lopen
Nederlands
Uitspraak
- Geluid: lopen (hulp, bestand)
- IPA: / ˈlopə(n) / (2 lettergrepen)
Woordafbreking
- lo·pen
Woordherkomst en -opbouw
- In de betekenis van ‘gaan’ voor het eerst aangetroffen in 901 [1]
- erfwoord afkomstig van [2]:
- Middelnederlands: lopen
- Oudnederlands: lōpan
- Germaans: *hlaupanan
- Indo-Europees: *klAub-
- Verwant in Germaans:
stamtijd | ||
---|---|---|
onbepaalde wijs |
verleden tijd |
voltooid deelwoord |
lopen |
liep |
gelopen |
klasse 7 | volledig |
Werkwoord
lopen
- (Noord-Nederlands) ergatief stappen, gaan, wandelen
- (Zuid-Nederlands) ergatief rennen
- Je zal moeten lopen als je de trein nog wil halen.
- (Noord-Nederlands) inergatief stappen, gaan
- Hij heeft gisteren een heel stuk gelopen.
- Er wordt daar niet veel gelopen.
- ▸ Jack was een kale man van in de zestig die 35 jaar geleden zelf de PCT had gelopen.[3]
- (Zuid-Nederlands) inergatief rennen
- Hij heeft gisteren tien kilometer gelopen.
- ergatief voortgang maken
- De zaken lopen erg goed.
- ergatief vloeien of stromen
- Het water loopt in mijn kleren.
- hulpwerkwoord ~ te: duratief hulpwerkwoord, iets doen terwijl men loopt
- Ach, loop niet zo te zeuren, man!
- Hij heeft de krant lopen rondbrengen.
Schrijfwijzen
- loopen ww (officiële spelling tot 1935 in Nederland en 1946 in België)
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
|
Uitdrukkingen en gezegden
|
Opmerkingen
- In Nederland heeft dit woord de connotatie van stappen of gaan. Voor zich snel verplaatsen met de benen gebruikt men eerder rennen.
- In België heeft dit woord de connotatie van rennen. Voor zich traag voortbewegen met de benen gebruikt men eerder gaan of stappen.
- [7] In samengestelde tijden vervalt te.
Verwante begrippen
Afhankelijk van de omstandigheden en de snelheid wordt lopen anders genoemd:
|
|
Vertalingen
1. stappen, gaan
|
|
2. rennen
tegen de lamp lopen
|
uit de hand lopen
aan komen lopen
|
Zelfstandig naamwoord
de lopen mv
- meervoud van het zelfstandig naamwoord loop
Schrijfwijzen
- loopen zn (officiële spelling tot 1935 in Nederland en 1946 in België)
Gangbaarheid
- Het woord lopen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "lopen" herkend door:
100 % | van de Nederlanders; |
100 % | van de Vlamingen.[4] |
Meer informatie
- Zie Wikipedia voor meer informatie.
Verwijzingen
- ↑ "lopen" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ lopen op website: Etymologiebank.nl
- 1 2 3 Tim Voors“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.