xacer
Galician
Etymology
From Old Galician-Portuguese jazer (13th century, Cantigas de Santa Maria), from Vulgar Latin iacere. Cognate with Portuguese jazer and Spanish yacer.
Pronunciation
- IPA(key): /ʃaˈθeɾ/
Verb
xacer (first-person singular present xazo, first-person singular preterite xacín, past participle xacido)
Conjugation
Conjugation of xacer (c-z alternation)
| Singular | Plural | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| First-person (eu) |
Second-person (ti) |
Third-person (el / ela / Vde.) |
First-person (nós) |
Second-person (vós) |
Third-person (eles / elas / Vdes.) | |
| Infinitive | ||||||
| Impersonal | xacer | |||||
| Personal | xacer | xaceres | xacer | xacermos | xacerdes | xaceren |
| Gerund | ||||||
| xacendo | ||||||
| Past participle | ||||||
| Masculine | xacido | xacidos | ||||
| Feminine | xacida | xacidas | ||||
| Indicative | ||||||
| Present | xazo | xaces | xace | xacemos | xacedes | xacen |
| Imperfect | xacía | xacías | xacía | xaciamos | xaciades | xacían |
| Preterite | xacín | xaciches | xaceu | xacemos | xacestes | xaceron |
| Pluperfect | xacera | xaceras | xacera | xaceramos | xacerades | xaceran |
| Future | xacerei | xacerás | xacerá | xaceremos | xaceredes | xacerán |
| Conditional | xacería | xacerías | xacería | xaceriamos | xaceriades | xacerían |
| Subjunctive | ||||||
| Present | xaza | xazas | xaza | xazamos | xazades | xazan |
| Imperfect | xacese | xaceses | xacese | xacésemos | xacésedes | xacesen |
| Future | xacer | xaceres | xacer | xacermos | xacerdes | xaceren |
| Imperative | ||||||
| Affirmative | xace | xaza | xazamos | xacede | xazan | |
| Negative (non) | non xazas | non xaza | non xazamos | non xazades | non xazan | |
Derived terms
- xacente
Noun
xacer m (plural xaceres)
- rest
- 1813, Xan de Mingucho, (a letter):
- estou de mal xacer, porque nesta noite pasada unhas malas almas me esfolaron seis carballos que tiña moi estimados, como o están facendo a outros moitos, solo por vender a casca ós coireiros das frábecas
- I'm badly rested (lit. I'm in bad rest), because this last night some bad souls stripped six oaks which I had in great esteem, as they are doing to many others, just for selling the bark to the furriers of the factories
- 1813, Xan de Mingucho, (a letter):
References
- Ernesto Xosé González Seoane, María Álvarez de la Granja, Ana Isabel Boullón Agrelo (2006–2022) “jazer”, in Dicionario de Dicionarios do galego medieval (in Galician), Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega
- Xavier Varela Barreiro, Xavier Gómez Guinovart (2006–2018) “jaz”, in Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval (in Galician), Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega
- Antón Luís Santamarina Fernández, editor (2006–2013), “xacer”, in Dicionario de Dicionarios da lingua galega [Dictionary of Dictionaries of the Galician language] (in Galician), Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega
- Antón Luís Santamarina Fernández, Ernesto Xosé González Seoane, María Álvarez de la Granja, editors (2003–2018), “xacer”, in Tesouro informatizado da lingua galega (in Galician), Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega
- Rosario Álvarez Blanco, editor (2014–2024), “xacente”, in Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués (in Galician), Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega, →ISSN