ijsvogel
Nederlands
Uitspraak
- Geluid: ijsvogel (hulp, bestand)
- IPA: / ˈɛisfoɣəl / (3 lettergrepen)
- (Noord-Nederland): /ˈɛɪ̯sfoχɔɫ/, /ˈæɪ̯sfoʊ̯χɔɫ/
- (Vlaanderen, Brabant): /ˈɛːsfoːɣəl/
- (Limburg): /ˈɛɪ̯zvoːɣəl/
Woordafbreking
- ijs·vo·gel
Woordherkomst en -opbouw
- van Middelnederlands ijsvogel / ijsvoghel, in de betekenis van ‘scharrelaarachtige’ aangetroffen vanaf 1287; op te vatten als samenstelling van ijs zn en vogel zn , waarbij de herkomst en betekenis van "ijs" onduidelijk is [1] [2] [3]
| enkelvoud | meervoud | |
|---|---|---|
| naamwoord | ijsvogel | ijsvogels |
| verkleinwoord | ijsvogeltje | ijsvogeltjes |
Zelfstandig naamwoord
de ijsvogel m
- (scharrelaarvogels) bepaald soort blauwgroen vogeltje met oranje borst en spitse snavel, Alcedo atthis , dat vooral van visjes leeft
Hyperoniemen
Verwante begrippen
- Afrikaanse dwergijsvogel, Afrikaanse reuzenijsvogel, amazone-ijsvogel, Amerikaanse reuzenijsvogel, aroevlagstaartijsvogel, Australische vlagstaartijsvogel, azuurijsvogel, bandijsvogel, berggeelsnavelijsvogel, Berlepsch' zesdradige paradijsvogel, biakvlagstaartijsvogel, bismarckdwergijsvogel, bismarckijsvogel, blauw-witte ijsvogel, blauw-zwarte ijsvogel, blauwborstdwergijsvogel, blauwe paradijsvogel, blauwkopbosijsvogel, Blyths ijsvogel, bonte ijsvogel, borabora-ijsvogel, bruinborstijsvogel, bruinkapijsvogel, bruinkopdwergijsvogel, bruinrugvlagstaartijsvogel, bruinvleugelijsvogel, burudwergijsvogel, Chinese reuzenijsvogel, Filipijnse dwergijsvogel, geelkraagparadijsvogel, gestreepte ijsvogel, glansijsvogel, Goldie's paradijsvogel, grijskopijsvogel, groen-bruine ijsvogel, groene dwergijsvogel, groene ijsvogel, grootsnavelijsvogel, grote kraagparadijsvogel, grote paradijsvogel, guadalcanaldwergijsvogel, guamijsvogel, haaksnavelijsvogel, hagedisijsvogel, halmahera-ijsvogel, heilige ijsvogel, Javaanse blauwborstijsvogel, Javaanse ijsvogel, jungledwergijsvogel, kastanjebuikijsvogel, Keizer Wilhelms paradijsvogel, kikkerbekijsvogel, kleine geelsnavelijsvogel, kleine kraagparadijsvogel, kleine paradijsvogel, kobaltijsvogel, kofiauvlagstaartijsvogel, Koning Willem III-paradijsvogel, koningsparadijsvogel, louisiadenijsvogel, luzonbosijsvogel, Macleays ijsvogel, madagaskardwergijsvogel, makiradwergijsvogel, malachietijsvogel, malaitadwergijsvogel, Maleise bosijsvogel, mangaia-ijsvogel, mangareva-ijsvogel, mangrove-ijsvogel, manusdwergijsvogel, marianenijsvogel, markiezenijsvogel, Melanesische ijsvogel, menintingijsvogel, mindanaobosijsvogel, mindanaodwergijsvogel, Molukse dwergijsvogel, new-britaindwergijsvogel, new-georgiadwergijsvogel, new-irelanddwergijsvogel, niau-ijsvogel, Noord-Molukse ijsvogel, Noord-Salomonsdwergijsvogel, noordelijke zilverdwergijsvogel, numforvlagstaartijsvogel, ooievaarsbekijsvogel, Pacifische ijsvogel, palau-ijsvogel, papoea-ijsvogel, papoeadwergijsvogel, platsnavelijsvogel, ponapé-ijsvogel, Raggi's paradijsvogel, rode paradijsvogel, roodrugijsvogel, rosse ijsvogel, roze vlagstaartijsvogel, salomonsbosijsvogel, sangirblauwoorijsvogel, sangirdwergijsvogel, senegalijsvogel, smyrna-ijsvogel, soendablauwborstijsvogel, streepkopbosijsvogel, suladwergijsvogel, sulawesiblauwoorijsvogel, sulawesidwergijsvogel, tahiti-ijsvogel, talaudijsvogel, teugelijsvogel, timorijsvogel, torresijsvogel, turkooisijsvogel, ultramarijnijsvogel, vlagstaartijsvogel, Wallace' paradijsvogel, westelijke kraagparadijsvogel, wilhelminaparadijsvogel, Wilsons paradijsvogel, Winchells ijsvogel, witbuikijsvogel, witkeelijsvogel, witkraagijsvogel, zebra-ijsvogel, Zuid-Molukse ijsvogel, zuidelijke zilverdwergijsvogel, zwartkapijsvogel, zwartkopvlagstaartijsvogel, zwartsnavelijsvogel
Hyponiemen
- blauwborstijsvogel, blauwoorijsvogel, bosijsvogel, dwergijsvogel, geelsnavelijsvogel, halmaheraijsvogel, papoeaijsvogel, reuzenijsvogel, visijsvogel, waterijsvogel
Afgeleide begrippen
Hyponiemen (in taxonomische zin)
- Indien ijsvogel wordt beschouwd als individu van de familie of andere groep ijsvogels zie dan Hyponiemen ijsvogels
Vertalingen
1. bepaald soort blauwgroen vogeltje met oranje borst en spitse snavel, Alcedo atthis
Gangbaarheid
- Het woord ijsvogel staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "ijsvogel" herkend door:
| 99 % | van de Nederlanders; |
| 98 % | van de Vlamingen.[4] |
Meer informatie
- Zie Wikipedia voor meer informatie.
Verwijzingen
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ ijsvogel op website: Etymologiebank.nl
- ↑ "ijsvogel" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.