sint-juttemis

Nederlands

Uitspraak
  • Geluid:  sint-juttemis    (hulp, bestand)
  • IPA: / sɪntˈjʏtəˌmɪs / (4 lettergrepen)
Woordafbreking
  • sint-·jut·te·mis
Woordherkomst en -opbouw
  • eponiem, samenstelling van  Sint-Jutte en  en  mis zn , in de betekenis van ‘verzonnen heiligendag’ voor het eerst aangetroffen in 1577; toen men deze samenstelling niet meer begreep soms ook opgevat als samenstelling van  sint zn  en  Juttemis en  [1] [2] [3]
enkelvoud meervoud
naamwoord sint-juttemis
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

de sint-juttemis m

  1. denkbeeldige feestdag voor een heilige die niet bestaat, als onderdeel van onderstaande uitdrukkingen
    ▸ Sint-juttemis, de titel van de nieuwe roman van Maria Stahlie, is een dag die niet bestaat en nooit zal aanbreken.[4]
Typische woordcombinaties
  • met sint-juttemis: "nooit"
∗ Wanneer dat kon gebeuren – over enkele jaren, decennia of met sint-juttemis – werd er niet bij gezegd.[5]
  • op sint-juttemis: "nooit"
∗ Wanneer zal het nieuwe kabinet het bordes kunnen betreden? Rond Prinsjesdag? Tegen Kerstmis? Of op sint-juttemis?[6]
∗ De Hengelose toezichthouder valt dus weinig te verwijten. Esther moet wachten. Niet tot sint-juttemis trouwens. De gemeente Hengelo stelt binnenkort de 'regeling fietsparkeren' vast. Weesfietsen krijgen volgens die regeling een label. Na dertig dagen gaat zo'n fiets naar een depot.[7]
∗ Vandaag stellen we vast dat, buiten het witten van de gevel, er van een grondige verbouwing geen sprake is geweest. De echte werken werden uitgesteld tot na sint-juttemis.[8]
Synoniemen
  • [1] Wanneer Pasen en Pinksteren op één dag vallen
Opmerkingen
  • Sint-Jut(te) heeft nooit echt bestaan, en kan dus ook geen eigen katholieke feestdag hebben. Er zijn ook andere verklaringen opgevoerd, bijvoorbeeld dat hier eigenlijk wordt verwezen naar de naamdag van de heilige Judith . De volledige uitdrukking zou dan met sint-juttemis als de kalveren op het ijs dansen zijn geweest, extra onmogelijk is als de gangbare datum 7 september voor deze feestdag wordt aangehouden.
Vertalingen

Gangbaarheid

  • Het woord sint-juttemis staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

Meer informatie

Verwijzingen

  1. ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
  2. ↑ sint-juttemis op website: Etymologiebank.nl
  3. ↑ "sint-juttemis" in:
    Sijs, Nicoline van der
    , Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org    ; ISBN 90 204 2045 3
  4. ↑ Weblink bron
    G.F.H. Raat
    De giftige pijlen van de verbeelding in: Ons Erfdeel., jrg. 48 nr. 3 (juni 2005), Stichting Ons Erfdeel, Rekkem / Raamsdonksveer, p. 449
  5. ↑ Weblink bron
    Juurd Eijsvoogel
    “Als de NAVO beter had geluisterd naar Poetin” (27 november 2015) op nrc.nl
  6. ↑ Weblink bron Gearchiveerde versie
    Fons Kockelmans
    “Rutte IV treedt aan op sint-juttemis” (22 juni 2021) op bnnvara.nl
  7. ↑ Weblink bron “Vreemde fiets in Hengelose tuin, maar bewoonster moet eraf blijven” (1 juni 2016) op tubantia.nl
  8. ↑ Weblink bron
    Steven Omblets
    “Slachtoffers helpen, hoe moeilijk kan het zijn?” (23 maart 2017) op standaard.be
Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.