je

Uitspraak

• Geluid:  je    (hulp, bestand)
• IPA: / jə / (1 lettergreep)
• IPA:
  • (Noord-Nederland): /jə/
  • (Vlaanderen, Brabant, Limburg): /jə/

Woordafbreking

• je

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘persoonlijk voornaamwoord’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1618 ^[1]

Persoonlijk voornaamwoord

je tweede persoon enkelvoud informeel

1. onbenadrukte vorm van jij.

   • Je hebt een leuke partner. (onderwerp). 
   • Wat zoek je? 

2. onbenadrukte vorm van jou.

   • Iedereen kent je (lijdend voorwerp). 
   • Ik geef het je morgen wel (meewerkend voorwerp). 
   • Ze houden van je (na voorzetsel). 

Onbepaald voornaamwoord

1. informeel voor onbepaald men

   • Je weet nooit wat er kan gebeuren.  (onderwerp)
   • Het zal je maar gebeuren.  (meewerkend voorwerp)
   • Dat is beter voor je.  (na voorzetsel)

Wederkerend voornaamwoord

1. wordt gebruikt bij de tweede persoon enkelvoud- en meervoud.

   • Jij kleedt je aan. 
   • Jullie wassen je. 

Bezittelijk voornaamwoord

je

1. tweede persoon enkelvoud onbenadrukte vorm van jouw.

   • Heb je problemen met je pc? 
   • Spreek je moerstaal! 

2. tweede persoon meervoud onbenadrukte vorm van jullie.

   • Hebben jullie je moeder nog bezocht? 

Gangbaarheid

• Het woord je staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "je" herkend door:

Verwijzingen

Uitspraak

• IPA: /je/
• Geluid:  je    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• ja

Bijwoord

je

1. ooit

   «Wann wird man je verstehen?»

   Wanneer zal men het ooit begrijpen?

2. telkens
3. ~ nach naargelang
4. (verouderd) altijd
5. (verouderd) echter

Voorzetsel

je (+ accusatief)

1. per

Voegwoord

je

1. hoe... des te

   «Je schneller, je besser.»

   Hoe sneller, des te beter.

Tussenwerpsel

je

1. (informeel) jee, jeetje

Uitspraak

• Geluid:  je    (hulp, bestand)
• IPA: /ʒə/

Persoonlijk voornaamwoord

je ('j) eerste persoon enkelvoud

1. ik

   • Je suis - «ik ben». 
   • J'ai - «ik heb». 
   • J'hésite - «ik aarzel». 

Voor een woord dat met een klinker of een stomme h begint wordt je vervangen door j'

.Je vais à la mer avec toi.

Ik ga met je naar zee.

Uitspraak

Werkwoord

je

1. derde persoon tegenwoordige tijd enkelvoud van byť: is

Uitspraak

• IPA: /jɛ/
• Geluid:  je    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• je

Werkwoord

je

1. derde persoon enkelvoud tegenwoordige tijd aantonende wijs van het imperfectieve werkwoord být: is

   «Česká republika je země v Evropě.»

   Tsjechië is een land in Europa.

Persoonlijk voornaamwoord

je

1. accusatief enk van ono
2. accusatief mv van on
3. accusatief mv van ona
4. accusatief mv van ono

Verwijzingen

• Internetová jazyková příručka - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)