zeiken
Nederlands
Uitspraak
- Geluid: zeiken (hulp, bestand)
- IPA: / ˈzɛikə(n) / (2 lettergrepen)
Woordafbreking
- zei·ken
Woordherkomst en -opbouw
- van Middelnederlands seiken, verdere etymologie onduidelijk; wel zijn er verwante woorden in diverse Indo-Europese talen. In de betekenis van ‘plassen’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1240[1][2]
| stamtijd | ||
|---|---|---|
| onbepaalde wijs |
verleden tijd |
voltooid deelwoord |
| zeiken |
zeikte |
gezeikt |
| zwak -t | volledig | |
| stamtijd | ||
|---|---|---|
| onbepaalde wijs |
verleden tijd |
voltooid deelwoord |
| zeiken |
zeek[3] |
gezeken[3] |
| klasse 1 | volledig | |
Werkwoord
zeiken [4]
- (informeel) veelvuldig en langdurig klagen over weinig belangrijke zaken
- Zit toch niet zo te zeiken!
- inergatief, soms overgankelijk (dysfemisme) urineren
- Die rotkater heeft weer op die plek gezeken.
- Vanochtend zeikte ik wat bloed.
- onpersoonlijk, (informeel), (meteorologie) hard regenen, stortregenen
- Het zeikt buiten.
Synoniemen
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
|
|
|
Verwante begrippen
- zeik, zeikwijf, luchtzeik, paardenzeik, uilenzeik
Vertalingen
1. veelvuldig en langdurig klagen over weinig belangrijke zaken
2. urineren
Gangbaarheid
- Het woord zeiken staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "zeiken" herkend door:
| 99 % | van de Nederlanders; |
| 97 % | van de Vlamingen.[5] |
Verwijzingen
- ↑ zeiken op website: Etymologiebank.nl
- ↑ "zeiken" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- 1 2 Oorspronkelijk werd zeiken alleen zwak vervoegd. De sterke vervoegingen zijn gevormd naar analogie met Klasse 1 en behoren vooral tot de spreektaal.
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.