det
| Niet te verwarren met: d.e.t., DET |
Nederlands
Uitspraak
- Geluid: det (hulp, bestand)
- IPA: / dɛt / (1 lettergreep)
Woordafbreking
- det
Woordherkomst en -opbouw
| enkelvoud | meervoud | |
|---|---|---|
| naamwoord | det | detten |
| verkleinwoord | detje | detjes |
Zelfstandig naamwoord
de det m
- (geologie) stuk rots
- (wegenbouw) stuk steen gebruikt als wegverharding
- (spel) balletje van hard materiaal om mee te knikkeren
- ▸ Maar onder Hostes regie blijf je voortdurend zien waar de loden det nu weer heenschiet en tegen welk nieuw (vermeend) verraad de flipperbal ketst en kaatst.[3]
Synoniemen
- [1] kei, scheversteen
- [2] klinker, straatsteen
- [3] knikker, stuiter
Typische woordcombinaties
- [2] halve det
- [3] looien det (Amsterdams)
Gangbaarheid
- Het woord 'det' staat niet in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Taalunie.
Verwijzingen
- ↑ Boon, Ton den & Rudi Hendrickx(red.), Van Dale: Groot woordenboek van de Nederlandse taal, 15e druk, 3 delen, Utrecht/Antwerpen: Van Dale Uitgevers, 2015; ISBN 9789460772221; p. 860 kol. 1
- ↑ Weblink bron Anne Bakker“Lexicon van het Nederlandse landschap (voorlopige versie)” (1993)
- ↑ Weblink bron Arend Evenhuis“Lear' flippert glashelder” (9 maart 2004) op trouw.nl
Deens
Uitspraak
- Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
- IPA: / de /, / d̥e /
Woordafbreking
- det
| Naar frequentie | 3 |
|---|
Aanwijzend voornaamwoord
det
Verwijzingen
- det in: Det Danske Sprog- og LitteraturselskabDen Dankse Ordbog op website:ordnet.dk
Limburgs
Uitspraak
- Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
- IPA: /ðæt/ (Etsbergs)
Aanwijzend voornaamwoord
det o
- dat
- «Ich wil det book gaere-n höbbe.»
- Ik wil graag dat boek hebben.
- «Ich wil det book gaere-n höbbe.»
Betrekkelijk voornaamwoord
det o
- dat
- «'t Beer det ich gister gedrónke-n höb, höb ich noe allewiel oetgespiedj.»
- Het bier dat ik gisteren heb gedronken, heb ik nu alweer uitgespuugd.
- «'t Beer det ich gister gedrónke-n höb, höb ich noe allewiel oetgespiedj.»
Bijwoord
det
- er
- «Det guuef mieë-r óplóssinger veur g'r fówtj.»
- Er zijn meerdere oplossingen voor het probleem.
- «Det guuef mieë-r óplóssinger veur g'r fówtj.»
Lidwoord
det o
- het
- «Det book höb ich gister nag gelaeze.»
- Het boek heb ik gisteren nog gelezen.
- «Det book höb ich gister nag gelaeze.»
Verbuiging
| Bepaalde lidwoorden in het Limburgs | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| enkelvoud | tweevoud | meervoud | ||||||||||
| mannelijk | vrouwelijk | onzijdig | mannelijk / vrouwelijk | onzijdig | ||||||||
| geheel | gemuteerd | geheel | gemuteerd | geheel | gemuteerd | geheel | gemuteerd | geheel | gemuteerd | geheel | gemuteerd | |
| nominatief | d'r, de, d'n | t'r, te, t'n | de, de-n | te, te-n | 't | 'd | d'ch¹ | t'ch¹ | de, die, d'r, die-r | te, tie, t'r, tie-r | de, die, d'r, die-r | te, tie, t'r, tie-r |
| g'r, ge, g'n | ch'r, che, ch'n | ge, ge-n | che, che-n | ge, g't, g'd | che, ch't, ch'd | g'ch¹, g'¹ | ch'ch¹, ch'¹ | ge, gie, g'r, gie-r | che, chie, ch'r, chie-r | ge, gie, g'r, gie-r | che, chie, ch'r, chie-r | |
| genitief | dès, 's | tès | dèr, 'r | tèr, 'r | dès, 's | tès | dèr, 'r | tèr, 'r | dèr, 'r | tèr, 'r | dèr, 'r | tèr, 'r |
| gès | chès | gèr | chèr | gès | chès | gèr | chèr | gèr | chèr | gèr | chèr | |
| locatief | dèès | tèès | dèès | tèès | dèès | tèès | dèèch¹ | tèèch¹ | dèèch¹ | tèèch¹ | dèès, dèèr | tèès, tèèr |
| gèès | chèès | gèès | chèès | gèès | chèès | gèèch¹ | chèèch¹ | gèèch¹ | chèèch¹ | gèès, gèèr | chèès, chèèr | |
| datief | d'm, de, d'n | t'm, te, t'n | de, d'r | te, t'r | 't, d'm | 'd, t'm | d'ch¹ | t'ch¹ | de, die, d'r, die-r, d'n | te, tie, t'r, tie-r, t'n | de, die, d'r, die-r, d'n | te, tie, t'r, tie-r, t'n |
| g'm, ge, g'n | ch'm, che, ch'n | ge, g'r | che, ch'r | ge, g't, g'm, g'd | che, g't, g'd, g'm | g'ch¹, g'¹ | ch'ch¹, ch'¹ | ge, gie, g'r, gie-r, g'n | che, chie, ch'r, chie-r, ch'n | ge, gie, g'r, gie-r, g'n | che, chie, ch'r, chie-r, ch'n | |
| accusatief | d'r, de, d'n | t'r, te, t'n | de, de-n | te, te-n | 't | 'd | d'ch¹ | t'ch¹ | de, die, d'r, die-r, d'n | te, tie, t'r, tie-r, t'n | de, die, d'r, die-r, d'n | te, tie, t'r, tie-r, t'n |
| g'r, ge, g'n | ch'r, che, ch'n | ge, ge-n | che, che-n | ge, g't, g'd | che, ch't, ch'd | g'ch¹, g'¹ | ch'ch¹, ch'¹ | ge, gie, g'r, gie-r, g'n | che, chie, ch'r, chie-r, ch'n | ge, gie, g'r, gie-r, g'n | che, chie, ch'r, chie-r, ch'n | |
- [1] Deze vormen zijn buiten gebruik geraakt.
