van

Nederlands

Uitspraak
  • Geluid:  van    (hulp, bestand)
  • IPA: / vɑn / (1 lettergreep)
Woordafbreking
  • van
Woordherkomst en -opbouw

Voorzetsel

van

  1. geeft bezit aan
    • Die fiets is van mij. 
  2. geeft herkomst aan
    • Hij komt van ver. 
  3. geeft oorzaak aan
    • Hij verrekte van de honger. 
  4. tussenvoegsel in familienamen
    • De namen van de voetballers Willem van Hanegem en Franky Van der Elst laten een verschil in schrijfwijze tussen Nederland en Vlaanderen zien. 
  5. quotatief: luidt een citaat of gedachte in (synoniem: "als")
    • Ik heb zoiets van: "Nu of nooit!" 
  6. geeft een eigenschap aan
    • Dit is een hemd van katoen. 
    • De titel van het boek is "In de ban van de ring". 
  7. geeft het tijdsbestek aan waarbinnen iets gebeurt
    • Wij gaan van de zomer naar Frankrijk. 
  8. ook: van … af: (Belgisch-Nederlands) geeft het begin van een tijdsverloop aan, sinds
    ▸ Johan is van zijn jeugd al actief betrokken bij alles wat natuur in het hart draagt.[2]
    ▸ Overal had je ikjes liggen, van je geboorte af. Ze lagen in die stad en in die straat en in alle straten en in alle huizen waar je ooit geweest was en in alle bedden waarin je geslapen had en overal lagen zulke stukjes van je ik.[3]
Opmerkingen
  • [4] Als begin van een persoonsnaam wordt "Van" altijd met een hoofdletter geschreven. In Nederland hoort "van" met een kleine letter te worden geschreven als er voornamen of voorletters aan voorafgaan. Bij mensen van Vietnamese achtergrond kan "Van" ook als zelfstandige naam voorkomen.
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
Typische woordcombinaties
  • [2] naar en van (zowel aankomend in als vertrekkend uit)
  • [2] stappen van
  • [8] van … af
  • [8] van als
  • [2] van en naar (zowel vertrekkend uit als aankomend in)
  • [8] van over
Uitdrukkingen en gezegden
Spreekwoorden
Vertalingen
  vnw. bijw.
  voorzetselbijwoord     van  
 persoonlijk     ervan  
aanwijz.  nabij     hiervan  
  veraf     daarvan  
  vragend/betrekk.     waarvan  

Bijwoord

van

  1. prepositioneel deel van een voornaamwoordelijk bijwoord
    • Hij wist er niets van. 
Uitdrukkingen en gezegden

Gangbaarheid

  • Het woord van staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
100 %van de Nederlanders;
100 %van de Vlamingen.[4]

Verwijzingen

  1. ↑ "van" in:
    Sijs, Nicoline van der
    , Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org    ; ISBN 90 204 2045 3
  2. ↑ Weblink bron Gearchiveerde versie
    Geert, Johan, Ria en Anita
    “Over natuurlijk beleven” (5 juni 2021) op natuurlijkbeleven.be
  3. ↑ Verhalen uit Journal Brut in:
    Ludo Permentier & Rik Schutz
    Typisch Vlaams. 4000 woorden en uitdrukkingen (2015), Davidsfonds, Leuven, ISBN 9789059086517, van
  4. ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

Achterhoeks

Voorzetsel

van

  1. van; geeft bezit of herkomst aan

Afrikaans

Uitspraak
  • geluid 
enkelvoud meervoud
naamwoord van vanne

Zelfstandig naamwoord

van

  1. achternaam
enkelvoud meervoud
naamwoord van vans

Zelfstandig naamwoord

van

  1. bestelwagen, camionette

Voorzetsel

van

  1. van

Bijwoord

van

  1. van

Drents

Voorzetsel

van

  1. van; geeft bezit of herkomst aan

Engels

Zelfstandig naamwoord

van

  1. bestelwagen, camionette

Gronings

Voorzetsel

van

  1. van; geeft bezit of herkomst aan

Hongaars

Werkwoord

van

  1. zijn

Nedersaksisch

Voorzetsel

van

  1. van; geeft bezit of herkomst aan
Schrijfwijzen

Spaans

Werkwoord

vervoeging van
ir

van

  1. derde persoon meervoud tegenwoordige tijd (presente) van ir
vervoeging van
irse

van

  1. derde persoon meervoud tegenwoordige tijd (presente) van irse

Sallands

Voorzetsel

van

  1. van; geeft bezit of herkomst aan

Stellingwerfs

Voorzetsel

van

  1. van; geeft bezit of herkomst aan

Tsjechisch

Uitspraak
  • IPA: /van/
Woordafbreking
  • van

Zelfstandig naamwoord

van

  1. genitief meervoud van vana

Twents

Voorzetsel

van

  1. van; geeft bezit of herkomst aan

Urkers

Voorzetsel

van

  1. van; geeft bezit of herkomst aan

Veluws

Voorzetsel

van

  1. van; geeft bezit of herkomst aan

Vietnamees

Werkwoord

van

  1. vragen, smeken

Zelfstandig naamwoord

van

  1. wals

Westfaals

Voorzetsel

van

  1. (Münsterlands) (Oostwestfaals) (West-Münsterlands) (Zuidwestfaals) van; geeft bezit of herkomst aan
Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.