zeug

Nederlands

Uitspraak

Geluid: zeug (hulp, bestand)
IPA: / zøx / (1 lettergreep)

Woordafbreking

zeug

Woordherkomst en -opbouw

van Middelnederlands seughe / soog: West-Nederlandse bijvorm van klankwettig sōghe (waaruit nog dial. zoog), met overgang van w > g ontwikkeld uit Oergermaans *sūz (accusatief *suwun), bij Indo-Europees *suH-s (acc. *suH-m̥), cognaat met Nedersaksisch Söög, Duits dialect "Suge" en Fries sûch ; in de betekenis van ‘vrouwtjesvarken’ aangetroffen vanaf 1240 ^[1] ^[2] ^[3] ^[4]

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	zeug	zeugen
verkleinwoord	zeugje	zeugjes

Zelfstandig naamwoord

de zeug v

(veeteelt) vrouwelijk varken of everzwijn
- Zijn zeugen zijn in goede conditie als ze werpen, en de varkens worden sterk en krachtig.
pissebed, kellerassel
(vulgair) scheldwoord voor een vrouw, waarmee de vrouw met een varken wordt vergeleken

Synoniemen

[1] moederzwijn

Hyperoniemen

[1] zoogdier
[2] schaaldier

Hyponiemen

kettingzeug, plattezeug, trekzeug

Afgeleide begrippen

zeugdistel, zeugenhouderij, zeugenstal

Vertalingen

1. vrouwelijk varken of everzwijn

Deens: so ^(da) g
Duits: Sau ^(de) v, Mutterschwein ^(de) o; voor wilde zwijnen: Bache ^(de) v, Wildsau ^(de) v
Engels: sow ^(en)
Faeröers: súgv ^(fo) v
Fins: emakko ^(fi), emäsika ^(fi)
Frans: truie ^(fr) v, coche ^(fr) v
IJslands: sýr ^(is) v
Italiaans: scrofa ^(it) v
Latijn: porca ^(la) v

Litouws: kiaulė ^(lt) v
Noors: sugga ^(no)
Perzisch: مادهخوك ^(fa) (madde-khuk)
Pools: locha ^(pl) v, maciora ^(pl) v
Portugees: porca ^(pt) v
Russisch: свинья ^(ru) v (svin’já)
Spaans: cerda ^(es) v, puerca ^(es) v, cochina ^(es) v, marrana ^(es) v
Tuvaluaans: puaka fafine
Zweeds: so ^(sv) g, sugga ^(sv) g

Gangbaarheid

Het woord zeug staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "zeug" herkend door:

98 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.^[5]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
↑ Vroegmiddelnederlands Woordenboek
↑ zeug op website: Etymologiebank.nl
↑ Guus Kroonen, Etymological Dictionary of Proto-Germanic, Leiden: Brill, 2013, blz. 490.
↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.