klaar

Nederlands

Uitspraak
  • Geluid:  klaar    (hulp, bestand)
  • IPA: / klar / (1 lettergreep); /klaːr/
Woordafbreking
  • klaar
Woordherkomst en -opbouw
  • Leenwoord uit het Latijn, in de betekenis van ‘helder’ voor het eerst aangetroffen in 1200 [1]
  • [2]
stellendvergrotendovertreffend
onverbogen klaarklaarderklaarst
verbogen klareklaardereklaarste
partitief klaarsklaarders-

Bijvoeglijk naamwoord

klaar

  1. in staat van gereedheid gebracht, gereed
    • Is je huiswerk al klaar? 
    ▸ Tot mijn verbazing wist ik deze zes weken durende tocht zonder noemenswaardige problemen te voltooien, waardoor ik voor het eerst echt begon te geloven dat mijn ‘American Dream’ wel eens in vervulling zou kunnen gaan. En zo was ik ineens klaar voor de moeder aller tochten, de PCT.[3]
  2. licht doorlatend
  3. helder, duidelijk
    • Dat is klare taal. 
  4. zuiver
Uitdrukkingen en gezegden

[1] in staat van gereedheid gebracht, gereed

  • Er [mooi] klaar mee zijn
Met de resterende schade van iets zitten (vgl. Met de gepakken peren zitten)
  • Nog niet klaar zijn met iemand
nog iets met iemand willen afrekenen
  • Er [helemaal] klaar mee zijn
Er helemaal genoeg van hebben, het beu/zat zijn
  • Van zessen klaar zijn
Een flinke aanpakker zijn; zichzelf goed weten te redden
  • Altijd een antwoord klaar hebben
altijd een antwoord hebben op vraag, ook als met eigenlijk geen goed antwoord heeft
  • Op uw plaatsen, klaar? af!
Standaardzin bij het starten van een snelheidswedstrijd
  • Klaar is Kees
Het is naar tevredenheid volbracht

[3] helder, duidelijk

  • Klaar in iets zien
Iets helemaal begrijpen
  • Zo klaar als een klontje
Helemaal duidelijk
Opmerkingen
  • De vergrotende en overtreffende trap komen alleen bij de wat oudere betekenis "helder, duidelijk" voor.
Antoniemen
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
Anagrammen
Vertalingen

Bijwoord

klaar

  1. bijwoordelijk deel van een scheidbaar werkwoord
    • klaarkrijgen: Ik krijg dat werk vandaag niet meer klaar. 
Afgeleide begrippen

Werkwoord

vervoeging van
klaren

klaar

  1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van klaren
    • Ik klaar. 
  2. gebiedende wijs van klaren
    • Klaar! 
  3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van klaren
    • Klaar je? 

Gangbaarheid

  • Het woord klaar staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
99 %van de Nederlanders;
100 %van de Vlamingen.[4]

Verwijzingen

Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.