euvel
Nederlands
Uitspraak
- Geluid: euvel (hulp, bestand)
- IPA: /'øː.vəl/
Woordafbreking
- eu·vel
Woordherkomst en -opbouw
- In de betekenis van ‘kwaad’ voor het eerst aangetroffen in 901 [1]
- erfwoord afkomstig van [2]:
- Middelnederlands: euel
- Oudnederlands: uuil ‘het kwade; kwaad’
- Germaans: *ubila- 'slecht'
- Verwant in Germaans:
- West: Engels: evil (Angelsaksisch : yfel),
- Duits: übel, Übel (Oudhoogduits: ubil)
- Fries: evel, euvel (Oudfries: evel)
- Oost: Gotisch: ubils
| enkelvoud | meervoud | |
|---|---|---|
| naamwoord | euvel | euvelen euvels |
| verkleinwoord | euveltje | euveltjes |
Zelfstandig naamwoord
het euvel o [3]
- mankement, storing, kwaal, gebrek
- De auto wilde eerst niet starten, maar het euvel was snel verholpen.
- ▸ De andere vleugel biedt ruimte aan de lounge, de ontbijtzaal en ons bescheiden restaurant, waar ik een vaste tafel voor u heb gereserveerd aan het raam met uitzicht op de pergola en de rozentuin, of wat daarvan over is, waarachter u de vijver kunt zien glinsteren. De fontein is helaas al een paar jaar buiten gebruik, maar ik kan u verzekeren dat onze kokkin haar uiterste best zal doen om u mild te stemmen jegens dit euvel.'[4]
- een slechte zaak
- Verslaving aan medicijnen is een ernstig euvel.
Hyponiemen
- handeuvel, voeteuvel
Afgeleide begrippen
Vertalingen
1. gebrek
| stellend | vergrotend | overtreffend | |
|---|---|---|---|
| onverbogen | euvel | euveler | euvelst |
| verbogen | euvele | euvelere | euvelste |
| partitief | euvels | euvelers | - |
Bijvoeglijk naamwoord
euvel
Uitdrukkingen en gezegden
- De euvele moed hebben [om]
(slechte, ongehoorde) moed hebben om dingen te doen die niet mogen (≈ Het gore lef hebben)
- Hij had de euvele moed om de docente tegen te spreken.
- Iemand iets euvel duiden
Iemand iets kwalijk nemen, iemand iets verwijten
- «U moet mij dit niet euvel duiden.»
Gangbaarheid
- Het woord euvel staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "euvel" herkend door:
| 92 % | van de Nederlanders; |
| 87 % | van de Vlamingen.[5] |
Verwijzingen
- ↑ "euvel" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ euvel op website: Etymologiebank.nl
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ “Grand Hotel Europa” (2018), De Arbeiderspers , ISBN 978-90-295-2622-7, p. 15
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.