphulanga |
| class 1 | wāphula | owāphula | āphula | akaphulanga | ongaphulanga | engaphulanga |
| class 2 | bāphula | abāphula | bāphula | abaphulanga | abangaphulanga | bengaphulanga |
| class 3 | wāphula | owāphula | wāphula | awuphulanga | ongaphulanga | ungaphulanga |
| class 4 | yāphula | eyāphula | yāphula | ayiphulanga | engaphulanga | ingaphulanga |
| class 5 | lāphula | elāphula | lāphula | aliphulanga | elingaphulanga | lingaphulanga |
| class 6 | āphula | āphula | āphula | awaphulanga | angaphulanga | engaphulanga |
| class 7 | sāphula | esāphula | sāphula | asiphulanga | esingaphulanga | singaphulanga |
| class 8 | zāphula | ezāphula | zāphula | aziphulanga | ezingaphulanga | zingaphulanga |
| class 9 | yāphula | eyāphula | yāphula | ayiphulanga | engaphulanga | ingaphulanga |
| class 10 | zāphula | ezāphula | zāphula | aziphulanga | ezingaphulanga | zingaphulanga |
| class 11 | lwāphula | olwāphula | lwāphula | aluphulanga | olungaphulanga | lungaphulanga |
| class 14 | bāphula | obāphula | bāphula | abuphulanga | obungaphulanga | bungaphulanga |
| class 15 | kwāphula | okwāphula | kwāphula | akuphulanga | okungaphulanga | kungaphulanga |
| class 17 | kwāphula | okwāphula | kwāphula | akuphulanga | okungaphulanga | kungaphulanga |
| potential | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngingaphula | — | ngingaphula | ngingephule | — | ngingephule |
| 2nd singular | ungaphula | — | ungaphula | ungephule | — | ungephule |
| 1st plural | singaphula | — | singaphula | singephule | — | singephule |
| 2nd plural | ningaphula | — | ningaphula | ningephule | — | ningephule |
| class 1 | angaphula | — | engaphula | angephule | — | engephule |
| class 2 | bangaphula | — | bengaphula | bangephule | — | bengephule |
| class 3 | ungaphula | — | ungaphula | ungephule | — | ungephule |
| class 4 | ingaphula | — | ingaphula | ingephule | — | ingephule |
| class 5 | lingaphula | — | lingaphula | lingephule | — | lingephule |
| class 6 | angaphula | — | engaphula | angephule | — | engephule |
| class 7 | singaphula | — | singaphula | singephule | — | singephule |
| class 8 | zingaphula | — | zingaphula | zingephule | — | zingephule |
| class 9 | ingaphula | — | ingaphula | ingephule | — | ingephule |
| class 10 | zingaphula | — | zingaphula | zingephule | — | zingephule |
| class 11 | lungaphula | — | lungaphula | lungephule | — | lungephule |
| class 14 | bungaphula | — | bungaphula | bungephule | — | bungephule |
| class 15 | kungaphula | — | kungaphula | kungephule | — | kungephule |
| class 17 | kungaphula | — | kungaphula | kungephule | — | kungephule |
| immediate future | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngizophula | engizophula | ngizophula | angizuphula | engingezuphula | ngingezuphula |
| 2nd singular | uzophula | ozophula | uzophula | awuzuphula | ongezuphula | ungezuphula |
| 1st plural | sizophula | esizophula | sizophula | asizuphula | esingezuphula | singezuphula |
| 2nd plural | nizophula | enizophula | nizophula | anizuphula | eningezuphula | ningezuphula |
| class 1 | uzophula | ozophula | ezophula | akazuphula | ongezuphula | engezuphula |
| class 2 | bazophula | abazophula | bezophula | abazuphula | abangezuphula | bengezuphula |
| class 3 | uzophula | ozophula | uzophula | awuzuphula | ongezuphula | ungezuphula |
| class 4 | izophula | ezophula | izophula | ayizuphula | engezuphula | ingezuphula |
| class 5 | lizophula | elizophula | lizophula | alizuphula | elingezuphula | lingezuphula |
| class 6 | azophula | azophula | ezophula | awazuphula | angezuphula | engezuphula |
| class 7 | sizophula | esizophula | sizophula | asizuphula | esingezuphula | singezuphula |
| class 8 | zizophula | ezizophula | zizophula | azizuphula | ezingezuphula | zingezuphula |
| class 9 | izophula | ezophula | izophula | ayizuphula | engezuphula | ingezuphula |
| class 10 | zizophula | ezizophula | zizophula | azizuphula | ezingezuphula | zingezuphula |
| class 11 | luzophula | oluzophula | luzophula | aluzuphula | olungezuphula | lungezuphula |
| class 14 | buzophula | obuzophula | buzophula | abuzuphula | obungezuphula | bungezuphula |
