werk

Nederlands

Uitspraak
  • Geluid:  werk    (hulp, bestand)
  • IPA: / ˈwɛrək / (1 of 2 lettergrepen)
  • IPA: /ʋɛrk/
Woordafbreking
  • werk
Woordherkomst en -opbouw
  • In de betekenis van ‘arbeid’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 776.[1]
  • erfwoord: Middelnederlands werc, ontwikkeld uit Oergermaans *werkan, bij Indo-Europees *uerǵ- ‘doen, maken, werken’, waartoe ook behoren Oudbretons gwerg ‘werkzaam’, Oudgrieks érgon ‘werk’ en Avestisch varəza- ‘het werken’.[2][3] Evenals Nederduits Wark, Duits Werk en Fries wurk.
enkelvoud meervoud
naamwoord werk werken
verkleinwoord werkje werkjes

Zelfstandig naamwoord

het werk o

  1. dat wat gedaan moet worden, klus, arbeid, karwei
    • Het werk dat moest gebeuren, is voltooid. 
  2. beroep
    • Het werk van Hans is buschauffeur. 
    ▸ Onder het koken vertelde Barbie mij over zijn werk als hotelmanager en hoe zwaar het was om jarenlang voor dag en dauw op te moeten staan en op alle feestdagen te moeten werken.[4]
  3. de plek waar men werkt, werkplek
    • Hans kwam vandaag te laat aan op het werk. 
  4. dat wat gemaakt is, zoals een kunstwerk, pennenvrucht, boekwerk, oeuvre, of opus
    • Het werk van Magritte zal op de veiling verkocht worden. 
  5. een figuurtje in breiwerk ter versiering
    • Een trui met een werkje. 
  6. (werktuigbouwkunde) een aangedreven mechaniek dat steeds dezelfde functies verricht zoals het overbrengen van beweging, het verplaatsen van lasten, het aanwijzen van tellerstanden, het afspelen van muziekautomaten etc.
    • De aandrijflijn van een molen noemt men het "gaande werk". 
Synoniemen
Verwante begrippen
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
Uitdrukkingen en gezegden
Vertalingen
Woordherkomst en -opbouw
  • In de betekenis van ‘vlasvezels’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1240.[1]
  • erfwoord: Middelnederlands werc, ontwikkeld uit Oergermaans *werkan, bij Indo-Europees *uerḱ/k-nó-; vgl. Welsh cywarch ‘hennep’.[5][6] Evenals Nederduits Warg, Duits Werg en Fries wurk.

Zelfstandig naamwoord

het werk o

  1. de verwarde, grove bij het hekelen afgescheiden afvaldraden van vlas of hennep, vooral de kortere draden
Synoniemen
Hyponiemen
Vertalingen

Werkwoord

vervoeging van
werken

werk

  1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van werken
    • Ik werk. 
  2. gebiedende wijs van werken
    • Werk! 
  3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van werken
    • Werk je? 

Gangbaarheid

  • Het woord werk staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
100 %van de Nederlanders;
99 %van de Vlamingen.[7]

Meer informatie

Verwijzingen

  1. 1 2 "werk" in:
    Sijs, Nicoline van der
    , Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org    ; ISBN 90 204 2045 3
  2. ↑ werk op website: Etymologiebank.nl
  3. ↑
    Kroonen
    , Guus, Etymological Dictionary of Proto-Germanic, Leiden: Brill, 2013; blz. 580
  4. ↑
    Tim Voors
    “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
  5. ↑ werk op website: Etymologiebank.nl
  6. ↑
    Kroonen
    , Guus, Etymological Dictionary of Proto-Germanic, Leiden: Brill, 2013; blz. 580
  7. ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
Dit artikel is uitgegeven door Wiktionary. De tekst is vrijgegeven onder de licentie Creative Commons - Naamsvermelding - Gelijk delen. Voor de mediabestanden kunnen aanvullende voorwaarden gelden.