modderduivel

Nederlands

Uitspraak
  • Geluid:  modderduivel    (hulp, bestand)
  • IPA: /ˈmɔdərˌdœyvəl/ (4 lettergrepen)
Woordafbreking
  • mod·der·dui·vel
Woordherkomst en -opbouw
enkelvoud meervoud
naamwoord modderduivel modderduivels
verkleinwoord modderduiveltje modderduiveltjes

Zelfstandig naamwoord

demodderduivelm

  1. (salamanders) bepaald soort grote salamander, Cryptobranchus alleganiensis 
    Wordt ook wel gebruikt als benaming voor de verwante Japanse en Chinese reuzensalamander uit het geslacht Andrias 
     De Noord-Amerikaanse modderduivel staat op uitsterven. De 70 centimeter lange salamander telt tachtig tot negentig procent minder soortgenoten dan enkele decennia terug het geval was. Zichzelf voortplanten doen de modderduivels amper en dus wil de wetenschap een handje helpen: door een voorraadje sperma in te vriezen en wanneer nodig in te zetten.[2]
  2. (folklore) mensenetend wezen dat zich in slijk ophoudt
     De jonge bewoners van de regenboognatie vragen naar Vlaamse spookjes. Ik vertel een waarschuwingssprookje over de modderduivels in de Rupel dat mij als kind werd verteld, het eindigt met een kannibalistische scène.[3]
  3. (figuurlijk) (sport) wielrenner die het veldrijden beoefent
     Gisteren kon de echte regenboogtrui aan de collectie van Nys worden toegevoegd; op overtuigende wijze werd de 28-jarige veldrijder in het Duitse plaatsje Sankt Wendel wereldkampioen. (…) Al het hele seizoen deelt hij de lakens uit in het peloton modderduivels.[4]
  4. (scheldwoord) (verouderd) iemand van het platteland
      Evenwel Couragie, begost men my hier te Casjotteeren,
    Hoe Pokken zouden deeze Modderduyvels, met my spotten, en scheeren!
    [5]
Synoniemen
Hyperoniemen
Vertalingen

Gangbaarheid

  • Het woord modderduivel staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

Meer informatie

Verwijzingen

  1. Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
  2. Weblink bron Gearchiveerde versie
    Caroline Kraaijvanger
    “Bevroren sperma moet modderduivel redden” (23 augustus 2010) op scientias.nl
  3. Weblink bron
    Marita de Sterck
    Sprookjes in/en initiatierituelen in: Literatuur zonder leeftijd., 72 jrg. 21 nr. 1 (voorjaar 2007), Biblion Uitgeverij, Leidschendam, ISBN 9789054837381, p. 141 op Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
  4. Weblink bron
    Ward op den Brouw
    “Sven Nys, de meester der veldrijders” (31 januari 2005) op nrc.nl
  5. Weblink bron
    Hendrik van Halmael
    “Crispyn bedrieger, of de gewaande baron: bly-spel” (1705), Joannes de Wees, Amsterdam, p. 32
Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.