| class 15 | kuzophula | okuzophula | kuzophula | akuzuphula | okungezuphula | kungezuphula |
| class 17 | kuzophula | okuzophula | kuzophula | akuzuphula | okungezuphula | kungezuphula |
| remote future | ||||||
| positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
| 1st singular | ngiyophula | engiyophula | ngiyophula | angiyuphula | engingeyuphula | ngingeyuphula |
| 2nd singular | uyophula | oyophula | uyophula | awuyuphula | ongeyuphula | ungeyuphula |
| 1st plural | siyophula | esiyophula | siyophula | asiyuphula | esingeyuphula | singeyuphula |
| 2nd plural | niyophula | eniyophula | niyophula | aniyuphula | eningeyuphula | ningeyuphula |
| class 1 | uyophula | oyophula | eyophula | akayuphula | ongeyuphula | engeyuphula |
| class 2 | bayophula | abayophula | beyophula | abayuphula | abangeyuphula | bengeyuphula |
| class 3 | uyophula | oyophula | uyophula | awuyuphula | ongeyuphula | ungeyuphula |
| class 4 | iyophula | eyophula | iyophula | ayiyuphula | engeyuphula | ingeyuphula |
| class 5 | liyophula | eliyophula | liyophula | aliyuphula | elingeyuphula | lingeyuphula |
| class 6 | ayophula | ayophula | eyophula | awayuphula | angeyuphula | engeyuphula |
| class 7 | siyophula | esiyophula | siyophula | asiyuphula | esingeyuphula | singeyuphula |
| class 8 | ziyophula | eziyophula | ziyophula | aziyuphula | ezingeyuphula | zingeyuphula |
| class 9 | iyophula | eyophula | iyophula | ayiyuphula | engeyuphula | ingeyuphula |
| class 10 | ziyophula | eziyophula | ziyophula | aziyuphula | ezingeyuphula | zingeyuphula |
| class 11 | luyophula | oluyophula | luyophula | aluyuphula | olungeyuphula | lungeyuphula |
| class 14 | buyophula | obuyophula | buyophula | abuyuphula | obungeyuphula | bungeyuphula |
| class 15 | kuyophula | okuyophula | kuyophula | akuyuphula | okungeyuphula | kungeyuphula |
| class 17 | kuyophula | okuyophula | kuyophula | akuyuphula | okungeyuphula | kungeyuphula |
| present subjunctive | ||||||
| positive | negative | |||||
| 1st singular | ngiphule | ngingaphuli | ||||
| 2nd singular | uphule | ungaphuli | ||||
| 1st plural | siphule | singaphuli | ||||
| 2nd plural | niphule | ningaphuli | ||||
| class 1 | aphule | angaphuli | ||||
| class 2 | baphule | bangaphuli | ||||
| class 3 | uphule | ungaphuli | ||||
| class 4 | iphule | ingaphuli | ||||
| class 5 | liphule | lingaphuli | ||||
| class 6 | aphule | angaphuli | ||||
| class 7 | siphule | singaphuli | ||||
| class 8 | ziphule | zingaphuli | ||||
| class 9 | iphule | ingaphuli | ||||
| class 10 | ziphule | zingaphuli | ||||
| class 11 | luphule | lungaphuli | ||||
| class 14 | buphule | bungaphuli | ||||
| class 15 | kuphule | kungaphuli | ||||
| class 17 | kuphule | kungaphuli | ||||
| past subjunctive | ||||||
| positive | negative | |||||
| 1st singular | ngaphula | ngangaphula, angaphula, angangaphula | ||||
| 2nd singular | waphula | wangaphula, awaphula, awangaphula | ||||
| 1st plural | saphula | sangaphula, asaphula, asangaphula | ||||
| 2nd plural | naphula | nangaphula, anaphula, anangaphula | ||||
| class 1 | waphula | wangaphula, akaphula, akangaphula | ||||
| class 2 | baphula | bangaphula, abaphula, abangaphula | ||||
| class 3 | waphula | wangaphula, awaphula, awangaphula | ||||
| class 4 | yaphula | yangaphula, ayaphula, ayangaphula | ||||
| class 5 | laphula | langaphula, alaphula, alangaphula | ||||
| class 6 | aphula | angaphula, awaphula, awangaphula | ||||
| class 7 | saphula | sangaphula, asaphula, asangaphula | ||||
| class 8 | zaphula | zangaphula, azaphula, azangaphula | ||||
| class 9 | yaphula | yangaphula, ayaphula, ayangaphula | ||||
| class 10 | zaphula | zangaphula, azaphula, azangaphula | ||||
| class 11 | lwaphula | lwangaphula, alwaphula, alwangaphula | ||||
| class 14 | baphula | bangaphula, abaphula, abangaphula | ||||
| class 15 | kwaphula | kwangaphula, akwaphula, akwangaphula | ||||
| class 17 | kwaphula | kwangaphula, akwaphula, akwangaphula | ||||
Related terms
References
- C. M. Doke, B. W. Vilakazi (1972) “phula”, in Zulu-English Dictionary, →ISBN: “phula (3.9)”