dichtbij

Niet te verwarren met: dicht bij

Nederlands

Uitspraak
  • Geluid:  dichtbij    (hulp, bestand)
  • IPA: / dɪx(t)ˈbɛi / (2 lettergrepen)
    • (Noord-Nederland): /dɪχˈbɛɪ/
    • (Vlaanderen, Brabant): /dɪxtˈbɛː/
    • (Limburg): /dɪɣ.ˈbɛɪ̯/
Woordafbreking
  • dicht·bij
Woordherkomst en -opbouw

Bijwoord

stellend vergrotend overtreffend
dichtbij dichterbij het dichtstbij

dichtbij

  1. in de onmiddellijke nabijheid
    • Eerst leek het maar een klein huisje, maar toen we dichtbij kwamen bleek het een grote villa. 
    ▸ Ik wilde de hele trail van begin tot eind te lopen en hoopte maar dat een paar dagen rust in het dichtbij gelegen dorp Independence mij zouden helpen om alles weer in perspectief te zien.[2]
    ▸ Duizenden gelovigen staan in de Italiaanse stad Padua in de rij om een glimp op te vangen van de relikwieën van de heilige Antonius. Het skelet is voor het eerst sinds 1981 weer van dichtbij te zien voor het publiek.[3]
Opmerkingen
  • Als "bij" een voorzetsel is dat een voorzetselgroep inleidt, is "dicht" gewoon een bijwoord dat die hele voorzetselgroep specificeert en wordt "dicht bij" níét aan elkaar geschreven. Een vuistregel voor wanneer je "dichtbij" aan elkaar hoort te schrijven is dat de zin met "bij" alleen niet loopt:
• Zij parkeren hun fiets graag dichtbij. (Zij parkeren hun fiets graag bij.) 
• Zij parkeren hun fiets graag dicht bij de ingang. (Zij parkeren hun fiets graag bij de ingang.) 
Synoniemen
Vertalingen
stellendvergrotendovertreffend
onverbogen dichtbijdichterbijdichtstbij
verbogen dichtbijedichterbijedichtstbije
partitief dichtbijsdichterbijs-

Bijvoeglijk naamwoord

dichtbij

  1. op heel kort afstand
    ▸ Wie oog in oog staat met een dichtbij dier komt vaak tot nieuwe inzichten. Beroemd is het verhaal van de filosoof Jacques Derrida die zich bloot in de badkamer bekeken voelde door zijn kat Oscar, en zich opeens schaamde.[4]
Vertalingen

Gangbaarheid

  • Het woord dichtbij staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
100 %van de Nederlanders;
99 %van de Vlamingen.[5]

Meer informatie

Verwijzingen

  1. ↑ Weblink bron “Vlakbij / vlak bij de school” op taaladvies.net
  2. ↑
    Tim Voors
    “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
  3. ↑ Weblink bron “Italianen in de rij voor St. Antonius” (15 februari 2010), NOS
  4. ↑ Weblink bron
    Guido van Hengel
    “De wereld waarnemen als dier: snuffel ook eens goed aan het trottoir” (15 december 2022) op nrc.nl
  5. ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.