wolf

Niet te verwarren met: Wolf

Nederlands

Uitspraak
  • Geluid:  wolf    (hulp, bestand)
  • IPA: /ˈwɔləf/ (1 of 2 lettergrepen)
    • (Noord-Nederland): /ʋɔlf/, /ʋɔɫf/, /ˈʋɔləf/
    • (Limburg): /wɔlf/
Woordafbreking
  • wolf
Woordherkomst en -opbouw
  • Van Middelnederlands wolf en Oudnederlands wulf; in de betekenis van ‘hondachtige’ voor het eerst aangetroffen in 1001 [1]. Verder te herleiden tot het Proto-Indo-Europese woord vraka of varka, wat in het Proto-Europees valka, ulka of valpa werd. In het Oudgrieks was het lukos, in het Latijn lupus en in het Oud-Germaans wolfe.
enkelvoud meervoud
naamwoord wolf wolven
verkleinwoord wolfje wolfjes

Zelfstandig naamwoord

dewolfm

  1. (roofdieren) bepaald zoogdier, Canis lupus , dat in groepen jaagt en voorkomt op het noordelijk halfrond
    • In dat gebied kun je vaak wolven zien lopen. 
     Tot mijn opluchting zag ik dat het geen jonge beer, maar een grote vrouwtjescoyote was. Een soort kruising tussen een wolf en een vos.[2]
  2. (medisch) tandwolf
Hyperoniemen
Hyponiemen (in taxonomische zin)
Verwante begrippen
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
Verwante begrippen
Afgeleide begrippen
samenstellingen met "wolf" als eerste deel
samenstellingen met "wolf" als laatste woord
Uitdrukkingen en gezegden
  • De wolf bij de schapen opsluiten
Mensen die elkaar vijandig gezind zijn, bij elkaar brengen
  • De wolf tot schaapherder maken
Iemand een bepaalde positie geven van waaruit die persoon veel kwaad kan aanrichten
  • Een wolf in schaapskleren
Iemand die er op het eerste gezicht onschuldig uitziet, maar in werkelijkheid kwade bedoelingen heeft; bij uitbreiding iets wat of iemand die op het eerste gezicht niet opvalt, maar wel een gevaar in zich draagt
  • Een hongerige wolf
Iemand die veel honger heeft en/of veel eet
  • Eten als een wolf
Veel eten
  Als een hongerige wolf viel ik aan maar zat al na twee Big Macs helemaal vol. [3] 
  • Huilen met de wolven in het bos
Het ergens niet mee eens zijn of niet goed snappen waar het eigenlijk over gaat, maar wel degenen die hierin de toon zetten gelijk geven
Spreekwoorden
  • De mens is de mens een wolf
Mensen maken vaak misbruik van elkaar
  • De wolf ruilt wel van baard, maar niet van aard
Mensen veranderen niet van karakter als ze ouder worden
  • Wee de wolf die in een kwaad gerucht staat (komt of is)
Stoett-2600 [4]
Opmerkingen

Vaak wordt met "wolf" [1] meer specifiek de grijze wolf bedoeld.

Vertalingen

Werkwoord

vervoeging van
wolven

wolf

  1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van wolven
    • Ik wolf. 
  2. gebiedende wijs van wolven
    • Wolf! 
  3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van wolven
    • Wolf je? 

Gangbaarheid

  • Het woord wolf staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
99 %van de Nederlanders;
100 %van de Vlamingen.[5]

Meer informatie

Verwijzingen

  1. "wolf" in:
    Sijs, Nicoline van der
    , Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org
    ; ISBN 90 204 2045 3
  2. Tim Voors
    “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
  3. Tim Voors: Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada, 2018
  4. www.dbnl.org
  5. Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

Afrikaans

Uitspraak
  • IPA /voɫf/   geluid 
enkelvoud meervoud
naamwoord wolf wolwe

Zelfstandig naamwoord

wolf

  1. (roofdieren) wolf
Uitdrukkingen en gezegden

Engels

Uitspraak
  • IPA: /wʊlf/
enkelvoud meervoud
wolf wolves

Zelfstandig naamwoord

wolf

  1. (roofdieren) wolf
Hyperoniemen

Middelnederlands

enkelvoud meervoud
nominatief wolfwolve
genitief wolveswolve
datief wolvewolven
accusatief wolfwolve

Zelfstandig naamwoord

wolf m [1]

  1. (roofdieren) Canis lupus  wolf
    «Maer dien wolve enten liebarde
    hevet hi den hals curt ghegheven,
    want si bider proien leven.»[2]
    Maar aan de wolven en de luipaarden
    heeft Hij een korte nek gegeven,
    omdat zij van prooien leven
Schrijfwijzen
  • wulf, vulf

Verwijzingen

Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.