dertien
Nederlands
| 0 | 0 | 1 | 3 |
dertien,
op een abacus
op een abacus
Uitspraak
- Geluid: dertien (hulp, bestand)
- IPA: / ˈdɛrtin / (2 lettergrepen)
Woordafbreking
- der·tien
Woordherkomst en -opbouw
- erfwoord van Middelnederlands dertien, als telwoord voor het eerst aangetroffen in het jaar 1240, samenstelling van drie ht en tien ht met metathese van de r-klank [1][2][3]
Hoofdtelwoord
dertien
- "13", het getal tussen twaalf en veertien
- om een hoeveelheid aan te geven
- De totale kosten bedragen dertien euro en zevenendertig cent.
- ▸ In mijn jeugd trokken we elke zomer met vier gezinnen door de bergen. Acht ouders (die de ‘oude takken’ werden genoemd) met tien kinderen tussen de acht en dertien jaar.[4]
- om een plaats in een volgorde aan te geven
- Het juiste antwoord op opgave dertien is "42".
- opgevat als voorbode van ongeluk
- Bijgelovige mensen denken dat dertien ongeluk brengt en dat je dus nooit een feest met dertien aanwezigen moet geven.
- om een hoeveelheid aan te geven
Schrijfwijzen
Afgeleide begrippen
- dertienen (oude verbogen vorm na sommige voorzetsels)
- gedertienen
- alle dertien
zelfstandig naamwoord met "dertien" ht
- dertienavond
- dertiendag
- dertienhoek
- dertienjarige
- dertienponder
- dertiental
- dertienvoud
bijvoeglijk naamwoord met "dertien" ht
- dertiendelig
- dertienjarig
- dertienvoudig
bijwoord
- dertienhoog
- dertienmaal
rangtelwoord
- dertiende, dertienden
hooftelwoorden samengesteld met "dertien" ht als linkerdeel
- dertien en een half
- dertienduizend
- dertienenhalf
- dertienhonderd
hooftelwoorden samengesteld met "dertien" ht als rechterdeel
- achtendertighonderddertien
- achtennegentighonderddertien
- achtentachtighonderddertien
- achtentwintighonderddertien
- achtenveertighonderddertien
- achtenvijftighonderddertien
- achtenzestighonderddertien
- achtenzeventighonderddertien
- achtduizend dertien
- achthonderddertien
- achttienhonderddertien
- dertienhonderddertien
- drieëndertighonderddertien
- drieënnegentighonderddertien
- drieëntachtighonderddertien
- drieëntwintighonderddertien
- drieënveertighonderddertien
- drieënvijftighonderddertien
- drieënzestighonderddertien
- drieënzeventighonderddertien
- drieduizend dertien
- driehonderddertien
- duizend dertien
- eenendertighonderddertien
- eenennegentighonderddertien
- eenentachtighonderddertien
- eenentwintighonderddertien
- eenenveertighonderddertien
- eenenvijftighonderddertien
- eenenzestighonderddertien
- eenenzeventighonderddertien
- elfhonderddertien
- honderddertien
- negenendertighonderddertien
- negenennegentighonderddertien
- negenentachtighonderddertien
- negenentwintighonderddertien
- negenenveertighonderddertien
- negenenvijftighonderddertien
- negenenzestighonderddertien
- negenenzeventighonderddertien
- negenduizend dertien
- negenhonderddertien
- negentienhonderddertien
- twaalfhonderddertien
- tweeëndertighonderddertien
- tweeënnegentighonderddertien
- tweeëntachtighonderddertien
- tweeëntwintighonderddertien
- tweeënveertighonderddertien
- tweeënvijftighonderddertien
- tweeënzestighonderddertien
- tweeënzeventighonderddertien
- tweeduizend dertien
- tweehonderddertien
- veertienhonderddertien
- vierendertighonderddertien
- vierennegentighonderddertien
- vierentachtighonderddertien
- vierentwintighonderddertien
- vierenveertighonderddertien
- vierenvijftighonderddertien
- vierenzestighonderddertien
- vierenzeventighonderddertien
- vierduizend dertien
- vierhonderddertien
- vijfendertighonderddertien
- vijfennegentighonderddertien
- vijfentachtighonderddertien
- vijfentwintighonderddertien
- vijfenveertighonderddertien
- vijfenvijftighonderddertien
- vijfenzestighonderddertien
- vijfenzeventighonderddertien
- vijfduizend dertien
- vijfhonderddertien
- vijftienhonderddertien
- zesendertighonderddertien
- zesennegentighonderddertien
- zesentachtighonderddertien
- zesentwintighonderddertien
- zesenveertighonderddertien
- zesenvijftighonderddertien
- zesenzestighonderddertien
- zesenzeventighonderddertien
- zesduizend dertien
- zeshonderddertien
- zestienhonderddertien
- zevenendertighonderddertien
- zevenennegentighonderddertien
- zevenentachtighonderddertien
- zevenentwintighonderddertien
- zevenenveertighonderddertien
- zevenenvijftighonderddertien
- zevenenzestighonderddertien
- zevenenzeventighonderddertien
- zevenduizend dertien
- zevenhonderddertien
- zeventienhonderddertien
Uitdrukkingen en gezegden
- [1.1] dertien in een dozijnzonder bijzondere waarde of kenmerken, volstrekt doorsnee
- [1.1] twaalf ambachten en dertien ongelukken.herhaaldelijk zonder succes van werk veranderen
Vertalingen
1. het getal 13
|
| enkelvoud | meervoud | |
|---|---|---|
| naamwoord | dertien | dertiens |
| verkleinwoord | dertientje | dertientjes |
Zelfstandig naamwoord
de dertien v / m
- dat wat in een (rang)ordening met 13 is aangeduid
- Het is weer de dertien die het niet doet, kunnen we die niet simpel vervangen?
- Haar veertiende verjaardag was een belangrijk moment, want haar leven werd heel anders toen ze de dertien eenmaal voorbij was.
de dertien mv
- groep van 13 eenheden
- De dertien zijn natuurlijk blij, maar laten we ook denken aan het verdriet van de vier die zijn afgewezen.
Synoniemen
Gangbaarheid
- Het woord dertien staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "dertien" herkend door:
| 98 % | van de Nederlanders; |
| 100 % | van de Vlamingen.[5] |
Meer informatie
- Zie Wikipedia voor meer informatie.
Verwijzingen
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ dertien op website: Etymologiebank.nl
- ↑ "dertien" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ Tim Voors“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
Afrikaans
| Telwoord (afr) | ||||
|---|---|---|---|---|
| 0 | ||||
| 1 | 11 | 10 | 100 | 103 |
| 2 | 12 | 20 | 200 | 106 |
| 3 | 13 | 30 | 300 | 109 |
| 4 | 14 | 40 | 400 | |
| 5 | 15 | 50 | 500 | |
| 6 | 16 | 60 | 600 | |
| 7 | 17 | 70 | 700 | |
| 8 | 18 | 80 | 800 | |
| 9 | 19 | 90 | 900 | |
Hoofdtelwoord
dertien
Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.