newspeak

Uitspraak

• Geluid:  newspeak    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈɲuspiːk / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• new·speak

Woordherkomst en -opbouw

• Samenstelling van de Engelse woorden new en speak. Oorspronkelijk de benaming voor een door George Orwell in de roman 1984 beschreven taal van een nieuw totalitair bewind ^[1]

Zelfstandig naamwoord

de newspeak m

1. (taalkunde) taal waarin nieuwe woorden worden samengesteld uit (delen van) oude woorden als onderdeel van nagestreefde veranderingen

   • Genderspecifiek beleid is namelijk gewoon Haagse newspeak voor discriminatie die wel mag. ^[2]
   • De Rotterdamse roc’s willen fuseren om te ‘defuseren’? Zulke newspeak duidt op een eigen wereld met een eigen werkelijkheid. ^[3]

2. (pejoratief), (taalkunde) taalgebruik waarin de betekenis van bepaalde woorden is aangepast om een politiek doel te dienen

   • Het begrip ‘onveiligheid’ is in de context van Klavers brief ondraaglijke newspeak. De beschuldiging is altijd waar. Je hoeft niet aan te tonen waarom je je onveilig voelt, te zeggen dat je je zo voelt is genoeg. ^[4]
   • Ook huiszoekingen in verband met terrorismeonderzoek (‘visites’ in newspeak) kunnen voortaan zonder goedkeuring vooraf. ^[5]

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Gangbaarheid

• Het woord newspeak staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

Verwijzingen