bel

Uitspraak

• Geluid:  bel    (hulp, bestand)
• IPA: / bɛl / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• bel

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘een schel’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1236 ^[1]
• Leenwoord uit het Italiaans, in de betekenis van ‘paese handelsnaam van een Italiaanse kaassoort’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1968 ^[1]
• eponiem, genoemd naar de Schots-Amerikaanse uitvinder A.G. Bell
  In de betekenis van ‘geluidseenheid’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1950 ^[1]
• In de betekenis van ‘gasbolletje’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1586 ^[1]

Zelfstandig naamwoord

de bel v

1. klok, schel, zoemer ^[2]

   • Hij hoorde de bel gaan en liep naar de deur om open te doen. 

2. (jachttaal) Falkenschelle
3. rond ornament dat op het lichaam aangebracht wordt; oorbel

   • Het meisje droeg een mooie parel als oorbel. 

4. (scheikunde) luchtblaas in water, zeepbel ^[3]

   • Een zeepbel ontstaat door de oppervlaktespanning van water. 

5. (geologie) grote hoeveelheid gas in de bodem

   • De aardgasbel heeft voor veel welvaart gezorgd in Nederland. 

6. (voeding) groot glas

   • Ik dronk een grote bel wijn. 

7. (muziekinstrument) een rond, schaalvormig metalen voorwerp in de vorm van een klok of halve bol al dan niet met klepel, bedoeld om een muzikale klank voort te brengen ter oproep of ten teken

   • Wij klingelden met een belletje om aandacht van het personeel te vragen. 

8. (verouderd) onverzorgd ogende, onaantrekkelijke vrouw (nog gangbaar als tweede deel samenstellingen)
9. (natuurkunde) eenheid van geluidsintensiteit ^[4]

   • In plaats van de bel gebruiken we meestal de decibel als geluidsmaat. 

• 1. bel
• 3. bel
• 4. bel
• 7. bel

Werkwoord

bel

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van bellen
   

   • Ik bel. 

2. gebiedende wijs van bellen
   

   • Bel! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van bellen
   

   • Bel je? 

Gangbaarheid

• Het woord bel staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "bel" herkend door:

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

Zelfstandig naamwoord

bel

1. bel, klokje
2. lel, bijvoorbeeld aan de keel van een kalkoen

Werkwoord

bel

1. bellen, aanbellen aan een deur
2. bellen, opbellen per telefoon

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: / ˈbεl /

Woordafbreking

• bel

Woordherkomst en -opbouw

• eponiem; Verkorting van den naam van de Amerikaanse wetenschapper Alexander Graham Bell (1847-1922)

Zelfstandig naamwoord

bel, g

1. (eenheid), (natuurkunde) bel (eenheid van geluidsintensiteit)

Verwijzingen

• bel in:
  Det Danske Sprog- og Litteraturselskab
  Den Dankse Ordbog op website:ordnet.dk

Woordherkomst en -opbouw

• eponiem; Het is een van de Indonesische woorden van Nederlandse oorsprong

Zelfstandig naamwoord

bel

1. bel
2. deurbel

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: / bεl /

Woordafbreking

• bel

Woordherkomst en -opbouw

• eponiem; Verkorting van den naam van de Amerikaanse wetenschapper Alexander Graham Bell (1847-1922)

Zelfstandig naamwoord

bel, m

1. (eenheid), (natuurkunde) bel (eenheid van geluidsintensiteit)

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: / bεl /

Woordafbreking

• bel

Woordherkomst en -opbouw

• eponiem; [A] Verkorting van den naam van de Amerikaanse wetenschapper Alexander Graham Bell (1847-1922)
• [B] Afkomstig van het Oudnoorse zelfstandige naamwoord bil

Zelfstandig naamwoord

[A] bel, m

1. (eenheid), (natuurkunde) bel (eenheid van geluidsintensiteit)

Zelfstandig naamwoord

[B] bel, o

1. ruimte
2. tussenruimte
3. poos, tijdje
4. tijdruimte
5. tijd, tijdstip

Woordherkomst en -opbouw

• eponiem; Werkwoord: Van het Nederlandse bellen
• Zelfstandig naamwoord [1]: Van het Nederlandse bel
• Zelfstandig naamwoord [2]: Van het Nederlandse bil

Werkwoord

bel

1. bellen, aanbellen
2. opbellen

Zelfstandig naamwoord

bel

1. bel
2. (met een andere uitspraak dan op Curaçao) dij, dijbeen

Uitspraak

• IPA: /bɛl/

Woordafbreking

• bel

Zelfstandig naamwoord

bel monbezield

1. (natuurkunde)(eenheid) bel; eenheid van geluidsintensiteit

Verwijzingen

• Internetová jazyková příručka - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)
• Slovník spisovného jazyka českého - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)