deemster
Nederlands
Uitspraak
- Geluid: deemster (hulp, bestand)
Woordafbreking
- deem·ster
Woordherkomst en -opbouw
- erfwoord: Middelnederlands deemster, ontwikkeld uit Oergermaans *þemestraz, bij Indo-Europees *temh₁-es-, waartoe ook Tochaars B tamāsse ‘donker’, Latijns tenebrae ‘duisternis’, Litouws tamsà ‘duisternis’ en Sanskriet támas- ‘duisternis’ behoren.[1][2] Evenals Middelnederduits deemster, dienster en Duits finster; verder Engels dim en IJslands dimmur, beide ‘donker, duister’.
| enkelvoud | meervoud | |
|---|---|---|
| naamwoord | deemster | deemsteren |
| verkleinwoord | - | - |
Zelfstandig naamwoord
deemster o/m
- (België), (meteorologie) halfdonker, (late) schemering
- We zagen weinig in de deemster.
- (België) donkerte, duisternis (ook fig.)
- De deemster van de vergetelheid.
Synoniemen
- deemsternis
| stellend | vergrotend | overtreffend | |
|---|---|---|---|
| onverbogen | deemster | deemsterder | deemsterst |
| verbogen | deemstere | deemsterdere | deemsterste |
| partitief | deemsters | deemsterders | - |
Bijvoeglijk naamwoord
deemster
- (België) (meteorologie) nog net niet helemaal donker
- ▸ Mijn eigen adoptiewoord is deemster, dat schemer of halfduister betekent. Een woord dat duister en geheimzinnig klinkt.[3]
Synoniemen
Afgeleide begrippen
- deemsteren, deemstering, deemsternis
- deemsterbloem
Gangbaarheid
- Het woord deemster staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "deemster" herkend door:
| 23 % | van de Nederlanders; |
| 70 % | van de Vlamingen.[4] |
Verwijzingen
- ↑ deemster op website: Etymologiebank.nl
- ↑ Kroonen, Guus, Etymological Dictionary of Proto-Germanic, Leiden: Brill, 2013; blz. 537
- ↑ Weblink bron Marie-Thérèse Roosendaal“Ooft plukken in het deemster” (08 dec. 2016), De Telegraaf
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.