gelijk

Nederlands

Uitspraak
  • Geluid:  gelijk    (hulp, bestand)
  • IPA: /ɣə'lɛɪk/
Woordafbreking
  • ge·lijk
Woordherkomst en -opbouw
  • In de betekenis van ‘overeenkomend’ voor het eerst aangetroffen in 901 [1]
  • Van Germaans *galikaz, vanwaar ook Gotisch 𐌲𐌰𐌻𐌴𐌹𐌺𐍃 (galeiks), Angelsaksisch ġelīc, Oudhoogduits gilīh
  • Naamwoord van handeling van lijken met het voorvoegsel ge-
enkelvoud meervoud
naamwoord gelijk -
verkleinwoord - -

Zelfstandig naamwoord

hetgelijko

  1. juistheid, recht
    • Hij heeft gelijk, het is mijn schuld. 
Antoniemen
Uitdrukkingen en gezegden
  • gelijk hebben
een gedachte hebben die overeenkomt met de werkelijkheid
  Die 18-jarige Goldie had helemaal gelijk, waarom kon ik niet gewoon van het moment genieten? [2] 
menschen van eene soort hebben dezelfde eigenschappen of rechten; ook bij het verdeelen van iets: menschen met gelijke rechten maken aanspraak op gelijke deelen.

[3]

Vertalingen
stellendvergrotendovertreffend
onverbogen gelijkgelijkergelijkst
verbogen gelijkegelijkeregelijkste
partitief gelijksgelijkers-

Bijvoeglijk naamwoord

gelijk

  1. met elkaar overeenstemmend
    • Gelijke monniken, gelijke kappen. 
Synoniemen
Antoniemen
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
Vertalingen

Bijwoord

gelijk

  1. bijwoordelijk deel van een scheidbaar werkwoord
Uitdrukkingen en gezegden
  • gelijk zijn aan
Vertalingen

Werkwoord

vervoeging van
gelijken

gelijk

  1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van gelijken
    • Ik gelijk. 
  2. gebiedende wijs van gelijken
    • Gelijk! 
  3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van gelijken
    • Gelijk je? 

Gangbaarheid

  • Het woord gelijk staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
99 %van de Nederlanders;
100 %van de Vlamingen.[4]

Meer informatie

Verwijzingen

  1. "gelijk" in:
    Sijs, Nicoline van der
    , Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org
    ; ISBN 90 204 2045 3
  2. Tim Voors: Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada, 2018
  3. Weblink bron
    F.A. Stoett
    “Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden.”, vierde druk (1923-1925), W.J. Thieme & Cie, Zutphen, p. 43 op dbnl.org
  4. Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.