gemeenzaam

Uitspraak

• Geluid:  gemeenzaam    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• ge·meen·zaam

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Duits, in de betekenis van ‘familiair’ voor het eerst aangetroffen in 1704 ^[1]
• afgeleid van gemeen met het achtervoegsel -zaam ^[2]

Bijvoeglijk naamwoord

gemeenzaam ^[3]

1. op een voet van gelijkheid, zonder afstand mensen benaderen of benaderd worden

   • Duys bedacht ook het archaïsch aandoende pseudoniem Drs. P - tot genoegen van de betrokkene, die liever niet als populair artiest op de schouders wilde worden geslagen of gehesen en ook niet voor iedereen gemeenzaam Heinz wenste te heten: „Het pseudoniem schept afstand. Daarbij had het voorvoegsel doctorandus iets komieks waarin ik mij zeer goed kon vinden.”^[4] 
   • Albert Heijn, de beste supermarkt van Nederland, is een reus. In sommige kringen wordt gemeenzaam gesproken van boodschappen doen bij 'Appie', maar winkelen bij deze reus geeft status.^[5]  

Gangbaarheid

• Het woord gemeenzaam staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "gemeenzaam" herkend door:

Verwijzingen