zindelijk

Nederlands

Uitspraak
  • Geluid:  zindelijk    (hulp, bestand)
  • IPA: /ˈzɪndələk/ (3 lettergrepen)
Woordafbreking
  • zin·de·lijk
Woordherkomst en -opbouw
stellendvergrotendovertreffend
onverbogen zindelijkzindelijkerzindelijkst
verbogen zindelijkezindelijkerezindelijkste
partitief zindelijkszindelijkers-

Bijvoeglijk naamwoord

zindelijk

  1. de natuurlijke behoeften beheersend en uitoefenend op een aangewezen plaats
    1. van kinderen: poepend en plassend op een toiletpot
       De meeste basisscholen verwachten dat een kind zindelijk is als het op school begint. Onderwijzers hebben geen tijd om luiers te verschonen.[4]
    2. van huisdieren: alleen buitenshuis of binnenshuis op een daarvoor bestemde plaats (als een kattenbak) poepend en plassend
       Mijn pup was in twee dagen zindelijk.[5]
  2. helder, proper, rein, schoon
     Wij, in tegenstelling tot jullie, zijn zindelijk. In ons huis laten wij geen smerige insecten toe.[6]
  3. (figuurlijk) ethisch of rationeel zuiver (puur)
     Voor mij persoonlijk ligt het nut van filosoferen dus vooral in het propageren van zindelijk taalgebruik.[7]
Antoniemen
Hyponiemen
  • brandzindelijk, kraakzindelijk, overzindelijk
Afgeleide begrippen
Vertalingen

Gangbaarheid

  • Het woord zindelijk staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
98 %van de Nederlanders;
99 %van de Vlamingen.[8]

Meer informatie

Verwijzingen

  1. Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
  2. zindelijk op website: Etymologiebank.nl
  3. "zindelijk" in:
    Sijs, Nicoline van der
    , Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org
    ; ISBN 90 204 2045 3
  4. Weblink bron
    Carlijn Vis
    “Kinderen zijn zeven tot twaalf maanden later zindelijk dan dertig jaar geleden” (11 augustus 2019) op nrc.nl
  5. Weblink bron
    Fred Koning
    “Een amuse van ganzenpoep” (14 januari 2004) op nrc.nl
  6. Weblink bron
    Sarah Hart
    “Zeepspiritus” (18 mei 1991) op nrc.nl
  7. Weblink bron
    L.M. de Rijk geciteerd door Lisette Douma
    “Zindelijke taalgebruik” (6 december 2001) op nrc.nl
  8. Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.