kastanje

Nederlands

Uitspraak

Geluid: kastanje (hulp, bestand)
IPA: / kɑsˈtɑɲə / (3 lettergrepen)

Woordafbreking

kas·tan·je

Woordherkomst en -opbouw

Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘vrucht’ voor het eerst aangetroffen in 1240 ^[1]
Via het Picardische castagne van het Oudfranse chastaigne, wat weer valt te herleiden tot het Latijnse castanea.< ^[2]

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	kastanje	kastanjes
verkleinwoord	kastanjetje	kastanjetjes

Zelfstandig naamwoord

de kastanje v / m

(plantkunde) Castanea loofboomsoort die vooral inheems is in subtropische gebieden
- De Enschedese boomverkiezing op www.boomverkiezing.nl is gewonnen door drie 80 jaar oude moeraseiken aan de Papaverstraat in de Laares. Nummer twee werd de uitgegroeide kastanje aan de Deurningerstraat. De grootste mammoetboom van Twente in het Ledeboerpark werd derde. Er werden meer dan 400 stemmen uitgebracht. ^[3]
(plantkunde) eetbare vrucht van de betreffende boom

Synoniemen

[1] kastanjeboom

Hyponiemen

aardkastanje, paardenkastanje, waterkastanje

Afgeleide begrippen

kastanjeachtig
kastanjebekarde
kastanjeblad
kastanjeboleet
kastanjebolster
kastanjeboom
kastanjebos
kastanjebruin

kastanjechampignon
kastanjehout
kastanjekleurig
kastanjelaar
kastanjelijster
kastanjemus
kastanjenon
kastanjepolitiek

Uitdrukkingen en gezegden

De kastanjes voor iemand uit het vuur halen

Iemand anders het gevaarlijke werk laten doen

Een bloeiende kastanjeboom in Willeskop
Een kastanje klaar om uit zijn (stekelige) napje te vallen.

Vertalingen

1. de boom

Duits: Kastanie ^(de) v
Engels: chestnut ^(en), chestnut tree ^(en)

Frans: châtaignier ^(fr) m
Limburgs: kestaanjeleboum ^(li) m
Spaans: castaño ^(es) m

1. de vrucht

Duits: Kastanie ^(de) v
Engels: chestnut ^(en)

Frans: châtaigne ^(fr) v
Limburgs: kestaanjel ^(li) v
Spaans: castaña ^(es) v, castaña marrón ^(es) v

Gangbaarheid

Het woord kastanje staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "kastanje" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.^[4]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.
Zie Wikiquote voor meer informatie.

[1] kastanje in het Nederlands Soortenregister N
[1] kastanje op Wikidata

Verwijzingen

↑ "kastanje" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
↑ kastanje op website: Etymologiebank.nl
↑ Tubantia 12-10-09 Drie mooi(st)e bomen
↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.