zuster

Nederlands

Uitspraak

Geluid: zuster (hulp, bestand)
IPA: / ˈzʏstər / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

zus·ter

Woordherkomst en -opbouw

In de betekenis van ‘vrouwelijk kind m.b.t. kinderen van dezelfde ouders’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1100 ^[1]

afkomstig van:

Middelnederlands: suster

Oudnederlands: swestar

Germaans: *swestēr

Indo-Europees: *swésōr

Verwant in Germaans:

West: Nederduits: Süster, (Oudsaksisch: swestar), Duits: Schwester (Oudhoogduits: swestar), Fries: suster (Oudfries: swester, suster, sester, sister), Engels: sister (Oudengels: sweostor)

Noord: Zweeds: syster, Deens/Noors: søster, Nynorsk: syster, IJslands/Faeröers: systir (Oudnoords: systir)

Oost: Gotisch: swistar

Andere Indo-Europese talen:

Romaans: Latijn: soror, Catalaans: sor, Frans: sœur, Italiaans: sorella, Roemeens/Aroemeens: soră

Slavisch: Russisch/Oekraïens/Bulgaars/Macedonisch/Servo-Kroatisch: сестра (sestra), Wit-Russisch: сястра (sjastra), Sloveens/Tsjechisch/Slowaaks: sestra, Kasjoebisch: sostra, Pools: siostra, Nedersorbisch: sotša, Oppersorbisch: sotra

Keltisch: Iers: siúr, Welsh: chwaer, Bretons: c'hoar, Cornisch: hwoer

Baltisch: Litouws: sesuõ

Andere: (Oudgrieks: ἔορ (eor)), Sanskriet: स्वसृ (svásṛ), Armeens: քույր (k’uyr), Perzisch: خواهر (ḵẖẉāhar), خوهر(ḵẖẉahar), Avestisch: xᵛaŋhar-, Sogdisch: xwār, Pasjtoe: خور (xowr), Oost-Tochaars: ṣar, West-Tochaars: ṣer

Zelfstandig naamwoord

de zuster v

vrouwelijk kind van dezelfde ouders, zus
verpleegster in een ziekenhuis
(religie) non, kloosterlinge
vrouwelijke kameraad in een politieke strijd

Synoniemen

[2] verpleegster, ziekenverpleegster, ziekenzuster
[4] kameraad

Hyponiemen

bastaardzuster
dagzuster
gildezuster

koorzuster
lekenzuster
liefdezuster
medezuster

nachtzuster
oefenzuster
operatiezuster
schoonzuster

Afgeleide begrippen

zusterbedrijf
zustercongregatie
zusterdruif

zustergemeente
zusterhuis
zusterlijk

zustermaatschappij
zusteronderneming
zusterorganisatie

Vertalingen

1. vrouwelijk kind van dezelfde ouders

Afrikaans: suster ^(af)
Albanees: motër ^(sq) v
Arabisch: اخت ^(ar) v
Armeens: քույր ^(hy) (k‘uyr)
Bosnisch: sestra ^(bs) v
Bretons: c'hoar ^(br) v
Bulgaars: сестра ^(bg) v
Catalaans: germana ^(ca) v
Chinees: 姐妹 ^(zh) (jiěmèi)
Deens: søster ^(da) g
Duits: Schwester ^(de) v
Engels: sister ^(en)
Esperanto: fratino ^(eo)
Estisch: õde ^(et), sõsar ^(et)
Ewe: nɔvinyɔnu ^(ee) (zuster), daa ^(ee) (oudere zuster), tsɛ ^(ee) (jongere zuster)
Fins: sisko ^(fi), sisar ^(fi)
Frans: sœur ^(fr) v
Fries: suster ^(fy)
Georgisch: და ^(ka) (da)
Grieks: αδελφή ^(el) v
Hebreeuws: חתא ^(he) v (ħātā’) , אחות ^(he) v (akhót)
Hindi: बहन ^(hi) m
Hongaars: nővér ^(hu) (oudere zuster), húg ^(hu) (jongere zuster)
Ido: fratino ^(io)
Iers: deirfiúr ^(ga) v, siúr ^(ga) v
Indonesisch: saudara perempuan ^(id) v (zuster), kakak perempuan ^(id) v (oudere zuster), adik perempuan ^(id) (jongere zuster)
Interlingua: soror ^(ia)
Inupiak: aakauraġa ^(ik)
Italiaans: sorella ^(it) v
Japans: 姉妹 ^(ja) (しまい, shimai) (zuster); 姉 (ane), お姉さん ^(ja) (おねえさん, onēsan) (oudere zuster); 妹 (いもうと, imōto) (jongere zuster)
Kituba: mpangi nkento
Koreaans: 자매 ^(ko)
Kroatisch: sestra ^(hr) v
Latijn: soror ^(la) v
Lets: māsa ^(lv) v
Litouws: sesuõ ^(lt) v

