beryllium

Leenwoord uit het modern Latijn, in de betekenis van ‘chemisch element’ voor het eerst aangetroffen in 1847 ^[1]
ontleend aan Latijn beryllium met het achtervoegsel -ium^[2]

Zelfstandig naamwoord

het beryllium o

(scheikunde), (element) een chemisch element en een donkergrijs aardalkalimetaal, met symbool Be en atoomnummer 4
- Hoewel beryllium erg giftig is, wordt het toegepast als venstermateriaal in röntgenbuizen.

Afgeleide begrippen

berylliumatoom, berylliumbromide, berylliumcarbonaat, berylliumchloride, berylliumfluoride, berylliumhydride, berylliumhydroxide, berylliumjodide, berylliumoxide

Vertalingen

1. een chemisch element en een donkergrijs aardalkalimetaal

Afrikaans: berillium ^(af)
Albanees: berilium ^(sq)
Arabisch: بيريليوم ^(ar) m
Armeens: բերիլիում ^(hy)
Asturisch: beriliu ^(ast) m
Azeri: berillium ^(az)
Baskisch: berilioa ^(eu)
Bosnisch: berilij ^(bs) m, berilijum ^(bs) m
Bretons: beriliom ^(br)
Bulgaars: берилий ^(bg) m
Catalaans: beril·li ^(ca) m
Cornisch: berylyum ^(kw)
Corsicaans: berilliu ^(co) m
Deens: beryllium ^(da)
Duits: Beryllium ^(de) o
Engels: beryllium ^(en)
Esperanto: berilio ^(eo)
Estisch: berüllium ^(et)
Faeröers: beryllium ^(fo)
Fins: beryllium ^(fi)
Frans: béryllium ^(fr) m
Fries: beryllium ^(fy)
Friulisch: berili
Galicisch: berilio ^(gl)
Georgisch: ბერილიუმი ^(ka)
Grieks: βιρύλλιο ^(el) o
Hawaïaans: beryllium
Hebreeuws: בריליום ^(he)
Hindi: बेरिलियम ^(hi)
Hongaars: berillium ^(hu)
Ido: berilio ^(io)
Iers: beirilliam ^(ga)
IJslands: beryllín ^(is)
Indonesisch: berilium ^(id)
Interlingua: beryllium ^(ia)
Italiaans: berillio ^(it) m
Japans: ベリリウム ^(ja)
Jiddisch: בעריליום‎ ^(yi)
Kaapverdisch Creools: beril
Kannada: ಬೆರಿಲಿಯಮ್ ^(kn)
Kasjoebisch: beril ^(csb)
Kazachs: бериллий ^(kk)
Koerdisch: berîlyûm ^(ku)
Koreaans: 베릴륨 ^(ko)
Kroatisch: berilij ^(hr) m

Latijn: beryllium ^(la)
Lets: berilijs ^(lv)
Limburgs: beryl ^(li), beryllium ^(li)
Litouws: berilis ^(lt)
Lojban: jinmrberilo ^(jbo)
Luxemburgs: Beryllium ^(lb)
Macedonisch: берилиум ^(mk)
Malayalam: ബെറിലിയം ^(ml)
Ambonees Maleis: berilium ^(ms)
Maltees: beriljum ^(mt)
Manx: beryllium ^(gv)
Mongools: берилли ^(mn)
Nahuatl: iztactlāltepoztli ^(nah)
Nedersaksisch: berylium ^(nds), Beryllium ^(nds)
Noord-Fries: beryllium
Noors: beryllium ^(no)
Nynorsk: beryllium ⁽ⁿⁿ⁾
Occitaans: berilli ^(oc) m
Oekraïens: берилiй ^(uk) m
Oezbeeks: бериллий ^(uz)
Perzisch: بریلیوم ^(fa)
Pools: beryl ^(pl) m
Portugees: berílio ^(pt) m
Punjabi: ਬੇਰਿਲੀਅਮ ^(pa)
Quechua: berilyu ^(qu)
Roemeens: beriliu ^(ro) o
Russisch: бериллий ^(ru) m
Saterfries: Beryllium ^(stq)
Schots-Gaelisch: beirilliam ^(gd)
Servisch:
- Cyrillisch: берилиjум ^(sr) m
- Westers: berilijum ^(sr) m
Sloveens: berilij ^(sl)
Slowaaks: berýlium ^(sk) o
Spaans: berilio ^(es) m
Swahili: berili ^(sw)
Tamil: வெளிரியம் ^(ta)
Thai: บริลเลียม ^(th)
Tsjechisch: berylium ^(cs) o, beryllium ^(cs) o
Turks: berilyum ^(tr)
Vietnamees: berili ^(vi)
Welsh: berilliwm ^(cy)
West-Vlaams: beryllium ^(vls)
Wit-Russisch: берылiй ^(be) m
Zweeds: beryllium ^(sv) o

