gerust

Nederlands

Uitspraak
  • Geluid:  gerust    (hulp, bestand)
Woordafbreking
  • ge·rust
Woordherkomst en -opbouw
  • In de betekenis van ‘kalm’ voor het eerst aangetroffen in 1240 [1]
  • vervoeging van rusten: de stam met omvoegsel ge- -t, zonder -t omdat de stam al op -t eindigt [2]
  • Naamwoord van handeling van rusten met het voorvoegsel ge-

Werkwoord

vervoeging van: rusten…
verbogen vorm: geruste

gerust

  1. voltooid deelwoord van rusten
stellendvergrotendovertreffend
onverbogen gerustgeruster(gerustst) *
verbogen gerustegerustere(gerustste) *
partitief gerustsgerusters-

Bijvoeglijk naamwoord

gerust

  1. zonder angst of zorg
    • Na dat gesprek was hij in een heel wat gerustere stemming dan voorheen. 
    ▸ `Onze gasten kunnen gerust slapen in de wetenschap dat hun vertrekken duchtig worden bewaakt; zei Montebello. `Om zich toegang te verschaffen tot de bovenverdiepingen dient men te passeren tussen de hybride verschijningsvorm van de angst en het verraderlijk spinnende poesje dat voor raadselen stelt, die respectievelijk staan voor het weinig realistische zelfbeeld van de man en het wezen van de vrouw, als u het mij toestaat u te amuseren met mijn dilettantisme op het gebied van de symboliek.[3]
    ▸ Ex heeft vertrouwen in de toekomst van het Boijmans. "Ik laat het museum en depot met een gerust hart achter", zegt hij.[4]
Opmerkingen
  • Omdat "-stst" moeilijk is uit te spreken en te verstaan kan voor de overtreffende trap beter de omschrijving "meest gerust(e)" worden gebruikt. [5] [6]
Antoniemen
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
Vertalingen
stellend vergrotend overtreffend
gerust geruster het meest gerust

Bijwoord

gerust

  1. op geruste wijze
    • Bekijk gerust de hulppagina's eens. 
  2. bijwoordelijk deel van een scheidbaar werkwoord
Typische woordcombinaties
  • ga gerust uw gang
ga onbezorgd verder
  • met een gerust hart
met vertrouwen
•  Deze informatie was nog betrouwbaarder dan de soms wat verouderde opmerkingen in Guthook en gezamenlijk gaven ze voldoende informatie om met enigszins gerust hart de uitgedroogde woestijn in te trekken. [7] 

Gangbaarheid

  • Het woord gerust staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
99 %van de Nederlanders;
99 %van de Vlamingen.[8]

Verwijzingen

  1. ↑ "gerust" in:
    Sijs, Nicoline van der
    , Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org    ; ISBN 90 204 2045 3
  2. ↑ gerust op website: Etymologiebank.nl
  3. ↑ “Grand Hotel Europa” (2018), De Arbeiderspers , ISBN 978-90-295-2622-7, p. 16
  4. ↑ Weblink bron “Directeur Sjarel Ex vertrekt bij Museum Boijmans Van Beuningen” (13 mei 2022), NOS
  5. ↑ Weblink bron
    W. Haeseryn e.a.
    “6.4.3.1.2 Omschrijving van de trappen van vergelijking met meer en meest.” (januari 2019), punt 4 op e-ans.ivdnt.org (Algemene Nederlandse Spraakkunst)
  6. ↑ Weblink bron “Omschreven trappen van vergelijking (algemeen)”, punt 3. op taaladvies.net (Nederlandse Taalunie)
  7. ↑ Tim Voors: Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada, 2018
  8. ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.