grens

Nederlands

Uitspraak
  • Geluid:  grens    (hulp, bestand)
  • IPA: / ɣrɛns / (1 lettergreep)
Woordafbreking
  • grens
Woordherkomst en -opbouw
  • In de 12e of 13e eeuw ontleend aan het Nederduitse grenitse/grentse/grense, wat verder valt te herleiden tot het Oudpoolse granitsa (Pools: granica). [1]
  • In de betekenis van ‘scheidingslijn’ voor het eerst aangetroffen in 1573 [2]
enkelvoud meervoud
naamwoord grens grenzen
verkleinwoord grensje grensjes

Zelfstandig naamwoord

de grens v / m

  1. een al dan niet denkbeeldige scheidingslijn
    • . De grens tussen twee stroomgebieden. 
  2. (aardrijkskunde) (politiek) de raaklijn tussen twee landen
    • Als we geluk hebben kunnen we morgen de Poolse grens bereiken. 
    ▸ Het was nog donker toen Jack arriveerde om mij met zijn auto naar de Mexicaanse grens brengen.[3]
  3. (figuurlijk) uiterste mate (bijv. waarin men zich iets kan veroorloven)
    • Met deze acties is wat mij betreft de grens bereikt. 
    ▸ Zijn er dan toch grenzen aan het sadisme? Wie het haalt tot de laatste bocht naar links, weet het antwoord. Daar ligt weliswaar weer wat asfalt, maar het is een onvervalste muur: 24 procent. Het is hier dat la belle fille op haar fiets om hulp van boven smeekt.[4]
Synoniemen
Antoniemen
Uitdrukkingen en gezegden

[3]

  • De grens is bereikt
De maat is vol, het kan niet nog langer zo doorgaan
  • Een grens stellen/trekken
Bepalen tot hoever iets mag gaan voordat er wordt ingegrepen
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
Vertalingen

Werkwoord

vervoeging van
grenzen

grens

  1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van grenzen
    • Ik grens. 
  2. gebiedende wijs van grenzen
    • Grens! 
  3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van grenzen
    • Grens je? 

Gangbaarheid

  • Het woord grens staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
100 %van de Nederlanders;
100 %van de Vlamingen.[5]

Meer informatie

Verwijzingen

  1. ↑ grens op website: Etymologiebank.nl
  2. ↑ "grens" in:
    Sijs, Nicoline van der
    , Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org    ; ISBN 90 204 2045 3
  3. ↑
    Tim Voors
    “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
  4. ↑ Weblink bron
    Rob Gollin
    “De helling van de mooie meisjes knijpt de renner de keel dicht” (10 juli 2019), de Volkskrant
  5. ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.