stom

Nederlands

Uitspraak

Geluid: stom (hulp, bestand)
IPA: / stɔm / (1 lettergreep)

Woordafbreking

stom

Woordherkomst en -opbouw

In de betekenis van ‘niet kunnende spreken, dom’ voor het eerst aangetroffen in 1240 ^[1] ^[2]

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	stom	stommer	stomst
verbogen	stomme	stommere	stomste
partitief	stoms	stommers	-

Bijvoeglijk naamwoord

stom

geluidloos
- Een stomme film.
(medisch) niet in staat te spreken
- Het maakte hem stom van verbazing.
▸ Eerst dacht ik dat hij misschien verlegen of zelfs stom was, maar opeens schreef hij een korte vraag in een klein notitieblokje en vulde het aan met wat eenvoudige gebaren.^[3]
weinig intelligent
- Tja, dat was stom van me, natuurlijk.
(informeel) ergerlijk, vervelend, irritant
- Wat een stom gedoe!
(informeel) saai en waardeloos, niet cool
- Ik moet een stomme opdracht maken.

Synoniemen

[3] aartsdom, indom, oerdom, oliedom

Hyperoniemen

[3]: dom

Antoniemen

[3]: slim

Verwante begrippen

[2]: sprakeloos
[3]: bot, dom, onbenullig, schaapachtig, zwakhoofdig

Hyponiemen

[2] doofstom
[3] (intensivering) oerstom

Afgeleide begrippen

stomdronken, stomheid, stomkop, stommeling, stommerik, stommiteit, stomtoevallig, stomverbaasd, stomvervelend, stomweg, verstommen

Vertalingen

1. geluidloos

Duits: stumm ^(de)
Engels: mute ^(en), (van films) silent ^(en)
Frans: muet ^(fr)

2. niet in staat te spreken

Duits: stumm ^(de)
Engels: mute ^(en)
Frans: muet ^(fr)

3. dom

Duits: dämlich ^(de), blöd ^(de)
Engels: stupid ^(en)

Frans: bête ^(fr)
Spaans: estólido ^(es), zote ^(es)
Waals: biesse ^(wa)

3. saai en waardeloos

Duits: dämlich ^(de), lahm ^(de)
Engels: lame ^(en)

Frans: naze ^(fr), nul ^(fr)
Spaans: soso ^(es), aburrido ^(es)

Gangbaarheid

Het woord stom staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "stom" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.^[4]

Meer informatie

Zie de doorverwijspagina op Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

↑ "stom" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
↑ stom op website: Etymologiebank.nl
↑
Tim Voors
“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.