netelen
Nederlands
Uitspraak
- Geluid: netelen (hulp, bestand)
- IPA: / ˈnetələ(n) / (3 lettergrepen)
Woordafbreking
- ne·te·len
Woordherkomst en -opbouw
stamtijd | ||
---|---|---|
onbepaalde wijs |
verleden tijd |
voltooid deelwoord |
netelen |
netelde |
geneteld |
zwak -d | volledig |
Werkwoord
netelen
- overgankelijk (biologie) een geïrriteerde en prikkende huid bezorgen door contact met brandharen
- ▸ Lisa zoekt antwoord op een paar netelige kwallenvragen, zoals: waarom is een kwal zo doorzichtig of hoe worden kwallen geboren? En waarom doet het pijn als een kwal je netelt? En wat is dat eigenlijk, netelen?[2]
- overgankelijk (figuurlijk) leed of ergernis bezorgen
- ▸ Dat was een snep, een gier van een snep, een pinneken-nauw, altijd kankerend, altijd zuur en citroen; een onhebbelijke ekster, kruidje-roer-me-niet, te proper, te moeial, te deftig, te van alles; dom, hoovaardig, jaloersch. Ik kan er niet genoeg kwaad van zeggen. Een vrouw om dood te netelen.[3]
- ▸ ⧖ ‘En waarom niet?’ vroeg Henriette weer geneteld. ‘Mis ik eene enkele noot, wanneer ik ze speel?’[4]
Synoniemen
Werkwoord
zich netelen
- wederkerend door contact met brandharen last hebben van een geïrriteerde en prikkende huid
- ▸ Brandnetels zijn niet meteen de gedroomde meerwaarde voor onze tuin. Wie zich netelt, voelt ook niet bepaald een deugddoende heilzame werking.[5]
Zelfstandig naamwoord
de netelen mv
- meervoud van het zelfstandig naamwoord netel
Synoniemen
Gangbaarheid
- Het woord netelen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "netelen" herkend door:
65 % | van de Nederlanders; |
90 % | van de Vlamingen.[6] |
- frequentie in teksten in het Nederlands uit België, op een 7-puntsschaal: [7]
- 1
- frequentie in teksten uit België, vergeleken met die in Nederland, op een 7-puntsschaal: [7]
- 2
Verwijzingen
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ Weblink bron Gearchiveerde versie “Kwallen” (17 juli 2012) op schooltv.nl
- ↑ Adriaan Brouwer in: Ludo Permentier & Rik SchutzTypisch Vlaams. 4000 woorden en uitdrukkingen (2015), Davidsfonds, Leuven, ISBN 9789059086517, netelen
- ↑ Weblink bron H. van der LaanMengelwerk. : Een misstap in: De Tijdspiegel., jrg. 41 deel 1 nr. 2 (februari 1884), Charles Ewings, Den Haag, p. 273
- ↑ Weblink bron Gearchiveerde versie Bartel Van Riet“Bartel Van Riet maakt je lichaam klaar voor de zomer” (24 maart 2013) op nieuwsblad.be
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
- 1 2 Ludo Permentier & Rik Schutz“Typisch Vlaams. 4000 woorden en uitdrukkingen” (2015), Davidsfonds, Leuven, ISBN 9789059086517, netelen
Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.