Gangbaarheid

Het woord beryllium staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "beryllium" herkend door:

52 %	van de Nederlanders;
71 %	van de Vlamingen.^[3]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

Engels

Periodiek systeem der elementen (eng)

*

**

↓

*

**

Uitspraak

Geluid: beryllium (VS) (hulp, bestand)

Zelfstandig naamwoord

beryllium

(element) beryllium

Fries

Periodiek systeem der elementen (fry)

Ca

V

Fe

Sr

Zr

Tc

Ru

Sb

Te

I

*

Po

At

Fr

**

Mt

Cn

Nh

Lv

↓

*

La

Ce

Pm

Dy

**

Th

Pu

Cm

Uitspraak

Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	beryllium	-
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

beryllium

(element)(scheikunde) beryllium; een chemisch element en een donkergrijs aardalkalimetaal, met atoomnummer 4

Afkorting

Be

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Latijn

Periodiek systeem der elementen (lat)

C

N

P

Cl

Mn

Co

Ni

Cu

Zn

Sn

I

Cs

*

W

Hg

Pb

Bi

At

**

Ts

↓

*

Gd

Dy

**

Woordherkomst en -opbouw

genoemd naar het mineraal beryl met het achtervoegsel -ium

Zelfstandig naamwoord

beryllium o

(neologisme), (scheikunde), (element) beryllium

Limburgs

Zelfstandig naamwoord

beryllium

(element)(scheikunde) beryllium; een chemisch element en een donkergrijs aardalkalimetaal, met atoomnummer 4

Afkorting

Be

Synoniemen

beryl

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Noord-Fries

Zelfstandig naamwoord

beryllium

(element)(scheikunde) beryllium; een chemisch element en een donkergrijs aardalkalimetaal, met atoomnummer 4

Afkorting

Be

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Schots

Zelfstandig naamwoord

beryllium

(element)(scheikunde) beryllium; een chemisch element en een donkergrijs aardalkalimetaal, met atoomnummer 4

Afkorting

Be

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Tsjechisch

Periodiek systeem der elementen (ces)

*

**

↓

*

**

Uitspraak

IPA: /bɛriːlɪjʊm/

Woordafbreking

be·ryl·lium

Woordherkomst en -opbouw

Afgeleid van het Latijnse woord beryllus met het achtervoegsel -ium

Zelfstandig naamwoord

beryllium o

(element)(scheikunde) beryllium; een chemisch element en een donkergrijs aardalkalimetaal, met atoomnummer 4

Verbuiging

	enkelvoud	meervoud
nominatief	beryllium	beryllia
genitief	beryllia	beryllií
datief	berylliu	berylliím
accusatief	beryllium	beryllia
vocatief	beryllium	beryllia
locatief	berylliu	berylliích
instrumentalis	berylliem	beryllii

Schrijfwijzen

berylium o

Afkorting

Be

Hyperoniemen

chemický element monbezield
chemický prvek monbezield
kov monbezield
kov alkalické zeminy

Afgeleide begrippen

beryliový

Verwante begrippen

berylnatý

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

Česko-německý slovník Fr. Št. Kotta - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)

West-Vlaams

Zelfstandig naamwoord

beryllium

(element)(scheikunde) beryllium; een chemisch element en een donkergrijs aardalkalimetaal, met atoomnummer 4

Afkorting

Be

Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.

[p{{{1}}}-1] "beryllium" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3

[qberyllium-2] beryllium op website: Etymologiebank.nl

[3] Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

[1]

[2]

[3]