al
| Niet te verwarren met: Al, aL, aℓ |
Universeel taalgebruik
Woordherkomst en -opbouw
Symbool
al
Schrijfwijzen
Verwante begrippen
| eenheden van inhoud |
|---|
| ym³ • zm³ • am³ • fm³ • pm³ • nm³ • μm³ • mm³ • cm³ • dm³ • m³ • dam³ • hm³ • km³ • Mm³ • Gm³ • Tm³ • Pm³ • Em³ • Zm³ • Ym³ |
| yl • zl • al • fl • pl • nl • μl • ml • cl • dl • l • dal • hl • kl • Ml • Gl • Tl • Pl • El • Zl • Yl |
| yL • zL • aL • fL • pL • nL • μL • mL • cL • dL • L • daL • hL • kL • ML • GL • TL • PL • EL • ZL • YL |
| yℓ • zℓ • aℓ • fℓ • pℓ • nℓ • μℓ • mℓ • cℓ • dℓ • ℓ • daℓ • hℓ • kℓ • Mℓ • Gℓ • Tℓ • Pℓ • Eℓ • Zℓ • Yℓ |
Nederlands
Uitspraak
- Geluid: al (hulp, bestand)
- IPA: / ɑl / (1 lettergreep)
Woordafbreking
- al
Woordherkomst en -opbouw
- [A] als onbepaald voornaamwoord voor het eerst aangetroffen in 776 [1]
- afkomstig van:
- Middelnederlands: al
- Oudnederlands: al, ol
- Germaans: *allaz
- Indo-Europees: *al-
- Verwant in Germaans:
- [B] van Italiaans al vz
- [C] van Hebreeuws עַל vz (al) [2]
- [D] van Arabisch اَلْ lw (al-)
Bijwoord
[A] al
- reeds
- Hij heeft het al geprobeerd.
- versterkend
- Dat is al te dol!
- ~ + deelwoord: terwijl, tijdens
- Al wandelend kwam hij zijn oude vriend tegen.
Vertalingen
Voegwoord
[A] al
- ook wanneer, ondanks dat
- Al is hij nog zo moe, hij blijft gewoon doorgaan.
Spreekwoorden
Vertalingen
ook wanneer
|
Onbepaald voornaamwoord
[A] al
- geheel
- Hij probeerde het met al zijn macht.
Antoniemen
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
|
Uitdrukkingen en gezegden
- eind goed, al goed
- al met al
- Al doende leert men
het is niet omdat je geen ervaring in iets hebt, dat je het niet moet proberen; door iets zelf te doen leert men dat het best
- Al is de leugen nog zo snel, de waarheid achterhaalt haar wel
liegen keert zich tegen je, altijd! - met een leugen schiet iemand niets op omdat de waarheid altijd vroeg of laat naar buiten komt
- Al te goed is buurmans gek
slachtoffer worden van je eigen goedheid / als iemand te goed is maken mensen gauw misbruik van iemand; geholpen hebben maar daar geen bedankje maar aanmerkingen op krijgen
- Al vaak met dat bijltje gehakt hebben
het werk al vaker gedaan hebben en weten hoe het moet
- Al wat de klok slaat
Stoett-1186 [3]
- Al zouden de raven het uitbrengen
Stoett-1908 [4]
Voorzetsel
[B] al
- (kookkunst) met (alleen in onderstaande verbindingen)
Typische woordcombinaties
- al dente
- al fresco
Voorzetsel
[C] al
- (Jiddisch-Hebreeuws) op (alleen in onderstaande verbindingen)
Typische woordcombinaties
Afgeleide begrippen
Lidwoord
[D] al
Afgeleide begrippen
met Arabisch al- (zonder verdere afleidingen of verbuigingen)
| enkelvoud | meervoud | |
|---|---|---|
| naamwoord | al | - |
| verkleinwoord | - | - |
Zelfstandig naamwoord
het al o
Gangbaarheid
- Het woord al staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "al" herkend door:
| 99 % | van de Nederlanders; |
| 100 % | van de Vlamingen.[6] |
Meer informatie
- Zie Wikipedia voor meer informatie.
