daggelder

Uitspraak

• Geluid:  daggelder    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈdɑɣɛldər / (3 lettergrepen)

Woordafbreking

• dag·gel·der

Woordherkomst en -opbouw

• afgeleid van  daggeld zn  met het achtervoegsel -er ^[1]

Zelfstandig naamwoord

de daggelder m

1. (historisch) iemand die op het platteland per dag in dienst wordt genomen tegen een op dat moment afgesproken vergoeding

   • De gewone daggelder verdiende 's winters acht en 's zomers twaalf stuivers. ^[2]
   • Het klinkt alles heel fraai om tegen een onbemiddelden daggelder, met zeer veel aanleg om een uitmuntend rijder te worden, te zeggen: kerel, wat heb jij een mooie actie, je hebt een besten tijd gemaakt, je moest je gaan trainen! Je moet een stevig ontbijt gebruiken: rund- en lamsvleesch (geen varkens of kalfsvleesch); het middageten bestaat uit gebraden rund- of lamsvleesch kip, wild of visch en versche (geen ingemaakte) groenten. Doch dat zijn lekkernijen, die een arbeider of polderwerker niet in zijn rechtmatig bezit kan krijgen. ^[3]

2. iemand die zonder vaste aanstelling werkt tegen een vergoeding per dag

   • Wies Perelaer zal Du Perron in het begin met scheve ogen hebben aangekeken, want zelf was zij met ingang van 1 januari 1938 ook aangenomen als daggelder, maar op een loon van slechts vier gulden per dag. ^[4]

Gangbaarheid

• Het woord daggelder staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "daggelder" herkend door:

Verwijzingen