pool

Uitspraak

(heteroniem)

• Geluid: [A], [B], [C]  pool    (hulp, bestand)
  • IPA: / pol / (1 lettergreep)
• Geluid: [D]  pool    (hulp, bestand)
  • IPA: / pul / (1 lettergreep)

Gelijkklinkende woorden

• [D] poel

Woordafbreking

• pool

Woordherkomst en -opbouw

• [A] via Frans pôle of direct van Latijn polus "draaipunt", in de betekenis van ‘uiteinde van as waarom een lichaam draait’ aangetroffen vanaf 1598 ^{[1] [2] [3]}
• [B] via Frans poil van Latijn pilum "haar", in de betekenis van ‘opstaande haren van tapijt’ aangetroffen vanaf 1718 ^{[4] [5] [3]}
• [C] van Pool, mogelijke als (verkorting) van Poolse rok ^[6]
• [D] van Engels  pool zn  "gemeenschappelijk fonds", in de betekenis van ‘voetbalpool’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1949 ^{[7] [3]}

Zelfstandig naamwoord

[A] de pool v / m

1. (aardrijkskunde) uiteinde van een draaiingsas, met name van de aardas

   • Aan de polen van de aarde is het zes maanden licht en zes maanden donker. 

2. (natuurkunde) een van beide einden van een (elektro-)magneet of antenne

   • Bij de pool komen de veldlijnen het dichtst bij elkaar. 

3. (elektrotechniek) de aansluitpunten van een elektrisch toestel, snoer of netwerk

   • Een accu heeft twee polen. 

4. (wiskunde) een uitzonderlijk punt waar een functie naar oneindig neigt

   • De functie 1/(x-1) heeft een pool voor x=1. 

5. (wiskunde), (landmeetkunde) het referentiepunt in een polair coördinatenstelsel vanwaaruit de positie van een ander punt wordt bepaald door afstand (voerstraal) en richting (hoek t.o.v. een refentierichting)

   • Als pool kent men in een cartesisch coördinatenstelsel de oorsprong. 

Zelfstandig naamwoord

[B] de pool v / m

1. (textielindustrie) een van de vele opstaande draden of noppen van een tapijt of kleed

   • Een kleed met geknoopte polen. 

Zelfstandig naamwoord

[C] de pool m

1. (kleding) een lang model duffelse overjas

Zelfstandig naamwoord

[D] de pool m

1. gezamenlijke pot met geld waarin personen of organisaties winsten, markten, risico's en meer inbrengen en verdelen

   • Voor bedrijven is een pool een vorm van economische samenwerking. 

2. (spel) biljartspel lijkende op snooker

Werkwoord

[D] pool

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van poolen
   

   • Ik pool. 

2. gebiedende wijs van poolen
   

   • Pool! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van poolen
   

   • Pool je? 

Gangbaarheid

• Het woord pool staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "pool" herkend door:

Meer informatie

• Zie de doorverwijspagina op Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

Uitspraak

• Geluid:  pool (VK)    (hulp, bestand)

Woordherkomst en -opbouw

• [A] erfwoord van Angelsaksisch pōl (i.d.). Van West-Germaans pōl, Proto-Germaans *pōlaz, Indo-Europees *bōlos.
• [B] Van Frans  poule zn 

Zelfstandig naamwoord

[A] pool

1. zwembad
2.  bassin zn , poel,  plas zn  [2]
3. collectie, gemeenschappelijke voorraad, verzameling

Zelfstandig naamwoord

[B] pool

1. (sport)  poule zn 

Werkwoord

pool

1. onovergankelijk samenwerken
2. onovergankelijk een poel/plas vormen
3. overgankelijk bijeenvoegen, bundelen, samenvoegen

Zelfstandig naamwoord

pool

1. (anatomie) hoofd