Verwijzingen
- ↑ "al" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ Stichting Hebreeuwse en Jiddisje woorden in het Nederlands
- ↑ www.dbnl.org
- ↑ www.dbnl.org
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
Achterhoeks
Bijwoord
al
- al; reeds
Afrikaans
Uitspraak
- IPA: /ɑɫ/
Woordafbreking
- al
Woordherkomst en -opbouw
- Afgeleid van het Nederlandse al
Bijwoord
al
- al; reeds
Synoniemen
Zelfstandig naamwoord
al
Synoniemen
Voornaamwoord
al
Angelsaksisch
Uitspraak
- IPA: /ɑːl/
Woordherkomst en -opbouw
- Afgeleid van het Proto-Germaanse *ailą
Zelfstandig naamwoord
āl o
Afgeleide begrippen
- ālfæt
- ālgeweorc
- onāl
Engels
| enkelvoud | meervoud |
|---|---|
| al | als |
Zelfstandig naamwoord
al
Frans
Uitspraak
- Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
Woordherkomst en -opbouw
- verlan van là
Bijwoord
al
- (spreektaal) er, daar
- «Il est al Momo?»
- Is Momo er? [1]
- «Il est al Momo?»
Verwijzingen
Fries
Voornaamwoord
al
Afgeleide begrippen
- hielal
Verwijzingen
Bijwoord
al
- al; reeds
Verwijzingen
Limburgs
Uitspraak
- Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
- IPA: /aɫ/ (Etsbergs)
Bijwoord
al
Zelfstandig naamwoord
al o
Verbuiging
| enkelvoud | meervoud | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| geheel | gemuteerd | verkleind | gemuteerd verkleind | geheel | gemuteerd | verkleind | gemuteerd verkleind | |
| nominatief | al | - | - | - | - | - | - | - |
| genitief | als | - | - | - | - | - | - | - |
| locatief | alles | - | - | - | - | - | - | - |
| datief | alle(m) | - | - | - | - | - | - | - |
| accusatief | al | - | - | - | - | - | - | - |
Luxemburgs
Uitspraak
- IPA: /aːl/
- Geluid: al (hulp, bestand)
Woordherkomst en -opbouw
- Afgeleid van het Oudhoogduitse ald
Bijvoeglijk naamwoord
al
Antoniemen
- jonk
- frësch
Michoacan-Nahuatl
Zelfstandig naamwoord
al
Middelengels
Woordherkomst en -opbouw
- Afgeleid van het Angelsaksische eall
Bijwoord
al
Voornaamwoord
al
Middelnederlands
Woordherkomst en -opbouw
Voornaamwoord
al
Verwijzingen
Bijwoord
al
Verwijzingen
Voegwoord
al
Overerving en ontlening
- Nederlands: al
- Limburgs: al
- West-Vlaams: al, ol
Verwijzingen
Nedersaksisch
Bijwoord
al
- al; reeds
Schrijfwijzen
Oost-Fries
Bijwoord
al
- al; reeds
Oudhoogduits
Uitspraak
- IPA: /al/
Woordafbreking
- al
Woordherkomst en -opbouw
- Afgeleid van het Proto-Germaanse *allaz
Bijvoeglijk naamwoord
al
Overerving en ontlening
Woordherkomst en -opbouw
- Afgeleid van het Proto-Germaanse *ēlaz
Zelfstandig naamwoord
al o
- (straalvinnigen) paling, aal; een langwerpige vis
Schrijfwijzen
- āl
Overerving en ontlening
- Middelhoogduits: āl
- Duits: Aal
- Luxemburgs: Éil
- Riograndenser Hunsrückisch: Ool
Oudnederlands
Woordherkomst en -opbouw
- Afgeleid van het Proto-Germaanse *allaz
Bijvoeglijk naamwoord
al
Schrijfwijzen
Overerving en ontlening
Verwijzingen
Bijwoord
al
Verwijzingen
Oudsaksisch
Woordherkomst en -opbouw
- Afgeleid van het Proto-Germaanse *allaz
Bijvoeglijk naamwoord
al
Overerving en ontlening
- Middelnederduits: al, alle
- Nedersaksisch: all, alle, olle
Woordherkomst en -opbouw
- Afgeleid van het Proto-Germaanse *ēlaz
Zelfstandig naamwoord
al m
- (straalvinnigen) aal, paling; een langwerpige vis
Schrijfwijzen
- āl
Pools
Woordherkomst en -opbouw
- Afgeleid van het Duitse Aal
Zelfstandig naamwoord
al m
- (straalvinnigen) (dialect: Silezisch) aal
Synoniemen
- węgorz
Saterfries
Bijwoord
al
- al; reeds
Spaans
Woordherkomst en -opbouw
Uitspraak
Voorzetsel
al
- aan de
- «Doy el libro al vecino.»
- Ik geef het boek aan de buurman.
- «Doy el libro al vecino.»
Turks
Bijvoeglijk naamwoord
al
West-Vlaams
Woordherkomst en -opbouw
- Afgeleid van het Middelnederlandse al
Bijwoord
al
Schrijfwijzen
Zweeds
Zelfstandig naamwoord
al
Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.