zweterigheid

Nederlands

Uitspraak
  • Geluid:  zweterigheid    (hulp, bestand)
  • IPA: / ˈzwetərəxˌhɛit / (4 lettergrepen)
Woordafbreking
  • zwe·te·rig·heid
Woordherkomst en -opbouw
enkelvoud meervoud
naamwoord zweterigheid
verkleinwoord - -

Zelfstandig naamwoord

de zweterigheid v

  1. (van levende wezens) eigenschap van snel of veel te transpireren
    ▸ Veel alcohol - aan boord zo overvloedig verkrijgbaar - is slecht omdat het ook de hartslag versnelt, zweterigheid kan doen toenemen en (nerveuze) maagkrampen kan verergeren.[2]
    ▸ Haar zuiverheidsmanie had Bennie soms vermaakt; meestal gaf ze hem een onaangenaam gevoel, herinnerde ze hem aan zijn eigen zweterigheid.[3]
  2. toestand van bezweet zijn
    ▸ De romans die in die trant waren geschreven waren bijna altijd ook emancipatieromans, het literair realisme hoorde bij de opkomst van de burger en zijn fatsoen en later bij de maatschappelijke verheffing van de werkman en de kleine middenstand. (…) De zweterigheid van de verdrukten die ze aan hun boezem koesterden.[4]
    ▸ Ik geef toe, ik hou niet van kaas. Zo lang als ik me kan herinneren is dit zuivelproduct me een gruwel. Ik haat de reuk, de aanblik en die smeltende zweterigheid.[5]
    ▸ Een rondgang door de bossen levert ontmoetingen op met hardlopers in verschillende stadia van zweterigheid. Hun rode hoofden zijn als bakens tussen de bomen.[6]
  3. vochtigheid als gevolg van transpiratie
    ▸ ⧖ Het publiek drukte de neuzen plat tegen de ruiten, die op slag groezelig waren van zweeterigheid.[7]
  4. (van dingen) eigenschap veel transpiratie te veroorzaken
    ▸ Het toppunt van jaren-zestig huisvrouwenvreugde: het nylon overhemd - makkelijk te wassen en direct droog - is om zijn onverdraaglijke zweterigheid afgeschaft.[8]
    ▸ (…) hoe zeg je nog iets schokkends over seks in een tijd dat die avond aan avond in al zijn zweterigheid van het beeldscherm de huiskamer binnenkomt (…)[9]
  5. (figuurlijk) overdreven angst
    ▸ Al twintig jaar zie je vooral in Hilversum de zielige zweterigheid van media die bang zijn maatschappelijke onderstromen in campagnetijd te missen.[10]
  6. (muziek) (figuurlijk) overmaat aan effecten om indruk te maken op het publiek
    ▸ De gepassioneerde momenten klonken vervoeren en stralend, zonder maar één moment te ontaarden in zweterigheid en krachtpatserij.[11]
Synoniemen

Gangbaarheid

  • Het woord 'zweterigheid' staat niet in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Taalunie.

Verwijzingen

  1. ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
  2. ↑ Weblink bron
    René Diekstra
    Vliegangst in: Provinciale Zeeuwse Courant , jrg. 229 nr. 196 (21 augustus 1987), p. 4 kol. 7
  3. ↑ Weblink bron De wilde jaren in: Nieuw Vlaams Tijdschrift., jrg. 11 nr. 12 (december 1957), Uitgeverij Ontwikkeling, Antwerpen, p. 1261
  4. ↑ Weblink bron De voorgevormde blik in: De Revisor., jrg. 28 nr. 2 (april 2001), Em. Querido's Uitgeverij, Amsterdam, p. 30
  5. ↑ Weblink bron Reis(be)stemmingen: Kaasconfrontatie (30 april 2005) in: Provinciale Zeeuwse Courant , jrg. 247 nr. 101, p. 52 (W 22) kol. 1
  6. ↑ Weblink bron
    Ben Jansen
    Een praathuis in niemandsland in: Provinciale Zeeuwse Courant , jrg. 235 nr. 167 (17 juli 1992), p. 39 (Zeeland 9) kol. 2
  7. ↑ Weblink bron
    H.W. van E.
    Een SS-kameraad ziet Boekarest in 1942 in: Storm: blad der Nederlandsche SS, jrg. 2 nr. 25 (25 september 1942), Uitgeverij Storm, Amsterdam, p. 10 kol. 4
  8. ↑ Weblink bron
    Jolande Withuis
    “Een eeuw huisvrouwenleven; Schoon genoeg van bleken en blauwen” (27 maart 1998) op nrc.nl
  9. ↑ Weblink bron Groninger lezingen over poëzie II in: Raster., nr. 102 (2003), De Bezige Bij, Amsterdam, ISBN 90 234 1183 8, p. 179
  10. ↑ Weblink bron
    Tom-Jan Meeus
    “Hoe de crisis in FVD bewijst dat media in campagnetijd hun taken verzaken” (27 april 2019) op nrc.nl
  11. ↑ Weblink bron
    Leen de Broekert
    Mooi werk uit Moskou in: Provinciale Zeeuwse Courant , jrg. 235 nr. 183 (5 augustus 1992), p. 24 (Streek 10) kol. 6
Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.