Lojban: mensi ^(jbo)
Luxemburgs: Schwëster ^(lb) v
Macedonisch: сестра ^(mk) v
Maltees: oħt ^(mt) v
Marathi: v (bahin)
Nedersorbisch: sotša ^(dsb) v
Noors: søster ^(no) g, storesøster ^(no) (oudere zuster), lillesøster ^(no) (jongere zuster)
Nynorsk: syster ⁽ⁿⁿ⁾ v, søster ⁽ⁿⁿ⁾ v, storesøster ⁽ⁿⁿ⁾ (oudere zuster), veslesøster ⁽ⁿⁿ⁾ (jongere zuster)
Occitaans: sòrre ^(oc)
Oekraïens: сестра ^(uk) v
Oppersorbisch: sotra ^(hsb) v
Oudgrieks: ἀδελφή
Pennsylvania-Duits: Schweschder ^(pdc) v
Perzisch: خواهر ^(fa)
Pools: siostra ^(pl) v
Portugees: irmã ^(pt) v
Quechua: ñaña ^(qu)
Roemeens: sora ^(ro) v
Romani: pheny v
Russisch: сестра ^(ru) v (sestrá)
Sango: îtä-wâlï ^(sg)
Schots-Gaelisch: piuthar ^(gd) v
Servisch:
Cyrillisch: сестра ^(sr) v

Westers: sestra ^(sr) v
Sloveens: sestra ^(sl) v
Slowaaks: sestra ^(sk) v
Spaans: hermana ^(es) v
Telugu: సోదరి ^(te) (sOdari); అక్క (akka), అక్కయ్య ^(te) (akkayya) (oudere zuster); చెల్లి (celli), చెల్లెలు ^(te) (cellelu) (jongere zuster)
Tsjechisch: sestra ^(cs) v
Turks: abla ^(tr) (oudere zuster), kız kardeş ^(tr) (jongere zuster), bacı ^(tr)
Vietnamees: chị ^(vi) (oudere zus), em ^(vi), em gái ^(vi) (jongere zus), chế ^(vi)
Volapük: sör ^(vo)
Welsh: chwaer ^(cy) v
Wit-Russisch: сястра ^(be) v
Zweeds: syster ^(sv) g

2.

Engels: nurse ^(en)

Spaans: enfermera ^(es) v

Gangbaarheid

Het woord zuster staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "zuster" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.^[2]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

Achterhoeks

Zelfstandig naamwoord

zuster

(familie) zuster, zus; vrouwelijk kind van dezelfde ouders
zuster; verpleegster in een ziekenhuis
(religie) zuster; non, kloosterlinge

Antoniemen

breur
–
–

Nedersaksisch

Zelfstandig naamwoord

zuster

(familie) zuster, zus; vrouwelijk kind van dezelfde ouders
zuster; verpleegster in een ziekenhuis
(religie) zuster; non, kloosterlinge

Schrijfwijzen

Schwäschter
Sister
Söster
Süster
Swester

Synoniemen

zus
-
-

Antoniemen

Twents

Zelfstandig naamwoord

zuster

(familie) zuster, zus; vrouwelijk kind van dezelfde ouders
zuster; verpleegster in een ziekenhuis
(religie) zuster; non, kloosterlinge

Veluws

Zelfstandig naamwoord

zuster

zuster; verpleegster in een ziekenhuis

Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.

[p{{{1}}}-1] "zuster" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3

[2] Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

[1]

[2]

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	zuster	zusters
verkleinwoord	zustertje	zustertjes

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	zuster	zusters
verkleinwoord