Onbepaald voornaamwoord
det o
Persoonlijk voornaamwoord
det o
Voegwoord
det
- dat
- «Ich glouf neet det ich det gedaon höb.»
- Ik geloof niet dat ik dat gedaan heb.
- «Ich glouf neet det ich det gedaon höb.»
Noors
Uitspraak
- Geluid: det (hulp, bestand)
- IPA: / deː /
Woordafbreking
- det
Woordherkomst en -opbouw
- Afkomstig van de Oudnoordse woorden þat en þet, de onzijdige vorm van sá
| Naar frequentie | 2 |
|---|
Lidwoord
det, o
- de
- «Han var torsdag i Kabul for å bistå det frigitte gisselet Pål Refsdal.»
- Hij was donderdag in Kabul om de vrijgelaten gijzelaar Paul Refsdal bij te staan.
- «Han var torsdag i Kabul for å bistå det frigitte gisselet Pål Refsdal.»
Schrijfwijzen
Voornaamwoorden
Aanwijzend voornaamwoord
det
- (3e persoon enkelvoud, onzijdige vorm) het
- «Havregryn og vann, det var alt vi hadde.»
- Havervlokken en water, het was alles wat we hadden.
- «Havregryn og vann, det var alt vi hadde.»
Onbepaald voornaamwoord
det
- het
- «Det regner.»
- Het regent.
- «Det regner.»
Persoonlijk voornaamwoord
det, o
- (3e persoon enkelvoud, onzijdige vorm) het
- «Hent bildet og vis det til bestemor.»
- Haal het beeld en laat het aan de oma zien.
- «Hent bildet og vis det til bestemor.»
Schrijfwijzen
Noorse persoonlijke voornaamwoorden (in het Bokmål)
| getal / respect | pers. | genus / bezield | onderwerp (nominatief) | nld. | voorwerp (accusatief) | nld. |
|---|---|---|---|---|---|---|
| enkelvoud | 1e | jeg | ik | meg | mij | |
| 2e | du | jij | deg | jou | ||
| 3e | m persoon m ding |
han den |
hij | han / ham den |
hem | |
| v persoon v ding |
hun den |
zij | henne den |
haar | ||
| o | det | het | det | het | ||
| meervoud | 1e | vi | wij | oss | ons | |
| 2e | dere | jullie | dere | jullie | ||
| 3e | de | zij | dem | hen | ||
| beleefdheidsvorm | 2e | De | u | Dem | u |
Nynorsk
- Geluid: det (hulp, bestand)
Uitspraak
- Geluid: det (hulp, bestand)
- IPA: / deː /
Woordafbreking
- det
Woordherkomst en -opbouw
- Afkomstig van de Oudnoordse woorden þat en þet, de onzijdige vorm van sá
Lidwoord
det, o
Schrijfwijzen
Voornaamwoorden
Aanwijzend voornaamwoord
det
- (3e persoon enkelvoud, onzijdige vorm) het
Onbepaald voornaamwoord
det
Persoonlijk voornaamwoord
det o
- (3e persoon enkelvoud, onzijdige vorm) het
Schrijfwijzen
Nynorske persoonlijke voornaamwoorden
| getal / respect | pers. | genus | onderwerp (nominatief) | nld. | voorwerp (accusatief) | nld. |
|---|---|---|---|---|---|---|
| enkelvoud | 1e | eg | ik | meg | mij | |
| 2e | du | jij | deg | jou | ||
| 3e | m | han | hij | han ( honom ) | hem | |
| v | ho | zij | ho / henne | haar | ||
| o | det | het | det | het | ||
| meervoud | 1e | vi | wij | oss | ons | |
| 2e | de | jullie | dykk | jullie | ||
| 3e | dei | zij | dei | hen | ||
| beleefdheidsvorm | 2e | De | u | Dykk | u |
Occitaans
Uitspraak
- Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
- IPA: /'det/
| enkelvoud | meervoud |
|---|---|
| det | dets |
Zelfstandig naamwoord
det m
Zweeds
Uitspraak
- Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
| Naar frequentie | 2 |
|---|
Lidwoord
det, o (bepaald, onzijdig, enkelvoud)
Schrijfwijzen
Aanwijzend voornaamwoord
det
Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.