donder

Uitspraak

• Geluid:  donder    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• don·der

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘geluid bij bliksemslag’ voor het eerst aangetroffen in 1240 ^[1]
• ^[2]

Zelfstandig naamwoord

de donder m

1. (meteorologie) een zeer luid geluid bij onweer

   • Hij is bang voor donder. 

   ▸ Waarom had ik geen donder gehoord of bliksem gezien tijdens mijn tocht omhoog?^[3]

   ▸ De bliksemschicht bevat een enorme hoeveelheid energie waarbij heel veel warmte vrijkomt. De binnenkant van de bliksemstraal kan volgens Weerplaza wel 33.000 graden zijn. Ter vergelijking: de oppervlakte van de zon is ongeveer 5.500 graden. De hitte zorgt ervoor dat de lucht rondom de bliksemschicht uitzet waardoor een schokgolf ontstaat in de lucht. En dat horen wij als de donder.^[4]

2. (informeel) het lichaam

   • Hij kreeg op z'n donder (hij kreeg straf maar dat hoeft lang niet altijd een lijfstraf te zijn). 

Werkwoord

donder

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van donderen
   

   • Ik donder. 

2. gebiedende wijs van donderen
   

   • Donder! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van donderen
   

   • Donder je? 

Gangbaarheid

• Het woord donder staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "donder" herkend door:

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen